تهران- استانبول یک داستان سینمایی
آیا «مست عشق »پای ستارگان ترکیهای را به سینمای ایران باز میکند؟
شقایق عرفینژاد-روزنامهنگار
«مست عشق» دو هفتهای است که اکرانش را شروع کرده و در این مدت،حتی پیش از آن بحثها و حواشی زیادی داشته است. طولانیشدن روند تصویربرداری و توقف تولید در زمان کووید و ماجراهایی که بعد از تصمیم تهیهکننده ترکیهای برای اکران فیلم در این کشور پیش از اکران در ایران پیش آمد بخشی از حواشیای بود که این فیلم تا رسیدن به اکران پشت سر گذاشت، هرچند اکرانش هم بیمسئله نبود. فیلم چند نوبت قرار بود به اکران برسد که هر بار به تعویق افتاد. آخرین بار همین یک هفته قبل از اکران بود که باز به هفته بعد از آن موکول شد. اما اینها تمام ماجراها نبود. به جز انتخاب بازیگران نقش مولانا و شمس که بازخوردهای زیادی داشت، استفاده از بازیگران ترکیهای مثل هانده ارچل، ابراهیم چلیککول، بوراک توزکوپاران، بنسو سورال، بوران کوزوم، سلما ارگچ، حسام منظور و هالیت ارگنچ هم یکی از مسائلی بود که صحبتهای زیادی درباره آن شد.
از آدم برفی تا آکواریوم
حضور بازیگران ترکیهای در فیلمهای ایرانی البته به سالهای دور برمیگردد. در سالهای پیش از انقلاب هم بازیگران ترکیهای در فیلمهای فارسی بازی کرده بودند. مهمترین و پرکارترین آنها جنید آرکین است که در ایران با نام فخرالدین شهرت دارد. او از سال 47تا 74در 16فیلم و سریال ایرانی بازی کرد. نخستین آنها یوسف و زلیخا بود و آخرینش سریال مزد ترس که سال 74پخش شد. به جز او امل سایین خواننده و بازیگر ترک هم پیش از انقلاب در چند فیلم ایرانی حضور داشت.
2 دهه بعد از انقلاب حضور ستارگان ترک در فیلمهای ایرانی ادامه پیدا کرد. آدم برفی ساخته داوود میرباقری که سال 73ساخته شد، اگرچه از بازیگران ترکیهای استفاده نکرد، اما به نوعی پیشقدم فیلمهایی بود که تمام صحنه های آن در ترکیه فیلمبرداری شده بود. پس از آن در دهه 80 فیلم آکواریوم ایرج قادری در ترکیه فیلمبرداری شد و بعدتر در دهه 90 فیلمهای گناهکاران از فریبرز قریبیان، بغض به کارگردانی رضا درمیشیان و یک سطر واقعیت ساخته علی وزیریان در ترکیه فیلمبرداری شدند و در تمام آنها بازیگران ترک ناشناس در نقشهای فرعی و کم اهمیت حضور داشتند.
اما از اواخر دهه 90 حضور بازیگران ترکیهای در فیلمها و سریالهای ایرانی جدی شد و حالا این بازیگران عهدهدار بازی در نقشهای اصلی یا دستکم پررنگ در فیلمهای ایرانی شدهاند.
دهه 90 ؛حضور پررنگ بازیگران ترک
فیلمهای مطرب، جن زیبا و هولیا با حضور بازیگران ترکیهای در این دهه به نمایش درآمدند. «جن زیبا» در سال 97اکران شد که بازیگری ترکیهای در آن بازی میکرد که به واسطه سریالهایی که در آنها بازی کرده بود، برای تماشاگر ایرانی ناآشنا نبود. حضور نورگل یشیلچای امید زیادی هم برای فروش این فیلم ایجاد کرده بود که البته موفق نبود.سال 99هم مرتضی آتشزمزم فیلم «هولیا» را با حضور ویلما الس و هولیا دیکن ساخت که باز هم بازیگران ناآشنایی برای ایرانیان بودند. فیلم سال گذشته اکران شد و حدود 5میلیارد تومان فروش داشت. «نوروز» هم فیلم دیگری بود که سال گذشته در جشنواره فجر اکران شد و علی بوراک سیلان، بازیگر ترکیهای، در آن بازی داشت. حالا هم مست عشق گروهی از بازیگران ترک را وارد فیلمی از سینمای ایران کرده است. اما آنچه در مورد مست عشق متفاوت است این است که این فیلم محصول مشترک ایران و ترکیه است و نه اینکه تنها از بازیگران ترکیهای استفاده کرده باشد. فروش نه چندان موفق فیلمهایی که با بازیگران ترکیهای ساخته شدند، این پیام را میدهد که صرف حضور آنها نمیتواند دلیلی برای فروش بالای فیلم باشد مگر اینکه از بازیگرانی استفاده شود که شهرت زیادی دارند و در ایران هم کاملا شناختهشده باشند. این همان اتفاقی است که در مورد مست عشق افتاده است. یعنی استفاده از چند بازیگر ترک که تماشاگر ایرانی آنها را در سریالهای ترکیهای دیده و کاملا با آنها آشناست.