8پرده از یک شکست بزرگ

علیرضا احمدی-روزنامه‌نگار

اگرچه به‌دنبال عملیات تنبیهی ایران علیه رژیم‌صهیونیستی با عنوان «وعده صادق»، محور آمریکایی - اروپایی اقدام‌های گسترده‌ای را به‌منظور منزوی‌سازی جمهوری‌اسلامی در سطح بین‌المللی در دستورکار قرار دادند، اما تحولات روزهای اخیر از ناکامی چنین راهبردی حکایت دارد. در شرایطی که دولت نتانیاهو با چالش‌ها و بحران‌های داخلی و بین‌المللی فزاینده‌ای دست به گریبان است، ناظران تحولات منطقه معتقدند راهبرد «بحران‌سازی برای ایران» که ازسوی محور غربی - عبری طی هفته‌های اخیر پیگیری می‌شد با شکست سنگینی مواجه شده و طرف غربی نه‌تنها در اجماع‌سازی علیه تهران در عرصه بین‌المللی موفق نبوده ‌است، بلکه برخی ارزیابی‌ها، از افزایش محبوبیت جمهوری‌اسلامی در افکارعمومی جهانیان و به‌ویژه جهان اسلامی و دنیای عرب پس از انجام عملیات «وعده صادق» خبر می‌دهد. این درحالی است که از یک سو، رژیم صهیونیستی با بحران اعتبار و اعتراض در میان جوامع دانشجویی آمریکا و جهان مواجه است و از سوی دیگر، آمریکایی‌ها با همراهی برخی دولت‌های غربی، طی روزهای اخیر تلاش کردند با به‌کارگیری ابزارهای مختلف؛ از تحریم گرفته تا فشار از طریق نهادهای بین‌المللی و... تهران را تحت‌فشار قرار دهند؛ رویکردی که با دستاورد مشخصی برای آنان همراه نبوده ‌است و در ادامه به بررسی نمودهای چنین شکستی می‌پردازیم.


توسعه مناسبات آسیایی ایران
سفر روزهای اخیر رئیس‌جمهور ایران به پاکستان نشان داد در شرایطی که مقام‌های تل‌آویو در شرایط بغرنج داخلی و همچنین بین‌المللی قرار گرفته‌اند، رویکرد «تهدیدنمایی ایران» نتایج مطلوبی برای محور عبری - غربی به‌همراه نداشته‌ و تهران درحال گسترش روزافزون مناسبات دیپلماتیک خود با کشورهای مختلف است. دستورکارهای رئیسی در اسلام‌آباد نشان داد با وجود فضاسازی‌ها درباره «نقش مخرب ایران در ثبات منطقه»، چنین ادعاهایی نشانی از واقعیت ندارند و تهران راهبردهای مدنظر خود برای پیشبرد سیاست همسایگی و ثبات منطقه‌ای را با قدرت به پیش می‌برد.

شکست در ایجاد بازدارندگی مقابل ایران
اگرچه طی روزهای اخیر عملیات «وعده صادق» نیروهای مسلح ایران از جنبه‌های مختلف مورد بررسی و تحلیل کارشناسان نظامی و سیاسی قرار گرفته است‌، اما به جرأت می‌توان ادعا کرد این نخستین‌بار است که قریب به اتفاق ناظران غربی تحولات خاورمیانه به این نظر تقریبا مشترک رسیده‌اند که واشنگتن در ایجاد موازنه بازدارنده در مقابل تهران ناکام مانده‌ است.

ناکامی در نهادهای بین‌المللی
به‌دنبال انجام عملیات «وعده صادق» علیه برخی اهداف نظامی در سرزمین‌های اشغالی، آمریکایی‌ها با همراهی تروئیکای اروپایی تلاش کردند با برگزاری نشست اضطراری در شورای ‌امنیت سازمان ملل، این نهاد بین‌المللی را به عرصه‌ای برای اجماع‌سازی جهانی علیه ایران تبدیل کنند؛ راهبردی که البته برای آنان نتیجه‌ای در برنداشت.

افزایش محبوبیت ایران در افکار عمومی جهان
اگرچه رسانه‌ها و مقام‌های سیاسی غربی تلاش کردند پس از عملیات تنبیهی ایران علیه رژیم صهیونیستی، جمهوری‌اسلامی را به‌دلیل «حمله نظامی به اسرائیل» در افکار عمومی جهانیان محکوم و نوعی «همدلی» با تل‌آویو ایجاد کنند، بررسی اخبار منتشر شده در رسانه‌های غربی و همچنین رصد شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد نه‌تنها این راهبرد نتیجه‌ای به‌دنبال نداشته، بلکه همه‌چیز از افزایش محبوبیت ایران در افکارعمومی دنیا و به‌ویژه جهان عرب حکایت دارد و  مردمان این منطقه با شیوه‌های مختلف ازجمله برگزاری تجمع، حمایت خود را از اقدام ایران اعلام کردند.

شکست راهبرد «پیروزی‌نمایی» تل‌آویو
یکی از مهم‌ترین نکاتی که پس‌از عملیات «وعده صادق» ازسوی تحلیلگران منطقه‌ای و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفت، رویکرد «پیروزی‌نمایی» ازسوی مقام‌های رژیم صهیونیستی بود. در این چارچوب هم تلاش شد ضمن «ناموفق» جلوه دادن عملیات موشکی - پهپادی نیروهای مسلح ایران، آن را «پیروزی بزرگ» برای سامانه‌های پدافندی خود جلوه دهند. در این میان اما، راهبرد پنهان‌کاری از ابعاد عملیات «وعده صادق» نیز مؤثر نیفتاد و با انتشار اخبار جدید از اصابت موشک‌های ایرانی به اهداف تعیین‌شده، بطلان ادعاهای تل‌آویو ثابت شد.

شواهدی بر ادعای خنثی‌سازی تحریم‌ها
استفاده از کهنه‌ابزار «تحریم»، یکی از مهم‌ترین رویکردهایی بوده ‌است که پس از عملیات «وعده صادق» برای مواجهه با جمهوری‌اسلامی از سوی محور آمریکا - اتحادیه اروپا اتخاذ شد. در این میان اما سفر روزهای اخیر رئیس‌جمهور ایران به پاکستان و سریلانکا، یکی از نمودهای مهم گام‌های موفق تهران درمسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها به‌حساب می‌آید. در جریان این سفر علاوه ‌بر اینکه تهران و اسلام‌آباد از هدف‌گذاری برای تجارت 10میلیارد دلاری خبر دادند، گام‌های مهمی نیز به‌منظور تقویت همکاری‌های مشترک در حوزه انرژی برداشتند.

التهاب‌سازی دلاری بی‌نتیجه
به فاصله اندکی از انجام عملیات «وعده صادق» ازسوی نیروهای مسلح جمهوری‌اسلامی ایران، رویکرد ملتهب کردن بازار ارز به یکی از اصلی‌ترین دستورکارهای رسانه‌های معاند تبدیل شد؛ راهبردی که اهداف مختلفی را پیگیری می‌کرد. در چنین شرایطی اما، با وجود واکنش هیجانی اولیه بازار ارز به عملیات «وعده صادق»، با مدیریت اعمال‌شده ازسوی دستگاه‌های مسئول، موج هیجانی ایجاد شده، به سرعت فروکش کرد و بازار ارز طی روزهای اخیر روند نزولی به‌خود گرفت.

جریان‌سازی داخلی ناکام علیه طرح «نور»
به‌دنبال ناکامی محور عبری - غربی در مقابله با ایران در 2عرصه میدانی و سیاسی، بار دیگر جریان‌سازی داخلی به بهانه اجرای طرح «نور» ازسوی پلیس، در دستور کار رسانه‌های غربی و معاند قرار گرفت. براین اساس هم بود که طی روزهای اخیر شاهد بوده‌ایم این دست رسانه‌ها با همراهی برخی مقام‌های غربی، برای بحران‌سازی داخلی اقدام کرده‌اند، اما این راهبرد نیز دستاورد روشنی برای آنها به‌دنبال نداشته‌است.