روزگار بربادرفته آسیاب‌های تاریخی

   موضوع: فعالیت 4آسیاب در محله
   ویژگی: مرکز آرد کردن گندم‌های شمال و غرب تهران

 در تهران قدیم رسم بر این بود که کنار قنات‌ها یک آسیاب آبی ایجاد می‌کردند تا هنگام سرازیر شدن آب قنات، چرخ‌های آسیاب به حرکت دربیاید. تهران‌نشین‌ها در روزگار قدیم با این شیوه کاملا سنتی گندم را به آرد تبدیل می‌کردند تا برای پخت نان از آن استفاده کنند.آسیاب‌های آبی تهران تا پایان دوره قاجار در تهران کاربرد داشتند، اما با گذشت زمان از گزند تخریب‌ها در امان نماندند و یکی پس از دیگری نابود شدند. محله کن هم 4 آسیاب آبی داشت که باغ‌های پرتعداد و سرسبز این قریه  به کمک آنها آبیاری می‌کرد. عبدالله درویش، شاعر و پژوهشگر، درباره روزگار سپری‌شده آسیاب‌های کن می‌گوید: «یکی از نخستین آسیاب‌های کن که به آسیاب لوی معروف بود در محله سرآسیاب ساخته شد و دومین آسیاب در محله اسماعیلیون قرار داشت که اکنون هیچ نامی از آن باقی نمانده است.» درویش درباره معروف‌ترین آسیاب آبی کن می‌گوید: «آسیاب شاه که در مجاورت باغ حاج‌باشی بود تا اواخر دوره قاجار مورد استفاده مردم قرار می‌گرفت و برای خودش جلال و شکوهی داشت. دقیقا همانجایی که آب وارد آسیاب شاه می‌شد ساختمان مسکونی ساخته‌اند.» عبدالله درویش از آسیابی تاریخی به‌عنوان بازمانده نسل آسیاب‌های آبی کن نام می‌برد که هنوز بقایای آن قابل مشاهده است: «یک آسیاب بین کوه کبودک و پل آهنی قریه کن وجود داشته که از آن به‌عنوان آسیاب تاریخی کن نام می‌برند. این آسیاب سنگ‌های بزرگی داشته و از آنجا که در مسیر رود ساخته شده بود، سنگ‌ها بر اثر فشار آب به حرکت درمی‌آمدند و آردها را آسیاب می‌کردند. آسیاب تاریخی در بخش شمالی کن و بین کن و سولقان قرار دارد و تنها چیزی که از آن باقی مانده همان سنگ‌های عظیمی است که به آسانی جا‌به‌جا نمی‌شوند.» آنطور که پژوهشگران روایت می‌کنند، کن به تعداد قنات‌هایش آسیاب داشت و از شمیران، فرحزاد و طرشت برای آسیاب کردن آردها به این روستا می‌رفتند، اما امروز جز سنگ‌های آسیاب تاریخی هیچ اثری از میراث فرهنگی کن باقی نمانده است.