یادگار قجری در شمال تهران

    مسجد جامع جماران
   موقعیت: خیابان شهید حسنی‌کیا

مسجد جامع جماران، در نزدیکی میدان اصلی این محله، یکی از کانون‌های قدیمی و مهم گردهمایی اهالی جماران است. قدمت مسجد جامع پیشین جماران به سال‌های آغاز دوران حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار برمی‌گردد اما بنای مسجد بارها در گذر زمان دستخوش تغییر شده است.
 آنطور که در منابع تاریخی آمده در نخستین سال‌های حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار بود که محله جماران صاحب مسجد جامع شد؛ مسجدی که البته به‌دلیل فرسودگی بنا در چند نوبت باسازی شد تا میزبان گردهمایی‌‌ها، برگزاری نمازهای یومیه و مراسم آیینی و مذهبی اهالی جماران باشد. علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، در این‌باره می‌گوید: «بنای عهد قجری مسجد جامع جماران برای نخستین بار در سال 1325شمسی توسط سیدحسن هاشمی علیا بازسازی و در دهه 70 نیز یک‌بار دیگر توسط هیأت امنا مرمت شد. مسجد جامع قدیم جماران که حدود 350مترمربع مساحت داشت و با کاشی‌کاری‌های زیبا در دل محله می‌درخشید به‌دلیل افزایش جمعیت جماران فضای چندانی برای برگزاری مراسم نداشت و کم‌کم جمارانی‌ها به فکر توسعه مسجد افتادند. در روند توسعه مسجد جامع، ابتدا خانه‌ای در غرب مسجد توسط سیدمهدی امام‌جمارانی، امام جماعت مسجد و با کمک‌های مردمی خریداری شد. حاج تقی منایی، یکی دیگر از اهالی جماران، خانه‌‌ای با مساحت 400مترمربع را در شمال مسجد خرید و به زمین مسجد الحاق کرد تا اوضاع برای توسعه و بازسازی مسجد فراهم شود.» پس از تخریب ساختمان قدیمی مسجد، مسجد جامع جدید جماران با همدلی و همراهی اهالی در طول 4سال بنا شد و در سال 1388به بهره‌برداری رسید. اکنون ساختمان این مسجد با تلفیقی از معماری جدید و سنتی یکی از بناهای درخشان محله جماران به‌شمار می‌رود و جلوه محراب و گنبد هشت‌ضلعی آن چشم هر بازدیدکننده‌‌ای را خیره می‌کند.