جایگاه مردم در پازل اقتصاد

مجتبی یوسفی؛ عضو هیأت‌رئیسه مجلس یازدهم

هر زمان در انجام کارها، مردم را مورد مشورت و مشارکت قرار داده‌ایم، نتایج خوب و قابل‌قبولی به‌دست آمده است. در حال حاضر تصور می‌شود اقتصاد کشور به‌دست دولت و بخش خصوصی اداره می‌شود، اما اگر به جمعیت حدود ۸۵میلیون نفري ایران نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد بیش از ۸۰درصد کسب‌وکارها در اختیار مردم است ولي متأسفانه گاهی دولت‌ها با تمامیت‌خواهی برای بخش خصوصی واقعی محدودیت ایجاد می‌کنند و تبدیل به رقیبی برای آنان می‌شوند.
این در حالی است که رهبر معظم انقلاب حدود 30سال است برای سال جدید نامگذاری می‌کنند و بیش از یک‌دهه است كه نامگذاری سال‌ها را با محوریت اقتصاد انجام می‌دهند. امروز می‌توان نتیجه ژرف‌نگری رهبر حکیم انقلاب را به‌خوبی مشاهده کرد؛ یعنی اگر همان 10سال پیش، به رهنمودهای ایشان درباره ریشه‌های اقتصاد کشور و نقش مردم در آن توجه می‌شد، قطعا امروز اقتصاد کشور در وضعیت بهتری قرار می‌گرفت.
متأسفانه در دهه گذشته و به‌دلیل بی‌توجهی دولت‌های قبل به نقش مردم در اقتصاد، رشد تورم در کشور افزایش چشمگیری داشته است، بنابراین رهبر معظم انقلاب دقیقا همان چیزی را که مورد غفلت مجلس‌ها و دولت‌ها قرار گرفته بود، به‌عنوان شعار امسال انتخاب کردند؛ یعنی جهش تولید با مشارکت مردم؛ چراکه وقتی مردم و بخش خصوصی واقعی در اقتصاد مشارکت داده می‌شوند، چند مزیت به همراه خواهد داشت. کاهش هزینه‌ها در انجام پروژ‌ه‌های اقتصادی، افزایش در ارزش‌افزوده و افزایش سرعت و کیفیت در امور اقتصادی ازجمله مهم‌ترین آثار شرکت مردم در اقتصاد خواهد بود. متأسفانه برخی از بخش‌های دولتی آنطور که باید منفعت مردم در اقتصاد را درنظر نمی‌گیرند و به همین دلیل به اندازه مردم جامعه نسبت به پروژه‌های اقتصادی و منافع آن دلسوز نیستند.
در مجلس یازدهم تا حد خوبی تلاش شد زیرساخت‌های حضور مردم در اقتصاد فراهم شود. تسهیل در مجوزهای کسب‌وکار، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، پرداخت تسهیلات کم‌بهره ‌برای مشاغل اقتصادی و شفافیت در تراکنش‌ها ازجمله این اقدامات بوده است.
علاوه‌بر این، یکی از موضوعات بسیار مهمی که درآمد کشور را از فروش حامل‌های انرژی بی‌نیاز مي‌كند یا به حداقل می‌رساند، مالیات است. اما نباید به این شکل باشد که از مردم، تولیدکننده‌ها یا کارگران مالیات اخذ شود، بلکه این مالیات باید از سوداگران حوزه‌های اقتصادی گرفته شود. مجلس یازدهم نیز تلاش کرد تا مردم عادی و کسانی را که به مردمی‌شدن اقتصاد کمک می‌کنند، مورد اخذ مالیات قرار ندهد.
از سوی دیگر بنگاه‌داری بانک‌ها ازجمله موضوعاتی است که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است. فعالیت بانک‌ها در بنگاه‌داری مختص به بازار مسکن نبوده و بسیاری از پاساژها و اماکن تجاری نیز توسط بانک‌ها خلق شده‌اند. با این حساب، عملا بانک‌ها توانسته‌اند به یک قدرت اقتصادی تبدیل شوند.
از طرفی، یکی از مشکلات اقتصاد ایران، بسته‌بودن است و عملا بانک‌ها با ایجاد شرکت‌های متعدد زیرمجموعه، بر بار دولتی‌بودن اقتصاد ایران افزوده‌اند و باعث شده‌اند تولید معنای واقعی خود را از دست بدهد. بخش خصوصی امروز مشکل رقابت با بخش اقتصاد دولتی را دارد زیرا با ابرشرکت‌های خصولتی باید رقابت کند که به بانک‌ها متصل هستند. این اتصال به منزله ورود جریان پول به این بخش‌هاست که عملا رقابت را از بخش خصوصی می‌گیرد. ناگفته نماند بخش خصولتی کارایی بخش خصوصی فعال را از دست خواهد داد و به همین علت است که اقتصاد ما در سال‌های اخیر از عدم‌بهره‌وری رنج می‌برد.