فروش طلای دست‌دوم ممنوع!
محمد کشتی‌آرای، نایب‌رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران
سرمایه‌گذاری در بازار طلا از روش‌های رایج سرمایه‌گذاری است که از گذشته مورد توجه بوده است. طلا از تورم و نوسانات پولی به دور و قدرت نقدشوندگی آن نسبت به سایر بازارهای مالی بیشتر است. در میان روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار طلا، خرید طلای دست دوم و آب شده طرفدارانی دارد. طلای دست دوم یا بدون اجرت، طلایی است که از طرف مصرف‌کننده فروخته می‌شود و توسط فروشنده خریداری شده و مجدد به شخص دیگری فروخته می‌شود. طلای آب شده هم به طلایی گفته می‌شود که ذوب شده است. طلای آب شده مخلوطی از طلا و فلزات دیگر است تا به آلیاژ دلخواه برسد. عاملی که سبب می‌شود برخی‌ها جذب خرید طلای دست دوم یا طلای آب شده شوند این است که این طلاها اجرت ساخت ندارند. اما این شیوه خرید ریسک بالایی دارد و به همین دلیل کارشناسان چندان آن را برای سرمایه‌گذاری توصیه نمی‌کنند. محمد کشتی‌آرای، نایب‌رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران برای ما درباره معایب خرید طلای دست دوم و همچنین طلای آب شده صحبت کرده است.
خرید و فروش طلای دست دوم و آب شده قانونی است؟
در این زمینه قانون نداریم اما یکسری آیین‌نامه‌های دستوری و مصوبات داخل صنفی داریم که از نظر این آیین‌نامه‌ها و مصوبات، فروش آن ممنوع است. خرید آن اشکالی ندارد اما به دلایل متعدد فروش طلای دست دوم و آب شده به مشتری از نظر صنفی ممنوع است.
بنا به چه دلایلی؟ توضیح می‌دهید؟
دلیل نخست این است که باید طلایی که مصرف شده است به چرخه تولید بازگردد و مجدد تولید شود. در واقع، واحدهای صنفی تولیدی ما یکی از کارهای‌شان این است که طلاهای مصرف شده را ذوب می‌کنند و از روی آن دوباره طلای نو می‌سازند. مسئله دومی که در زمینه ممنوعیت طلای دست دوم وجود دارد این است که در چند سال اخیر طلاهایی که از نو ساخته می‌شوند تماما زیرنظر سازمان استاندارد و اتحادیه عیار آنها به‌صورت استاندارد است و دارای کد رهگیری استاندارد هستند اما طلاهای دست دوم که از سال‌های قبل هم هستند این ویژگی را ممکن‌است نداشته و استاندارد هم نباشند. عامل سومی که این ممنوعیت را ایجاد کرده است موضوع نقل و انتقال بیماری‌های پوستی از طریق انتقال از زیورآلات دست دوم است.
با توجه به اینکه طلای دست دوم بدون اجرت است برخی افراد ترجیح می‌دهند به‌جای طلای نو، دست دوم بخرند. نظر شما در این زمینه چیست؟
نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که ما در صنعت طلا انواع مختلف اجرت‌های طلا را داریم. در این میان، یکسری طلاهایی داریم که اجرت ساخت آنها کم است یعنی به‌دلیل اینکه کار ساده‌ای است و در تولید آنها وقت کمتری صرف شده است اجرت ساخت کمتری دارند ولی نو هستند یعنی در واحدهای تولیدی زیرنظر اتحادیه و به‌صورت استاندارد تولید شده‌اند و خرید و فروش آنها هیچ ممنوعیتی ندارد. بنابراین به‌نظر من طلای کم اجرت نو بهترین نوع مصرف زیورآلات است.
در مورد طلای آب شده چطور؟ خرید آن را توصیه می‌کنید؟
طلای آب شده هم مشکلات خاص خودش را دارد و پیشنهاد ما همواره این بوده که مردم طلای آب شده خرید نکنند چون وقتی طلای آب شده را از جایی می‌خرند باید برگه استاندارد آن و عیار آن وجود داشته باشد اما مردم این مسائل را از نظر فنی نمی‌دانند و ممکن است طلای آب شده‌ای بخرند که از نظر عیار با آن چیزی که به آنها داده می‌شود مطابقت نداشته باشد. از طرف دیگر معمولا طلای آب شده را از هر جایی که خریدند وقتی قصد فروش آن را داشتند باید به همانجا مراجعه کنند و چه بسا ممکن است واحدی که طلای آب شده را فروخته است تعطیل شده باشد. طلای آب شده بین فعالان صنف یعنی بنکداران و طلافروشان با واحدهای تولیدی دادوستد می‌شود بنابراین ما اصلا خرید آن را به مردم عادی توصیه نمی‌کنیم چون این کار تخصص خودش را می‌خواهد.
چه کلاهبرداری‌هایی ممکن است هنگام خرید طلای دست دوم و آب‌شده برای خریداران پیش بیاید؟
طلای دست دوم چون استفاده شده است مثل خیلی از النگوها ممکن است درون آن آب رفته باشد و جرم‌های اضافه داشته باشد و وقتی خریدار آن را می‌خرد معادل پول طلا بابت آن جرم‌ها پول بدهد. درصورتی که طلای نو این داستان‌ها و دردسرها را ندارد. از طرف دیگر، احتمال تقلب در طلای دست دوم و همچنین طلای آب شده بالاست. ممکن است فروش طلای دست‌دوم با عیار پایین‌تری انجام شود یا ازطلای آب شده،تقلبی یا ناخالص در ساخت طلا استفاده شود که این موضوع عیار طلا را کاهش می‌دهد. بنابراین اصلا نمی‌شود در زمینه خلوص طلای آب شده مطمئن بود. بر همین اساس همانطور که اشاره کردم ما اصلا خرید طلای دست دوم و آب‌شده را توصیه نمی‌کنیم.
