• چهار شنبه 6 تیر 1403
  • الأرْبِعَاء 19 ذی الحجه 1445
  • 2024 Jun 26
سه شنبه 29 خرداد 1403
کد مطلب : 227644
+
-

«اصفهک» دوباره زنده شد

روستای‌اصفهک‌ مدت‌ها بعد از تخلیه حالا با شکل و شمایلی جدید به زندگی بازگشته است

گزارش
«اصفهک» دوباره زنده شد

سیده‌زهرا عباسی- روزنامه‌نگار

46سال از زلزله مرگبار طبس می‌گذرد؛ زلزله‌ای که سرزمین نخل و نارنج را درهم پیچید تا این شهر خشت و گلی منسوب به عیلامی‌ها از میان برود و ۲۵هزار نفر در ثانیه‌ای چشم از جهان فرو بندند. حالا گرچه گفته می‌شود بازسازی دوباره شهرها و روستاها پیوند میان پیش و پس از زلزله را از بین برده، اما دست سرنوشت در «اصفهک» این پیوند را از نو رقم زده است؛ روستایی که حالا دوباره سربرافراشته و در میان ۸ پرونده ایران برای انتخاب روستای گردشگری جای گرفته است.

قهر اهالی
ماجرا از آنجا شروع شد که «اصفهک» هم مانند بسیاری از روستاهای طبس بعد از زلزله خالی از سکنه شد.  اهالی برخی از روستاها، روستا را کوبیدند و از نو ساختند، اما اهالی «اصفهک» کل بافت تاریخی را ترک کردند و یک بافت جدید‌‌ در 300متری آن بنا کردند و به این بافت «ده کهنه اصفهک» ‌گفتند. این بافت در همه دهه‌های گذشته رها شده بود و اهالی از آنجا‌ که روستا را با خاطره تلخ و با داغ عزیزان از دست رفته ترک کرده بودند، دل خوشی از آن نداشتند و حتی بچه‌ها را با گفتن اینکه بافت تاریخی جن دارد از رفتن به آنجا منع می‌کردند. این روایت حمیدرضا رستمی از اعضای شورای روستا و متولد1361 است: «ما در دوران کودکی در ده کهنه بازی می‌کردیم و آنقدر آنجا را دوست داشتیم که هر سال مادرم را مجاب می‌کردم سیزده‌به‌در ‌ در حیاط خانه قدیمی باشیم.»‌

روستایی در راه جهانی شدن
در سال۲۰۲۴ ، 8روستای ابیانه (استان اصفهان)، کندلوس (استان مازندران)، پالنگان (استان کردستان)، بیشه (استان لرستان)، میمند (استان کرمان)، فهرج (استان یزد)، اصفهک (استان خراسان جنوبی) و قلعه بالا (استان سمنان) نامزد جهانی شدن در فهرست یونسکو هستند. همچنین 2روستای سهیلی (استان هرمزگان-  قشم) و روستای قاسم‌آباد (استان گیلان) نیز در فهرست پشتیبانی قرار گرفتند. وحید بهفرنژاد، معاون میراث فرهنگی خراسان جنوبی با بیان اینکه روستای اصفهک روستایی تاریخی در دل کویر است که بافت آن به شماره31336 ثبت ملی شده، می‌گوید: تعیین حریم، نقشه‌برداری، خواناسازی بافت، مرمت معابر و فضاهای عمومی، ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی و مرمت حمام قدیمی روستا با مشارکت اهالی انجام‌ شده است. ‌

آشتی‌کنان
قهر اهالی و در عین حال تمایل نسل جوان به ده‌کهنه آنقدر ادامه یافت تا اینکه سال1392 یک فکر سرنوشت اصفهک را برای همیشه تغییر داد. رستمی روایت می‌کند: «روستای ما در کنار جاده اصلی است و اهالی در زمان عبور مسافران به‌ویژه نوروز، محصولات روستایی را کنار جاده می‌فروشند. در آن سال با همسرم فکر کردیم غرفه‌ای برای پذیرایی از مسافران تدارک ببینیم و به این نتیجه رسیدیم که غرفه را کنار حمام تاریخی روستا که تقریبا سالم و البته نزدیک جاده هم بود ببریم، بلکه اهالی آنجا بیایند و خاطره‌هایشان زنده شود و با ده‌کهنه آشتی کنند.» آشتی هم برقرار ‌شد.‌ آنطور که رستمی می‌گوید یک کافه برای پذیرایی با ‌آش و دمنوش در کنار حمام راه افتاد و مثل بمب در روستا و شهرستان و بین مسافران صدا کرد؛ تا جایی که هم اهالی از آن استقبال کردند و هم مسافران و روزانه تا 600نفر به این کافه می‌رفتند. رستمی می‌گوید که موافقت این کار را به شرط ثبت ملی 6ماهه ده‌کهنه از شورای روستا گرفته بود و همین اتفاق هم افتاد. سال1393 بافت تاریخی خشت و گلی که به‌دلیل خالی از سکنه شدن به همان شکل تاریخی و بدون استفاده از مصالح جدید مانده بود به ثبت ملی رسید و حالا هم که به همت اهالی در مسیر جهانی شدن است.


یک مشارکت مردمی
اصفهک 5 سال پیش با پروژه گردشگری‌اش توانست برنده جایزه TO DO ۲۰۲۰ کشور آلمان شود. این جایزه به پروژه‌ای اهدا می‌شود که در حوزه مشارکت در گردشگری فعال باشد و سودآوری حاصل از این پروژه به مردم محلی تعلق گیرد. رستمی تأکید می‌کند توسعه گردشگری اصفهک کاملا این ویژگی را دارد: «همه‌‌چیز از دل مردم برخاست و همه‌کاره خود مردم روستای هزار نفری اصفهک هستند که بعد از مرمت بیش از 20خانه که حالا به اقامتگاه تبدیل شده، صنایع‌دستی، بازی‌های بومی و حتیجشن‌های سنتی‌شان را احیا کرده‌اند.»
او می‌گوید که الگوی این روستا این شعر مولاناست: «هر کسی کو دور ماند از اصل خویش/ باز جوید روزگار وصل خویش.»



 

این خبر را به اشتراک بگذارید