پیشینه بقعه‌ای ازمیان‌رفته، پیش از حصار صفوی
موضوع: شاه‌قاسم، فرزند سیدمحمد نوربخش
ویژگی: عارف محله طرشت
شاه‌قاسم معروف محله طرشت، عارف ایرانی قرن‌های نهم و دهم هجری در زمان حیاتش اقدامات ارزشمندی را برای قریه ری و طرشت به یادگار گذاشته است.
شاه‌قاسم، فرزند سیدمحمد نوربخش، بنیانگذار طریقه نوربخشیه بود. نام صحیح و کامل او در پایان نسخه خطی خلاصه‌التجارب، به‌عنوان شاه‌قاسم پسر شمس‌الدین محمد نوربخشی، ذکر شده است. مقبره شاه‌قاسم روبه‌روی مسجد واقع شده بود و گنبدش نیمه‌کاره و خراب و حدود 10تا 15متر ارتفاع داشت.
مرحوم محمدتقی مصطفوی، نویسنده کتاب «آثار تاریخی طهران» در مقاله‌ای با نام «آثار تاریخی تهران و اطراف» که سال 1361در مجله آینده منتشر شده درباره مزار شاه‌قاسم در طرشت مطالبی را عنوان و روایت می‌کند: «در فاصله چندصد‌متری شمال مزار شیخ عبدالله طرشتی، کوچه‌ای به نام کوچه «شاه‌قاسم» وجود دارد و اهالی محل به‌دلیل اینکه سابقا میدانی در آنجا وجود داشته است به آن حدود میدان شاه‌قاسم نیز می‌گویند. شاه‌قاسم فیض‌بخش، فرزند سیدمحمد نوربخش است. نوربخش از اکابر عرفای قرن نهم است که سلسله نوربخشیه از فرق بزرگ صوفیه بدو منسوبند. قبل از اینکه صفویه روی کار آیند و شاه‌طهماسب، حصاری به دور تهران بکشد و آن را جلوه شهریت ببخشد، نوربخشیه فعالیت گسترده‌ای در روستاهای اطراف تهران مثل طرشت و سولقان داشتند و پیروان زیادی پیرامون آنها جمع بود. وقتی سیدمحمد نوربخش از دنیا رفت، منصب ارشاد نوربخشیه، به فرزندش شاه‌قاسم فیض‌بخش رسید. شاه‌قاسم سی‌و‌اندی سال قبل از شکل‌گیری حصار طهماسبی در طرشت زندگی می‌کرد و بعد از مرگش در سال 899شمسی در همین محدوده کوچه شاه‌قاسم که بخش شمالی قبرستان طرشتی‌ها بود، به خاک سپرده و بقعه‌ای برای او ساخته شد.»
به‌گفته اهالی، بقعه کوچک شاه‌قاسم در قبرستان روستا قرار داشت، اما بر اثر زلزله و با خیابان‌کشی‌ها، دیگر اثری از این بقعه نیست.
همچنین شاه‌قاسم فیض‌بخش، پسری به نام بهاءالدوله بن شاه‌قاسم رازی داشت که در محله طرشت زندگی می‌کرد و در طب و پزشکی مهارت داشت. مهم‌ترین کتاب بهاءالدوله رازی خلاصه‌التجارب به فارسی و در پزشکی است که وی آن را در سال 880شمسی در قریه طرشت ری نوشت.
