2- قرار بود برای حل مشکلات اقتصادی کشور تولید رونق بگیرد، چه شد؟

وضعیت تولید:
«تولید»، پرتکرارترین درخواست سال‌های اخیر رهبر انقلاب
وضعیت تولید در دولت جدید: رشد معنادار تولید
نتیجه: «تغییر جدی ریل اقتصاد کشور از توجه به خارج، به توجه به داخل» و «احیای اقتصاد مقاومتی»



دلایل رشد تولید با وجود تحریم‌ها:
1. کنترل نقدینگی و سوق دادن آن به سمت تولید در کشور:
 کاهش نقدینگی از 43درصد در انتهای دولت قبل به 26درصد
سرمایه‌گذاری زیربنایی در صنایع بزرگ
طرح مولدسازی دارایی‌های دولت و سرمایه‌گذاری در تولید

2.حمایت از تولیدکنندگان با روش‌های ذیل:
کاهش مالیات تولید تولیدکنندگان از 25درصد به 15درصد
نتیجه: هدفمند کردن معافیت‌های مالیاتی در راستای تولید و خلق ارزش بیشتر
تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار. نتیجه: چند برابر شدن راه‌اندازی واحدهای تولیدی
فعال‌سازی‌ واحدهای تولیدی با تامین مالی و رفع موانع حقوقی
نتایج: راه‌اندازی 7هزارواحد تولیدی فقط در 2 سال
 احیای 182هزار میلیارد سرمایه
احیای 145هزار شغل

كمك‌های مجلس به دولت برای رشد تولید
اهتمام مجلس به ریل‌گذاری و حمایت از تولید با تصویب قوانین ذیل:
1.تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان‌ها:
نتایج:   تأمین مواداولیه کارخانجات بزرگ توسط شرکت‌های دانش‌بنیان
احیای کارخانجات بزرگ
افزایش تولید
2.تصویب قانون جهش تولید مسکن:
نتایج: اختصاص 20درصد تسهیلات بانک‌ها به ساخت مسکن  
راه افتادن چرخه مسکن‌سازی‌  
افزایش تولید در بخش‌های مختلف
3.تصویب قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار
نتایج: «حذف امضاهای طلایی» و «غیر حضوری شدن صدور مجوزها»  
صدور مجوز بیش از یک میلیون کسب‌وکار در یک سال
4.اختصاص اعتبار برای احیای کارخانجات تعطیل شده در بودجه 1402
نتیجه: احیای کارخانه‌هایی که بیش از 15سال تعطیل شده بودند.
5.افزایش اعتبار اشتغال‌زایی از 20همّت   در 1400به180همّت در 1402
6.تصویب قانون مولد‌سازی
نتیجه: وارد کردن سرمایه‌های راکد دولت به چرخه تولید
7.تصویب طرح مالیات بر سوداگری و سفته بازی دلالان
نتیجه: هزینه شدن منابع دولت در جای خود مانند هدایت منابع به سمت  تولید

مجلس برای کنترل تورم چند کار اساسی کرد

1 بررسی و تصویب لایحه بودجه به‌صورت دومرحله‌ای: برای توضیح باید بگوییم، یکی از ریشه‌های تورم مسئله نقدینگی و خلق پول بود. که خود خلق پول، به‌خاطر کسری بودجه انجام می‌شد. کسری بودجه چرا پیش می‌آمد؟ وقتی که درآمد دولت با هزینه‌های پیش‌بینی شده جور در نمی‌آمد. یعنی یا منابع واقعی نبود و تامین نمی‌شد و یا هزینه‌ها درست پیش‌بینی نشده بود. برای رفع این مشکل، مجلس آمد و گفت به جای بررسی لایحه به‌صورت یک مرحله‌ای و رفتن دولت پی کار خودش و در نتیجه کسری بودجه و خلق پول و تورم، لایحه بودجه در 2مرحله بررسی و تصویب بشود؛ یکی اول کار و یکی در اثنای کار. که ببینند منابع درآمدی دولت تامین شده یا تخیلی بوده و واقعی نبوده. این کار باعث می‌شد که هم دولت حواسش را جمع کند و منابع واقعی را که می‌تواند تامین کند، بگوید. و هم مجلس ارزیابی کند که چقدر کار دارد براساس واقعیت پیش می‌رود. و از این طریق خلق پول و نقدینگی و تورم را کنترل کنند. حاصل این هماهنگی مجلس و دولت در تصویب دومرحله‌ای بودجه را میرکاظمی رئیس قبلی سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد. او اعلام کرد 97درصد از منابع بودجه سال 1401محقق شد که این مسئله در کنترل تورم نقش ویژه‌ای داشت.

2 ریشه دیگر کنترل تورم، مقوله تولید است. مجلس 50 روز بعد از شروع سال با نام تولید دانش‌بنیان، ریل‌گذاری خود را در این بخش انجام داد. مجلس که از 2 سال قبل در این موضوع کار تخصصی خود را شروع کرده بود، به سرعت از قانون جهش تولید دانش‌بنیان رونمایی کرد.

3 از قوانین مهم دیگر مجلس در کنترل تورم: قانون اصلاح ساختار بانک مرکزی، قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار، قانون مالکیت صنعتی و قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی بود.

مجلس در مراقبت از قدرت خرید مردم و محرومان با قوانین مختلفی به این مسئله پرداخت. این قوانین عبارتند از:
الزام دولت به استفاده از کالابرگ الکترونیکی برای حفظ قدرت خرید مردم درصورت حذف ارز ترجیحی
الزام دولت به ثبت نام از متقاضیان جدید یارانه
مجوز واگذاری سهام عدالت برای تمام جاماندگان
معافیت کالاهای پر مصرف سبد تغذیه خانوارها از مالیات بر ارزش افزوده
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت

نکته اساسی:  نکته جدی‌تر اینکه، همه موفقیت‌های دولت و مجلس و چشم‌اندازهای روشن  آینده کشور را بیشتر از قبل تضمین می‌کند. و آن این نکته که مردم وقتی مقاومت کردند، قدرت مقاومت مردم باعث شد، دولت بتواند سراغ کنترل و سپس ریشه درمان تورم برود.

این توانایی دولت ناشی از چه نکته‌ای بود؟
اولا: حضور نیروهای جوان معتقد با داشته‌های داخلی و دارای اعتماد به نفس که در بستر این مقاومت مردمی رشد کرده بودند.
ثانیا: تجربه شکست خورده اعتماد به غرب باعث شده بود که فضای عمومی مردمی و کارشناسی کشور برای رفتن سراغ روش‌های دیگر مهیا شود.
ثالثا: فضای جهانی با ضعف و افول غرب در نسبت با شرق همراه شده بود و ایران توانسته بود با مقاومت مردمی‌اش به این شرایط راه پیدا کند و از این شرایط استفاده کند.
رابعا: همه اینها را باید ثمرات صبر ایمانی مردم دانست که ان‌الله مع الصابرین.

سخن آخر
خلاصه انگار صبر در دوران ضعف و بیشتر شدن درد، با صبر در دوران درمان و امید فرق  می‌کند.
حالا با وجود اینکه اگر تورم قدم به قدم و اساسی مهار نشود، سر سفره مردم هم احساس نمی‌شود. اما چطور می‌توان فهمید که این درد در مسیر درمان است یا بدتر شدن؟ به‌نظر می‌رسد با همین شاخص‌هایی که بالا گفتیم می‌توان فهمید که مسیر درستی انتخاب شده و افق روشن است.

وقتی تولید مهم می‌شود
بررسی عملکرد دولت و مجلس در مقوله تولید به‌عنوان مهم‌ترین راه رشد اقتصادی

تولید، کلیدی است که در سال‌های اخیر تبدیل شده بود به گره کور اقتصاد کشور؛ به‌گونه‌ای که هر روز خبر تعطیلی واحدهای تولیدی، زخمی بر رخ کشور بود. سؤال این بود که چطور می‌شود از این گردنه پر پیچ و خم و دره‌های عمیق عبور کرد و کشور را نجات داد. تولید، اشتغال را تضمین می‌کند، تورم را کاهش می‌دهد و چرخ اقتصاد را به گردش
در می‌آورد. برای همین هم رهبر انقلاب تنها راه نجات کشور را تولید ملی خواندند تا بتوانیم تحریم‌ها را پشت سر بگذاریم و پیشرفت و رفاه را به ارمغان بیاوریم. با اتفاق مهمی که در دولت اخیر افتاد، به همراه زمینه‌سازی‌هایی که مجلس انجام داد، شاهد رشد معنادار تولید هستیم و معنایش این است که اقتصاد کشور در حال تغییر ریل اساسی است.این یادداشت به بررسی وضعیت تولید در کشور، براساس آمار رسمی می‌پردازد.



1. رشد اقتصاد ایران
مرکز آمار در تابستان 1402اعلام کرد که اقتصاد ایران 7.1درصد رشد داشته. این عدد بدون محاسبه نفت، 4.2درصد است که باز هم عدد بسیار خوبی است. این شاخص، تولید ناخالص داخلی (GDP) را نشان می‌دهد که اصلی‌ترین شاخص سنجش میزان تولید یک کشور است.

2. رشد اقتصاد به تفکیک صنایع
اگر رشد اقتصاد را به تفکیک صنایع بخواهیم نگاه کنیم و رشد تولید را محاسبه کنیم، گروه صنایع و معادن 8.7 درصد و گروه خدمات 7.5درصد رشد داشته‌اند. اگر به تک‌تک صنایع کشور نگاه کنیم، تقریبا تمام صنایع داخلی رشد تولید داشته‌اند که مرکز آمار همه را به تفکیک بیان کرده است.

3. دلایل رشد تولید
حالا سؤال این است که چه اتفاقی افتاده که با وجود شرایط تحریم و فشارهای خارجی، شاهد رشد تولید و بزرگ شدن اقتصاد هستیم؟ پاسخ در 2 نکته است:
1. کنترل نقدینگی و سوق دادن آن به سمت تولید
2. حمایت از تولیدکنندگان

3-1- کنترل نقدینگی و سوق دادن آن به سمت تولید
دولت توانست نقدینگی را که از مهم‌ترین عوامل تورم در کشور نیز هست، کنترل کند و آن را به سمت تولید سوق دهد. به این ترتیب نقدینگی که در آغاز دولت بیش از 43درصد بود، به 26درصد کاهش پیدا کرد. برای حل این مسئله،دولت 2 کار اساسی کرد:

1.بخشی از درآمدهایی که در این دو سال به‌دست آمده بود را به‌صورت زیربنایی در صنایع بزرگ سرمایه‌گذاری کرد.

2.دولت در قالب طرح مولد‌سازی‌، زمین‌ها و اموال مازاد خود را فروخته و پولش را در بخش تولید سرمایه‌گذاری می‌کند. این میزان حدود 4میلیون میلیارد تومان می‌شود. انجام این طرح ناشی از هماهنگی خوب قوای سه‌گانه است.

3-2- حمایت از تولیدکنندگان
دولت برای حمایت از تولید‌کنندگان 3کار اساسی کرد: کاهش مالیات، تسهیل صدور مجوز، تامین نقدینگی

1. دولت از یک طرف مالیات مستقیم تولیدکنندگان را از 25درصد به 15درصد کاهش داد و از طرف دیگر معافیت‌های مالیاتی را به سمت تولید و خلق ارزش بیشتر، هدفمند کرد.

2. دولت صدور مجوزهای کسب‌وکار را تسهیل کرد که این کار راه‌اندازی واحدهای تولیدی را چندین برابر کرد.

3. دولت با تأمین مالی و رفع موانع حقوقی، 7هزارواحد صنعتی را راه‌اندازی کرد. این کار باعث شد  145هزار شغل احیا شود.

4. جمع‌بندی عملکرد  دولت
اگر خوب به نتایج فوق و فعالیت‌های دولت توجه کنیم، درمی‌یابیم، دولت اصلی‌ترین تمرکز خود را در بخش تولید قرار داده و این، نشان‌دهنده تغییر جدی ریل اقتصاد کشور از توجه به خارج، به سمت توجه به داخل و احیای اقتصاد مقاومتی است.

5. عملکرد مجلس در تولید
حجم قوانین مجلس در راستای تولید، اهتمام مجلس را در این زمینه مشخص می‌کند. اینکه امروز در مقوله تولید نتایج مثبت و امیدبخش به‌دست می‌آید، نتیجه ریل‌گذاری مجلس در این خصوص است. با هم مهم‌ترین قوانین مجلس درخصوص تولید را مرور می‌كنیم:

5-1- تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان: از آنجا که برخی از مواداولیه کارخانجات بزرگ توسط شرکت‌های دانش‌بنیان تولید می‌شوند، این قانون می‌تواند زمینه تولید و اشتغال فراوانی را ایجاد کند.

5-2- تصویب قانون جهش تولید مسکن: تصویب این قانون کمک زیادی به تولید مسکن در کشور می‌کند که این امر می‌تواند مشاغل زیادی را درگیر کند. در نتیجه تولیدات بخش‌های مختلف بالا می‌رود. براساس این قانون تمام بانک‌ها باید سالانه ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند.

5-3- تصویب قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار: با تصویب و اجرای این قانون و سامانه‌ای شدن مجوزها و حذف امضاهای طلایی، بیش از یک میلیون کسب‌وکار در یک‌سال، ایجاد و  نیروها مشغول فعالیت شدند.

5-4- اختصاص اعتبار ویژه برای احیای واحدهای تعطیل‌شده: مجلس اعتبار ویژه‌ای برای احیای کارخانجات تعطیل شده در بودجه 1402اختصاص داد. با این کار بسیاری از کارخانه‌های تعطیل شده ازجمله برخی از کارخانه‌ها که بیش از 15سال بود تعطیل شده بودند، دوباره به چرخه تولید برگشتند.

5-5- افزایش اعتبار اشتغال زایی: مجلس با افزایش اعتبار ویژه اشتغال زایی، این میزان را از 20همت در سال 1400، به180همت در سال1402افزایش داد؛ یعنی 900درصد.

5-6- تصویب قانون مولد‌سازی‌: با تصویب این قانون در مجلس و برطرف کردن نقاط ضعف و اشکالاتی که جامعه نخبگانی انقلابی بر آن وارد کرده بودند، بسیاری از سرمایه‌های راکد غیرقابل استفاده دولت مانند املاک و دارایی‌های غیرمنقول، به چرخه اقتصاد و تولید کشور وارد شدند.

5-7- طرح مالیات بر سوداگری: با این طرح مجلس، سعی می‌شود منابع در جای خودشان استفاده شده و به سمت تولید هدایت شود، نه اینکه به جیب دلالان و سفته بازان برود.

6. نکته اساسی
با توضیحاتی که آمد، کاملا روشن است که در حوزه تولید، فرمان مدیریت کشور در حال چرخش مثبت و اقتصاد به سمت تولید در حال تغییر جهت است. این تغییر ریل ناشی از ناامیدی کشور از بیگانه، و امید و اعتماد به داشته‌های داخلی و توان مردم است. این همان تجربه مهمی است که از شکست پروژه برجام عاید کشور و مسئولان شد. قرآن کریم در این خصوص فراز عجیبی در تأیید این راهبرد دارد که می‌فرماید: «فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَی السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ‌الله مَعَکمْ وَ لَنْ یتِرَکمْ أَعْمالَکمْ»(35محمد)
«سستی نکنید و با دشمن به سمت سازش نروید شما برترید. خدا با شماست و تأثیر عمل شما از بین نخواهد رفت.»