زرگرها در فکر کیمیاگری

راضیه محمدی-روزنامه‌نگار

با اینکه آخر هفته است تردد در بازار بزرگ تهران کمتر از روزهای دیگر به‌نظر می‌رسد. در بازار بزرگ چند پاساژ اصلی طلافروشی ازجمله بازار طلا و جواهر ایران، بازار زرگرها، پاساژ احسان، دلگشا، آینه و شمس‌العماره قرار دارند که کم و بیش خرید و فروشی در آنها انجام نمی‌شود. جلوی ورودی بازار طلا و جواهر ایران چند نفر روی صندلی نشسته‌اند و درحالی‌ که در بازار نیمه‌باز است اجازه ورود نمی‌دهند. وقتی می‌پرسیم از کجا می‌شود طلا خرید، می‌گویند در سطح شهر می‌توانید مغازه‌هایی پیدا کنید که باز هستند. کمی آنطرف‌تر از پاساژ طلا و جواهر، خیابان زرگرها یعنی یکی از قدیمی‌ترین راسته‌های طلافروشی ایران قرار دارد. مغازه‌های این راسته هم در سکوت سنگینی به سر می‌برند و خرید و فروشی ندارند. اغلب پاساژهای دیگر بازار هم فقط در ورودی‌شان باز است. تنها یکی دو مغازه‌‌ در بازار بزرگ بازند که آنها هم کرکره‌ ویترینشان را تا نیمه بالا داده‌اند، اما در مغازه‌ها خریداری دیده نمی‌شود.

 نزدیک به چند هفته از اعتراض طلافروشان می‌گذرد. طلافروشان در اعتراض به تبصره4 ماده18 سامانه جامع تجارت که کلیه صنوف را ملزم به ثبت موجودی و دارایی می‌کند، به نشانه اعتراض اقدام به تعطیلی طلافروشی‌های خود کرده‌اند. به‌دنبال اعتراض طلافروشان، مسئولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت صمت جلساتی با طلافروشان برگزار کرده اند. روز گذشته هم رئیس اتحادیه طلا و جواهر از توافق اولیه بین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت صمت در مورد اصلاح ضوابط ثبت موجودی خبر داد و عنوان کرد: «ما از طریق اتحادیه به همکاران خود اعلام کرده‌ایم که مغازه‌های خود را باز کنند.» با وجود این، ماراتن اعتراض طلافروشان نشان می‌دهد آنها به‌دنبال کیمیاگری هستند تا بدون اینکه موجودی کامل طلایشان را گزارش کنند و معامله‌هایشان را مانند دیگر صنف‌ها شفاف کنند به فعالیتشان در بازار ادامه دهند.

کارگران صنف طلا نگران شغلشان هستند
چند نفر ابتدای خیابان زرگرها روی سکوهای ورودی خیابان نشسته‌اند. می‌گویند از فروشندگان این خیابان هستند و کار این روزهایشان این شده که صبح تا عصر اینجا بنشینند تا مگر خبری از بازگشایی بازار شود. یکی از آنها می‌گوید: این چند روز برای ما سخت گذشت. ما هم از این وضعیت ناراحتیم و امیدواریم هرچه زودتر گشایشی شود، چون ما هم به نوعی کارمند محسوب می‌شویم و هر روزی که کار نکنیم از حقوقمان کسر می‌شود. او با بیان اینکه اگر این وضعیت ادامه یابد، ممکن است خیلی‌ها از این صنف بروند ادامه می‌دهد: علاوه بر ما، کارگاه‌هایی هستند که کارگران زیادی دارند که 99درصد آنها هم روزمزد هستند. آنها هم اگر یک روز به هر دلیلی کار نکنند، حقوقی شامل حالشان نمی‌شود و باید خودشان حق بیمه‌شان را پرداخت کنند، چون تمام کارگاه‌ها در زمینه بیمه ضعیف هستند و اکثرا کارگران خود را بیمه نمی‌کنند. وقتی از آنها در مورد وضعیت کارگاه‌های تولیدی طلا می‌پرسیم، می‌گویند تعدادی از کارگاه‌ها بازند، اما تولید آنها خیلی کم شده، چون فروش طلا کم شده است.

فروشنده‌ها نگران فروش‌شان هستند
همزمان با اعتراض طلافروشان عنوان شد آنها به‌دلیل روند کاهش قیمت ارز و طلا، تمایلی به فروش دارایی‌های خود ندارند و به همین دلیل مغازه‌های خود را تعطیل کرده‌اند. یکی از طلافروشان بازار بزرگ که کرکره مغازه خود را نیمه‌باز گذاشته است، در واکنش به این صحبت‌ها می‌گوید: این حرف‌ها اصلا درست نیست، چون گرانی به نفع ما نیست. او با اشاره به اینکه سال96 طلای خام گرمی 100هزار تومان بود، اما الان 3میلیون و نیم شده است عنوان می‌کند: به تناسب این تورم، خرید مردم کم شده است. او تأکید می‌کند: قیمت طلا براساس انس جهانی طلا و دلار تعیین می‌شود و قیمت آن نه دست خریدار است و نه فروشنده. وقتی از او می‌پرسیم اعتراض طلافروشان تأثیری بر خرید مردم داشته است، می‌گوید: این روزها تقاضا برای خرید خیلی کم شده است، چون در حال حاضر ابهامات مالیاتی در این حوزه زیاد است و مردم هم نگرانند و نمی‌دانند خرید کنند یا نه.

خریداران نگران دسترسی به ویترین‌ها هستند
رفت‌وآمد در بازار طلای تهران خیلی کم است، اما یک زوج جوان در‌به‌در از رهگذران سراغ یک طلافروشی باز در بازار را می‌گیرند. می‌گویند برای خرید حلقه ازدواجشان به بازار بزرگ آمده‌اند. زن با ابراز ناراحتی می‌گوید: حلقه ازدواج ماندگار است و ما می‌خواهیم یک کار خاص بخریم. برای همین بازار را برای خرید انتخاب کردیم.  شوهرش هم می‌گوید: دیروز به چند مغازه طلافروشی رفتیم، اما تنوع حلقه‌هایشان کم بود. الان مانده‌ایم که چه کار کنیم. وقتی به آنها می‌گوییم چند مغازه طلافروشی در یکی از خیابان‌های شرق تهران باز هستند و اگر خرید واجب دارند به‌ آنجا بروند، زن می‌گوید: اتفاقا دیشب آنجا بودیم، اما کارهایشان مورد پسند ما نبود.

مکث
فروش آنلاین تعطیل‌بردار نیست
درحالی‌ که پاساژها و مغازه‌های بزرگ طلافروشی در شهر تعطیل هستند، اما برخی گالری‌ها به مشتریان آشنا به‌صورت آنلاین طلا می‌فروشند. همچنین برخی طلافروشی‌ها فروش آنلاین خود را متوقف نکرده‌اند، به‌طوری که یکی از گالری‌ها در پاسخ به اینکه فروش دارند یا نه می‌گوید: فروش آنلاین داریم، اما اگر می‌خواهید حضوری بیایید هم در خدمتتان هستیم. فقط قبل از آمدن تماس بگیرید.