شاهین شجری‌کهن
يكى از مؤلفه‌هاى مشترك فيلم‌هاى اين دوره از جشنواره فيلم‌فجر پرداختن به موضوع‌ها و داستان‌ها و شخصيت‌هاى واقعى و مستندپردازى در طراحى داستان و فيلمنامه بعضى از آثار است، اما اين رويكرد قابل دفاع كه در نوع خود جاى ستايش هم دارد به جاى اينكه سطح دانش و اطلاعات و شناخت مخاطب از شخصيت‌هاى تاريخ معاصر را افزايش دهد و آگاهى و باورپذيرى ايجاد كند عملا باعث سردرگمى و انباشت اطلاعات اشتباه و گمراه‌كننده شده و در اغلب موارد فقط به ابهام و پرسش دامن زده است. فرقى هم نمى‌كند كه شخصيت مورد بحث كه فيلم با محوريت افكار و اعمال او پيش مى‌رود فرمانده شجاع و اخلاق‌مدارى از دوران جنگ باشد يا شاعره خوشنامى از توده مردم يا مربى و معلم تاريخ‌ساز تيم ملى فوتبال، در هر صورت نسل جوان كه تصور ذهنى مستقيم و مستندى از اين دوره‌هاى تاريخى و وضعيت زمانه ندارد صرفا متكى به داده‌ها و اطلاعات فيلمنامه است و وقتى جزييات و نكته‌هاى ضرورى به‌درستى بازنمايى و روايت نمى‌شوند بديهى است كه مخاطب دچار گيجى و ابهام مى‌شود.
درست است كه سينما قرار نيست مثل فيلم مستند كاملا حقايق را تصوير كند ولى آيا تحقيق و پژوهش و پاى‌بندى به اسناد و مدارك معتبر اين قدر سخت است كه حتى نتوان شباهت ظاهرى و اصول اوليه را هم رعايت كرد؟ اين چه مربى فوتبالى است كه در تمام مدارك از جديت و اخلاق‌گرايى او نقل شده و در فيلم راحت شوخى و مزه‌پرانى مى‌كند و انگار با همه بگومگو و معاشرت مداوم دارد. اين چه قهرمانى است كه فقط نرم‌خويى از او مى‌بينيم (كه در جاى خود خيلى هم خوب است) ولى براى فرماندهى چنين كارآمد كافى نيست و نياز به عمل‌گرايى و اكت قهرمانانه هم دارد. اين كدام زن فداكارى است كه ابتدايى‌ترين اصول شخصيت‌پردازى درباره‌اش رعايت نشده و فقط با شعار قرار است از رشادت و عاطفه‌اش حماسه‌سرايى شود. سياستمدار و يكه‌بزن عصر پهلوى و وكيل و وزيرش چرا اين شكلى رفتار مى‌كنند؟ زن‌هاى قديمى چرا اين‌همه عمل زيبايى دارند؟ 80سال پيش هم جوان‌ها به هم مى‌گفتند دمت‌گرم و بى‌خيال حاجى و عمرا؟! در حد تنظيم اصطلاحات هم پژوهش هنگام نگارش فيلمنامه نداريم؟
سينما پيش از جلوه‌هاى ويژه و گريم و صحنه‌پردازى و طراحى سكانس‌هاى چشمگير نياز به درام و شخصيت دارد، و هنوز هم آن‌قدرها از وقايع اين فيلم‌ها فاصله نگرفته‌ايم. همين ناسازى‌ها و اشكال‌هاى ساده، اعتبار و سطح كيفى آثار اين دوره را اين‌همه پايين آورده است. بهتر نيست از متخصص و كارشناس مشاوره بگيريم كه فيلم ميلياردى و پرسروصداى‌مان در بديهيات لنگ نزند؟
واقعيت غيرعينى!
در همینه زمینه :
قاعده بازی