ارز در آستانه آزادی
آغاز معاملات بازار ارز؛ از امروز یا شنبه
پس از یک هفته تأخیر آنطور که وزیر اقتصاد اعلام کرده قرار است بازار ارز از ابتدای هفته آینده دربورس فعالیتش را آغاز کند اما با توجه به تصمیم بانک مرکزی برای دریافت مالیات از اوراق پیشفروش سکه، نوعی ابهام در انجام معاملات آن در بورس کالا بهوجود آمده است.
به گزارش همشهری، رشد قیمت ارز و سکه بالاخره موجب شد مسئولان بانک مرکزی با مقامات بازار سرمایه برسر تاسیس بورس ارز که به آن بازار ثانویه توافقی میگویند و همینطور فروش حوالههای پیشفروش سکه در بورس کالا موافقت کنند. این توافق دوشنبه هفته قبل براساس طرحی که قبلا مجلس در مورد ارز آماده کرده بود به امضا رسید و قرار شد فعالیت بازار معاملات ثانویه ارز و اوراق پیشفروش سکه در بازار سرمایه از روز یکشنبه آغاز شود. بلافاصله بعد از این توافق و اعلام خبر آن از شتاب رشد قیمتها و التهاب بازار کاسته شد اما یکشنبه آمد و رفت و از معاملات پیشفروش سکه در بورس کالا و ارز در بورس تهران خبری نشد. مطابق خبرهای دریافتی گویا پس از توافقهای انجامشده و کاهش شتاب قیمتها بار دیگر اختلافها سر باز کرده و دلایل تعویق در آغاز معاملات اختلاف بر سر تعیین نرخهای چندگانه ارز و همینطور دریافت مالیات از معاملات ارز و سکه بوده است. بانک مرکزی قبلا با معافیت مالیاتی سکه و ارز موافقت کرده بود اما گویا در چرخشی 180درجهای خواستار دریافت مالیات از هر دو محصول شده است. البته آنطور که اخبار غیررسمی نشان میدهد بحث بر سر دریافت مالیات از سکههای پیشفروششده در بورس کالا به یک چالش جدی تبدیل شده است اما در مورد ارز هنوز اطلاعاتی در دست نیست، با این حال گفته میشود حالا که قرار است اوراق پیشفروش سکه در بورس کالا دادوستد شود بانک مرکزی خواستار دریافت مالیات از این معاملات شده است.
آنطور که یک مقام آگاه به خبرگزاری تسنیم گفته است، برخی نمایندگان مجلس نیز بهدنبال تصویب طرحی دوفوریتی هستند که براساس آن فقط ١٠قطعه سکه به متقاضیان طرح پیشفروش سکه تحویل داده شود که این موضوع نیز به مانعی برای آغاز بهکار بازارمعامله حوالههای سکه در بورس تبدیل شده است.
آغاز معاملات تا 48ساعت آینده
با وجود اخبار غیررسمی در مورد برخی اختلافها و بروز یک هفته تأخیر در آغاز معاملات ارز و سکه در بازار سرمایه مسعود کرباسیان، وزیر امور اقتصادی و دارایی دوشنبهشب از آغاز معاملات ارز در بورس تهران ظرف 48ساعت آینده خبر داد. باتوجه به گفتههای وزیر اقتصاد این معاملات احتمالا باید از امروز چهارشنبه یا شنبه هفته آینده آغاز شود البته هنوز هویت خریداران و فروشندگان این بازار مشخص نیست اما آنطور که قبلا محسن خدابخش، مدیریت نظارت بر بورسهای سازمان بورس به همشهری گفته بود، گمرک اطلاعات مربوط به صادرکنندهها یا فروشندگان یا وزارت صنعت اطلاعات مربوط به وارد کنندهها یا خریداران را اعلام خواهد کرد. خدابخش همچنین معاملات ارز را هم معاف از مالیات دانسته و گفته بود: این معاملات با ارز یورو انجام شد و برای آن تابلوی ویژهای در بورس تهران درنظر گرفته خواهد شد.
ایجاد 2 نرخ در حوزه ارز
در همین رابطه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم آغاز معاملات ارز در بورس تهران را ظرف 48ساعت آینده تأیید کرد اما بهصورت تلویحی از اختلاف بر سر قیمت ارز پرده برداشت و گفت: با توجه به اصرار مجلس، اخیرا دولت نرخ دوم ارز را قبول کرد و اعلام شد تا 48ساعت آینده بازار ثانویه ارز آغاز بهکار میکند.محمدرضا پورابراهیمی افزود: بررسیها نشان میدهد سیاست ارز تکنرخی دولت بهعلت تقاضای زیاد جواب نمیدهد و درنهایت 2نرخ در حوزه ارز ایجاد میشود. او ادامه داد: دولت راهکار مشخص برای بازار دوم ارز در نظر نگرفت و به همین علت در ماههای اخیر اتفاقات نامناسبی در حوزه اقتصادی کشور روی داد. پورابراهیمی با بیان اینکه با تکنرخی شدن ارز میزان واردات افزایش و میزان صادرات کاهش یافت، افزود: پیشنهاد ما این است که برای کالاهای اساسی و ضروری ازجمله دارو، مواد اولیه و نهادههای دامی، ارز با عدد نرخ ترجیحی اختصاص یابد و بقیه کالاها از قیمت تعادلی برخوردار شوند. او با اشاره به اینکه اگر اینگونه نباشد حجم زیادی از واردات رخ میدهد، ادامه داد: در 3ماه گذشته حدود 27میلیارد دلار تقاضای واردات در کشور داشتیم.
بازار 6 میلیارد دلاری
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره سازوکار و مقدار ارزی که قرار است از طریق بورس مورد دادوستد قرار بگیرد، گفت:هماکنون برآورد دقیقی از کل رقم قابل تخصیص در این زمینه ندارم اما بهنظر میآید ارزش کل این معاملات یعنی گواهیهای صادراتی بخش خصوصی 6 میلیارد دلار باشد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این پرسش که آیا بانک مرکزی و دولت رأسا درباره عرضه ارز در بورس تصمیم گرفتند، گفت: این موضوع 2سال قبل در شورای بورس مطرح شد و با حضور رئیسکل بانک مرکزی تصویب شد. اما حوالهها و یا به تعبیری گواهیهای صادراتی بهمعنای تمام بازار ارز نیست و بخش محدودی از این بازار را دربرمیگیرد. او افزود: بهطور طبیعی معاملات گواهی صادراتی ارزی هر چه که منصفانهتر و منطقیتر انجام شود، مقصود نظر تمام سیاستگذاران خواهد بود تا صادرکننده و واردکننده بتوانند در این بازار وارد شوند. محمدی ادامه داد: البته بهطور طبیعی در مواقعی که سازمان بورس قواعدی را تنظیم میکند برای شفافیت بیشتر و کمک به تعادل عرضه و تقاضا و انعطاف قیمتی است و امید میرود این موضوع یک سازوکار مناسب باشد.