گفتوگو با داریوش یاری درباره فیلم شور عاشقی
فیلمی که تنها برای یک دلیل ساخته شد
هلیا نصیری
«شور عاشقی» سومین ساخته سینمایی داریوش یاری است که پیش از این هم مستند تاریخی کربلا؛ جغرافیای تاریخ را درباره واقعه عاشورا ساخته بود. یاری در این فیلم سینمایی که بخش عمده آن در کویر فیلمبرداری شده از زنی به نام سلما میگوید که رسانه اسرای کربلاست و در پیشاپیش کاروان حضرت زینب حرکت میکند. نگاه سازندگان این فیلم نسبت به مکتب عاشورا نگاهی شاعرانه است. یاری میگوید: در فیلمهای قبلی با نام «دخیل» و «کربلا؛ جغرافیای یک تاریخ» سعی کردم همین نگاه شاعرانه نیز در این اثر موجود باشد و در «شور عاشقی» جدیتر به ماجراهای بعد از واقعه نگاه کنم.
دوست دارم در این فضا پرسه بزنم
داریوش یاری، کارگردان سینما درباره فیلم جدیدش با اشاره به اینکه دوست دارد در این فضا فیلمسازیاش را ادامه دهد، میگوید: این فیلم در ادامه کارهایی که من در این ژانر و فضا ساختهام است. قبلتر هم مستندهای «کربلا؛ جغرافیای یک تاریخ» و «دخیل» را در همین زمینه خلق کردهام. وی ادامه میدهد:«این جهانی است که دوست دارم در آن بازیگوشی کنم در این فضا پرسه بزنم و در آسمانش پرواز کنم. راستش دلم میخواهد یک وقتهایی در خلوت خود بگویم؛ خوش به حالت کبوتر که رفتی و روی بوم حرم نشستی!»
سینمای ایران نیازمند تمامـی ژانرها
یاری در پاسخ به این سؤال که چرا سینمای ایران تنوع ژانریاش کم است و معمولا در هر برهه مدیریتی یک نوع فیلمسازی و توجه به یک ژانر وجود دارد؛ توضیح میدهد: «من فیلمساز دنیایم اینگونه است که به فضای مذهبی بپردازم امیدوارم سینمای ایران بتواند از این ظرفیت متنوع استفاده کند و البته این موضوع با کمک منتقدان اتفاق میافتد اینکه نگویند فلان فیلمسازی فیلم دینی میسازد و یا... نگاه عمیق و جذاب منتقدان سینمای ایران میتواند رنگینکمان فیلمهای ایران را کامل کند. فضایی در سینما ایجاد کند که در سینمای ایران تمام ژانرها از فیلمهای سیاسی، کمدی، شاعرانه و عاشقانه، دینی و جنگی و... دیده شود.»
چرا نمیتوانیم به همه ژانرها بپـردازیم
وی ادامه میدهد:«نمیدانم این چه نوع سیستم مدیریتی است که مدیران در هر دوره به یک سمت غش میکنند، چرا سعی نمیشود در تولیدات و اکران، تمام ژانرها دیده شود. چرا باید بهگونهای باشد که فیلمساز را به شکل ناخودآگاه به یک سمت و سوی فیلمسازی سوق بدهند این مسئله توازن را در سینمای ایران به هم میزند به همین دلیل ما در حوزه سینمای دینی دچار کمکاری شدهایم.»
جنگ میان راست و دروغها
داریوش یاری در ادامه و در پاسخ به این سؤال که چرا به این برهه از واقعه عاشورا پرداختهاید؟ توضیح میدهد:«خوشبختانه از ابتدا در سینمای ایران و شاید در کشورهای منطقه فیلمهایی در این موضوع ساخته شده اما ما بعد از سفیر و روزواقعه و شاید رستاخیز که اکران نشد کاری درباره واقعه عاشورا تولید نکرده بودیم و این برایم وسوسهانگیز بود. برای من آنچه مهم بود، زاویه نگاه بعد از واقعه کربلا بود چرا که آن دوره خیلی شبیه جامعه امروزی است که در آن زیست میکنم. اینکه هر روز از خواب بیدار میشویم به واسطه رسانه وقایعی که فکر میکردیم حقیقت است؛ دروغ میشود و عکس این نیز وجود دارد. در زمانهای زندگی میکنیم که جنگ میان راستها و دروغهاست.
زاویه نگاه در شور عاشقـی
آنچه بعد از واقعه مهم بود زاویه نگاه در آن بود که خیلی شبیه شرایط امروز جامعه است که در آن زیست میکنم. در آن زمان هم جنگ در کربلا تمام میشود اما مهم مسیری است که اسرا را میبرند و در این مسیر و در شهرهایش مردمانی زندگی میکنند که حقیقت را نمیدانند. حالا یک زن میخواهد رسانه بشود و نگذارد جای راست و دروغ در تاریخ عوض شود. وی میگوید:«روزی که کار تصویربرداری «شور عاشقی» تمام شد خیلی از دوستان و همکاران میآمدند و با هم صحبت میکردیم آنها در حرفهایشان مشخص بود که با موضوع زیستهاند و این زیست به یک تجربه مشترک تبدیل شده است.»
هزاران دلیل برای نساختـن فیلم
یاری در ادامه از پروسه تولید «شور عاشقی» میگوید و اینکه تولید این فیلم خیلی سخت بود و شاید به هزاران دلیل نباید این فیلم ساخته میشد. او میگوید:«اما من به یک دلیل «شور عاشقی» را ساختم و آن شور و شعف عاشقی بود که در من و دوستان وجود داشت.»