جشن نیمه بهار در اورامانات
اهالی اورامان و روستاهای کردستان روز جمعه (14اردیبهشت) میزبان گردشگرانی از سراسر کشور برای حضور در مراسم آیینی «کومسا» هستند. مدیر توسعه گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان در این‌باره به همشهری می‌گوید: «مراسم کومسا از اول صبح نزدیک‌ترین جمعه به نیمه اردیبهشت شروع می‌شود و در باور اهالی اورامانات این مراسم برای همیاری و همفکری است.» آوات مکاری می‌افزاید: «امسال در این مراسم یک‌روزه با برپایی نمایشگاه صنایع‌دستی و سوغات کردستان، اجرای شمشال هورامی (آواز کردی)، دف‌نوازی و شعرخوانی از گردشگران استقبال می‌کنیم.»
مکاری ادامه می‌دهد: «منطقه اورامان تخت در ۶۰ کیلومتری جنوب مریوان با جمعیتی بیش از 3هزار و ۵۰۰ نفر در میان کوه‌های سر به فلک کشیده تخت‌ثانی، پیررستم، مله‌اسب و کوسالان محصور است. برای برگزاری این مراسم نه‌تنها بومگردی‌های روستا، بلکه درهای خانه‌های روستاییان به روی گردشگران باز است.»
کومسا در هورامی از ۲ کلمه «کو» به معنی جمع شدن و «مسا» به معنی یادگیری تشکیل شده است. در گذشته در چنین روزی که حدود 45روز از آغاز بهار می‌گذرد، بزرگان اورامان برای برنامه‌ریزی امورات منطقه دور هم جمع می‌شدند. مراسم کومسا در انجمن ریش‌سفیدان و عاقلان که از سوی «پیر شالیار» بنیانگذاری شده، ریشه دارد. پیرشالیار مردی بزرگوار بوده و کرامات خاصی داشته. مقبره پیر شالیار، در اورامان قرار دارد. مکاری در توضیح بیشتر می‌گوید: «به‌دلیل طبیعت بسیار زیبای هورامان در فصل بهار، هزاران نفر از مردم منطقه و دیگر شهرهای کشور برای دیدن مراسم کومسا به شهر هورامان تخت می‌آیند. صبح زود راهی مزار پیرشالیار می‌شوند و پس از جمع شدن، ماموستای هورامان نطقی ایراد می‌کند. سپس قصیده‌خوانی شروع می‌شود که محتوای مذهبی داشته و بسیاری از آنها در مدح پیامبر(ص) و پیرشالیار است. در ادامه دف‌نوازی و ذکر دراویش ازجمله برنامه‌های آن روز است.» از دیگر جلوه‌های این مراسم، رسم شکستن سنگ است. قطعه سنگی در اطراف مزار پیرشالیار وجود دارد که بنا بر اعتقاد اهالی اورامان، هر مقدار از آن شکسته شود سال دیگر سبز می شود و جای آن را می‌گیرد. مردم در این روز با سنگ‌های دیگری که در محوطه یافت می‌شود روی این سنگ سفید می زنند و مقداری را که از آن جدا می‌شود همراه خود برای تبرک به خانه می‌برند. مکاری می‌گوید که برخی از اهالی ریگ کوچکی از این سنگ را در ظرف حبوبات می‌گذارند و به برکت داشتن آن معتقدند. مراسم کومسا تا ظهر و ناهار به طول می‌انجامد. ناهاری که در مراسم کومسا در این روز طبخ می‌شود، بیشتر دلمه و نوعی نان محلی به نام کلانه است. پس از صرف ناهار مراسم به پایان می‌رسد و اهالی به خانه‌های خود برمی‌گردند.
