گزارش
شکست رسانه‌ای اسرائیل رقم خورد
بررسی عملیات «وعده صادق» از منظر رسانه‌ای در گفت‌وگو با محمد لسانی
فرشاد شیرزادی-روزنامه‌نگار
عملیات «وعده صادق» در دقایق پایانی شنبه 25فروردین آغاز شد تا پاسخی باشد به تجاوز رژیم غاصب صهیونیستی به کنسولگری ایران. در خلال این نبرد سرکردگان صهیونیست دستور سانسور کامل تصاویر و اخبار تلفات را صادر کردند؛ اما درنهایت تصاویر اصابت موشک‌ها و پهپادهای ایران به خاک سرزمین‌های اشغالی منتشر شد. گفت‌وگوی ما را با محمد لسانی از استادان سواد رسانه درباره ابعاد رسانه‌ای و جهانی این جنگ ترکیبی بخوانید.
در حمله بامداد یکشنبه جمهوری اسلامی به رژیم صهیونیستی، سانسور تلفات و اصابت موشک‌ها از سوی رسانه‌های خارجی به چشم می‌خورد اما باز هم اخبار مخابره شد. نقش انسان-رسانه‌ها را در مقابل رژیم صهیونیستی به‌عنوان کارشناس این حوزه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بیش از انسان-رسانه‌ها، شهروند-خبرنگاران در مخابره نقش داشتند. عکس‌ها و فیلم‌هایی که منتشر شد، آن هم در اراضی رژیم و توسط شهرک‌نشین‌ها، واقعیت‌ها را به اثبات رساند. آنها در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خود آنها را نشر دادند. برخی رسانه‌ها زمانی که قرار بود به قول خودشان تصاویر زنده پخش کنند، در بعضی موارد آسمان را نشانه گرفته بودند!
تا حد امکان روی شهرهای رژیم اشغالگر نمایی را نشان نمی‌دادند تا کل شهر دیده نشود. ما شاهدیم که واضح‌ترین تصاویری که گرفته شده و به اثبات رسیده، اعم از اصابت پهپادها و موشک‌های بالستیک، توسط شهروند-خبرنگاران پشت پنجره‌ها، یا از روی ایوان‌ها یا از محوطه‌های پارکینگ‌هایشان بوده است. این کاملا نشان می‌دهد که فارغ از اینکه چه تلفاتی به‌جای گذاشته، هیمنه رژیم صهیونیستی چه در داخل و چه در سطح بین‌المللی فرو پاشیده است.
در حال حاضر وظیفه مردم به‌عنوان شهروند-خبرنگار چیست؟ مردم ما نیز برای تشخیص اخبار فیک از اخبار واقعی چه کاری باید انجام دهند؟
به گمانم فعالان رسانه‌ای و کسانی که در گروه‌ها فعالند وظیفه اصلی را بر عهده دارند. حتی کسانی که روی پیج‌های خودشان استوری قرار می‌دهند و همچنین فعالان رسانه‌ای در سطح بالاتر که دست‌به‌قلم می‌شوند و متن می‌نویسند، گزینش‌گری می‌کنند و منابع را جست‌وجو می‌کنند، همگی وظیفه خطیری بر دوش دارند. در سطح بالاتر از همه اینها کسانی هستند که گرافیک و ویدئو تولید می‌کنند. همه این گروه‌ها تولید محتوای رسانه‌ای می‌کنند. در گام نخست باید حجم بزرگ و وسعت این عملیات را مخابره کنند. چون اتفاقی که افتاده و مولفه‌های این عملیات در توییت و ویراست نمی‌گنجد. گرچه من در 7 ویراست در بامداد یکشنبه در توییتر به آن اشاره کردم. یکی از کارها مشخصه‌ها، مولفه‌ها و بزرگی این عملیات بود که به‌خوبی مخابره شد. گام دوم این است که فضا را از فضایی هیجانی که زاده دستگاه رژیم است و می‌خواهد عملیات روانی انجام دهد و ترس و هراس را توسعه دهد، دور کنیم و آن دستگاه را از کار بیندازیم.
در مقابل چه کار باید کرد؟
باید فضا را در سطح رسانه به‌سویی ببریم که اخبار صحیح را به گوش جهانیان برسانیم. جهان باید بداند که عملا سیلی نواخته‌شده جمهوری اسلامی بازدارنده بوده و برای امنیت پایدار ایران است. بدین معنی که ما برای اینکه جنگی انجام نشود، سیلی محکم را در حوزه موشکی به رژیم نواختیم. کنشگران بین‌المللی هم فصل مهمی از کار خودشان را رقم می‌زنند. کاربران دیگر کشورها به‌ویژه کشورهای مسلمان دقت کنند که ایران با رمز عملیات «یا رسول‌الله» این عملیات را انجام و عملا نشان داد که به نمایندگی از جهان اسلام و به تبعیت از اقدام رسول‌الله این کار انجام شده است. بنابراین اتفاقی که افتاده در حد و حدود یک کشور نیست و کل کشورهای منطقه را دربرمی‌گیرد. یعنی به‌نوعی گفتمان اسلامی در برابر گفتمان استکباری است. این موضوع توسط رسانه‌های بین‌الملل با نوعی همگرایی به بهترین شکل در جهان عرب باید تبیین شود. نکته دوم که فعالان بین‌الملل باید به آن توجه کنند، مطالبه از سران رژیم‌های خودکامه عرب است. کسانی که در این بین یا سکوت کرده‌اند یا در خفا دست دوستی به سمت رژیم صهیونیستی دراز کرده‌اند و اصولا به‌هیچ‌عنوان به آرمان فلسطین و آزادی قدس شریف پایبند نبوده‌اند، باید از خواب بیدار شوند. در عرصه مطالبه به‌نظر می‌رسد که این یکی از مهم‌ترین خواسته‌هاست که رژیم‌های سرسپرده را مجبور به حمایت کند. کشورهای عربی توسط افکار عمومی منطقه و جهان باید از این اقدام تاثیر بگیرند.
مکث
« هیهات منا الذله» پیام کوتاه ما بود
پیام کوتاه و آنچه باید مخابره می‌شد و بشود «هیهات منا الذله» است. اسرائیل در عملیاتی که انجام می‌داد، به‌طور خاص مطالبه می‌کرد که به ما پاسخ بدهید. حتی سطح سکوت جمهوری اسلامی را به‌نوعی به تمسخر می‌گرفتند. اتفاق بامداد یکشنبه این بود که پاسخ گسترده، بجا و کوبنده‌ای به آنها داده شد. این عملیات بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین عملات پهپادی و موشکی ترکیبی جهان بود. به گمانم مخابره این اخبار از این زاویه بسیار حائز اهمیت بود که باعث شد اقتدار و اقدام اسلامی در گفت‌وگوهای ایدئولوژیک و مبنایی به رخ دشمن کشیده شود. آنها متوجه شدند که به‌بازی‌گرفتن ایران، بازی با آتش و دست در آتش کردن است. اگر کسی در این زمینه گمان کند که بزند و دربرود و نخواهد تاوانی پس بدهد، پاسخ به همین سادگی روشن است.
