رئیس‌جمهور 5ماه پس از آغاز به‌کار دولت دوازدهم احکام برخی دیگر از معاونان و مشاوران خود را صادر کرد. صدور این احکام بیش از هر چیز مبین پیگیری مأموریت‌های ویژه دولت در بخش‌های تأمین مسکن و نوسازی بافت‌های فرسوده، تعامل جامعه دانشگاهی با دولت و وعده‌های رئیس‌جمهور درارتباط با اقلیت‌های مذهبی در کشور است. در احکام منتشر شده روز دوشنبه، رضا فرجی دانا به‌عنوان مشاور علمی رئیس‌جمهور، اکبر ترکان به‌عنوان مشاور رئیس‌جمهور در امور هماهنگی نوسازی بافت‌های فرسوده و ناپایدار شهری و علی یونسی به‌عنوان مشاور رئیس‌جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی منصوب شدند. فرجی دانا به همراه یونسی از چهره‌های اصلاح‌طلب و دارای مسئولیت در دولت اصلاحات بودند که در بدنه مشاوره و کارشناسی رئیس‌جمهور حضور خواهند داشت. علی‌اکبر ترکان نیز با سابقه اجرایی بلندمدت خود از دولت‌های پنجم تاکنون برای هماهنگی دستگاه‌ها در بخش نوسازی بافت‌های فرسوده مأموریت پیدا کرد. علاوه بر این احکام، حسن روحانی دیروز در حکمی، حسینعلی امیری را به عنوان معاون پارلمانی خود منصوب کرد.
پیگیری حقوق اقلیت‌ها
علی یونسی، وزیر اطلاعات دولت اصلاحات 5سال است که برای امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی در حلقه دستیاران و مشاوران رئیس‌جمهور درآمده است. مشکلات اخیر در ارتباط با امور اقلیت‌ها، از ماجرای سپنتا نیکنام گرفته تا گلایه‌های مولوی عبدالحمید از دولت، اهمیت تمدید حکم رئیس‌جمهور برای یونسی را بیشتر نشان می‌دهد. مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان در گفت‌وگوهای مطبوعاتی خود «داشتن یک نماینده اهل سنت در هیأت دولت حالا یا در کسوت وزارت یا در کسوت معاونت» را مهم‌ترین خواسته اهل سنت عنوان کرده بود. شاید برای رایزنی درباره این خواسته اصلی‌ترین حامی اهل سنت حسن روحانی، هیچ گزینه‌ای بهتر از علی یونسی نباشد؛ روحانی اصلاح‌طلبی که در سفر خود به زاهدان چندی پس از تشکیل دولت اول روحانی اعلام کرده بود که پست‌های کلیدی مدیریتی در کشور در آینده‌ای بسیار نزدیک به اقلیت‌های قومی و مذهبی واگذار خواهد شد. یونسی مردی بود که 17سال پیش در رأس وزارت اطلاعات دولت اصلاحات برنامه خود را «تلاش برای جذب مخالفان و تبدیل دشمنان به مخالفان» عنوان کرده بود؛ راهبردی که سیدمحمود علوی، وزیر اطلاعات دولت حسن روحانی هم در اصول وزارتی خود از آن استفاده می‌کند. یونسی اخیرا درخصوص وظایف محول شده به او و کاری که پس از این مدت انجام داده، گفته بود: «اوایل خیلی‌ها می‌گفتند، اقلیت‌ها تهدید هستند، ولی من می‌گفتم اقلیت‌ها فرصت هستند نه تهدید، ما باید به اقلیت‌ها بگوییم حق دارند، تمام اقوام ایرانی فرزند یک خانواده هستند. تا مدت زیادی با من مقابله شد، به‌تدریج مخالفت‌ها فروکش کرد و نتایج را به شورای‌عالی امنیت ملی بردیم و به‌عنوان استراتژی جمهوری اسلامی تأیید شد.»
احیای بافت‌های فرسوده
رئیس‌جمهور برای پیگیری یکی از مأموریت‌های اجرایی مهم دولت در حوزه مسکن و نوسازی بافت‌های فرسوده از چهره باتجربه و اجرایی خود استفاده کرده است. علی‌اکبر ترکان سابقه وزارت در وزارتخانه‌های دفاع و راه و ترابری دولت‌های اول و دوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را در کارنامه خود دارد. مسئولیت‌های اجرایی او قبل از دولت سازندگی به تصدی استانداری‌های ایلام و هرمزگان در دولت آیت‌الله خامنه‌ای گره خورده است. تجربیات ترکان او را به‌مدت4سال در جایگاه معاونت وزارت نفت کابینه اول دولت احمدی‌نژاد نیز قرار داده بود. رئیس‌جمهور 24مردادماه امسال در دفاع از عباس آخوندی، وزیر پیشنهادی راه گفته بود: «من معتقدم که مشکل مسکن از طریق خاصی با همکاری بخش خصوصی قابل حل است. در همین زمینه مهم‌ترین عامل حل مشکل مسکن توجه به بافت‌های فرسوده است. از روزهای نخست دولت یازدهم، موکدا به آقای آخوندی می‌گفتم که نظر من این است که مشکل مسکن از طریق بافت فرسوده حل شود.» در حکم ترکان هم تصریح شده است: «ضرورت استحکام‌بخشی و مقاوم‌سازی بناهای شهری و نوسازی بافت‌های فرسوده به‌عنوان یک پروژه ملی و مهم دولت دوازدهم نیازمند مدیریت و هماهنگی همه دستگاه‌ها و سازمان‌های ذیربط است.» نام ترکان همراه با محمدباقر نوبخت، محمود واعظی، محمدرضا نعمت‌زاده و مرتضی بانک به‌عنوان اعضای شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه به چشم می‌خورد. ترکان در دولت قبل حکم خود به‌عنوان مشاور عالی رئیس‌جمهور و دبیر شورای مناطق آزاد را از رئیس‌جمهور گرفت. با واگذاری اختیارات مناطق آزاد به وزارت اقتصاد، علی اکبر ترکان به عنوان رئیس هیأت مدیره شستا منصوب شد.
جلب همراهی دانشگاهیان
رضا فرجی دانا در طول مسئولیت‌های متعدد خود در جامعه دانشگاهی پل ارتباطی میان دانشگاهیان و دولت‌های اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا بوده است. او از سال93 که نمایندگان مجلس نهم رأی به استیضاحش دادند، به‌عنوان مشاور علمی رئیس‌جمهور منصوب شد. فرجی دانا با سابقه ریاست دانشگاه تهران در دولت اصلاحات به مقام وزارت در دولت یازدهم رسید و توانست خواست جامعه دانشگاهی در انتخاب یک وزیر همسو با سلایق سیاسی آنان را نیز به‌دست بیاورد. رئیس‌جمهور خیلی قبل‌تر از آنکه در صحبت‌های اخیر خود در اجلاس یکسالگی اجرای حقوق شهروندی از وزیر فعلی علوم بخواهد هیچ دانشجوی ستاره‌داری در دانشگاه‌ها نباشد، در 15مهرماه و در مراسم افتتاحیه سال تحصیلی دانشگاه تهران بر لزوم پیشرو بودن دانشگاهیان و دانشجویان در مسائل روز کشور تأکید کرده و گفته بود: «من نمی‌گویم که یک دانشجو یک دیپلمات است اما یک دانشجو باید مسائل سیاسی جامعه خود را بداند و به خوبی نقد و انتقادات خود را مطرح کند چرا که سن دانشجویی، سن خلاقیت و طراحی نقد و انتقاد است. استادان دانشگاه نباید بگذارند عده‌ای جامعه را نسبت به آینده مایوس کنند و کار ارزشمند ملت را زیر سؤال قرار دهند.» مطالبه حسن روحانی از جامعه دانشگاهی همراهی با دولت بود و شاید این نقش بیش از هرکس از عهده فرجی دانا برمی‌آمد. فرجی دانا دومین وزیر پیشنهادی دولت یازدهم در سال92 بود که توانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد. قبل از او جعفر میلی منفرد نتوانسته بود از سد مجلس نهم عبور کند. با این حال فرجی‌دانا کمتر از یک سال بعد به‌خاطرانتصاباتش در وزارت علوم کارش به استیضاح مجلس اصولگرا رسید.
