آثار تعامل دولت و شهرداری در تحول و تعالی پایتخت

 مجید باقری؛ معاون برنامه‌ریزی، توسعه سرمایه انسانی و امور شورا

تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر و پایتخت کشور مسائل و چالش‌های مختلف دارد.  تحقق مدیریت یکپارچه پایتخت یکی از مطالبات مهم مدیریت شهری در ادوار مختلف بوده است، ولی هیچ‌گاه این مطالبه شایسته و پیشرفت‌گرا در کانون توجه قوه مجریه قرار نگرفته است. در قوانین برنامه 5ساله پیشرفت و توسعه کشور، همواره تحقق مدیریت یکپارچه شهری مطرح بوده است. جدا از مقاومت قوه مجریه به‌واسطه عدم‌تمایل به کاهش تصدی‌های اجرایی خود در حوزه مدیریت شهری، یکی از دلایل کلیدی عدم‌تحقق مطالبه مدیریت هماهنگ و یکپارچه، عدم‌تمایل و بسترسازی مدیریت پایتخت و سایر کلانشهرها بوده است.
در دوره کنونی با حضور شهردار تهران در جلسات دولت و انعکاس نارسایی‌ها، نیازها و چالش‌های شهر تهران به رئیس‌جمهور و همچنین تمایل به حل مسائل و چالش‌های بحران‌زا از قبیل آسیب‌های اجتماعی و... هیأت دولت با استفاده از ظرفیت اصل ۱۲۷ قانون اساسی نسبت به انتخاب شهردار تهران به‌عنوان نماینده موضوع (اصل ۱۲۷) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مدیریت آسیب‌های اجتماعی شهر تهران در حوزه‌های «حاشیه‌نشینی»، «مفاسد اخلاقی»، «معتادان به‌ویژه معتادان متجاهر»، «کودکان کار و خیابان» و «متکدیان و خانواده آنها» اقدام کرد.
این تصویب‌نامه یکی از کلیدی‌ترین اقدامات اجرایی و عملیاتی قوه مجریه برای تحقق مدیریت یکپارچه پایتخت بود. واقعیت اینکه سابقه این واگذاری تصدی و نمایندگی به شهردار تهران در سوابق مدیریت شهری ایران کمیاب و شاید نایاب باشد.
نکته بسیار مهم دیگر در تعاملات دولت و شهرداری تهران، همانا حضور شهردار تهران در جلسات هیأت دولت و کمیسیون‌های تخصصی آن است. یکی از دستاوردهای این حضور هم‌افزا و همگرا، سفر و دیدار رئیس‌جمهور شهید و برخی از اعضای کابینه در مناطق ۱۷ و ۱۸ شهر تهران (6اردیبهشت امسال) بود. در این سفر و بازدید، جدا از دیدارهای چهره به چهره و مستقیم با مردم و بازدید از پروژه‌های شهری، تصمیمات مهمی اتخاذ شد و عمده تصمیمات در حوزه‌های بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، نوسازی بافت فرسوده و تامین مالی پروژه‌های سرمایه‌ای بود.
تأمین مالی فاز یک توسعه بیمارستان شهدای یافت‌آباد، تأمین زمین برای توسعه بیمارستان ضیائیان (استفاده از زمین‌های متعلق به وزارتخانه دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح)، تجهیز بیمارستان‌های مناطق ۱۷ و ۱۸ توسط وزارت بهداشت و بهره‌گیری از ظرفیت خیرین، احداث ۳ تا ۵ مدرسه در هر یک از مناطق ۱۷ و ۱۸، احداث 2مجموعه ورزشی در مناطق ۱۷ و 18و... اهم تصمیماتی است که در بازدید از مناطق 17و 18گرفته شد که مجموعه این تصمیمات و همچنین مصوبه مربوط به نمایندگی شهردار تهران در حوزه آسیب‌های اجتماعی شهر تهران نشان می‌دهد دولت و مدیریت شهری تهران به‌صورت اجرایی در پی تحقق مدیریت هماهنگ و یکپارچه شهر تهران هستند؛ هر چند تا تحقق کامل مدیریت شهری هماهنگ و یکپارچه پایتخت راهی طولانی در پیش داریم، ولی واقعیت این است که این اقدامات شاخص در دوره کنونی مدیریت شهری تهران درخشان و شکوفا هستند.
اثرات همگرایی بین دولت و شهرداری تهران می‌تواند به‌طور جدی منجر به اثربخشی و کارآمدی و در نهایت رشد بهره‌وری در اداره پایتخت شود. ما در ابتدای راه طولانی مشارکت‌بخشی مردم، دولت و شهرداری در اداره تهران هستیم. امیدوارم مشارکت و شراکت‌بخشی شهروندان در تهران که بعد فراموش‌شده برنامه‌ریزی شهری تهران بوده است، در مراحل بعدی با سفر رئیس‌جمهور دولت چهاردهم به سایر مناطق تهران تکمیل و عملیاتی شود. به اطمینان می‌توان گفت مهم‌ترین مأموریت نهادی این دوره مدیریت شهری تهران پیگیری تحقق مدیریت یکپارچه پایتخت است.
با تسلیت مجدد درگذشت شهادت‌گونه رئیس‌جمهور فقید ایران اسلامی، امیدوارم این اقدامات اجرایی مشترک در دولت جدیدی که مستقر خواهد شد منجر به تدوین و تصویب قانون مدیریت یکپارچه پایتخت شود.