چرا آمار اهدای خون در فصل‌های سرد پایین می‌آید؟

پروانه بندپی؛ روزنامه‌نگار

هر سال با فرارسیدن فصل سرما آمار اهدای خون در کشور کاهش پیدا می‌کند و سازمان انتقال خون و نیز سازمان‌های استانی برای تشویق و حساس ‌کردن مردم مدام فراخوان می‌دهند. یکی دیگر از نکات پراهمیت درخصوص اهدای خون در کشورمان، پایین بودن مشارکت زنان است. کمتر از 5درصد اهداکنندگان خون در ایران زن هستند، درحالی‌که میانگین اهدای خون زنان در دنیا حدود ۳۳درصد است. اما اینکه چرا آمار اهدای خون در فصل‌های سرد کم می‌شود و چرا میزان مشارکت زنان پایین است، سؤالاتی است که دکتر بشیر حاجی‌بیگی، سخنگوی سازمان انتقال خون کشور در گفت‌وگو با همشهری به آنها پاسخ داده است.
دلایل کاهش آمار اهدای خون در زمستان
در فصل سرما به‌علت کاهش طول روز، سردی و آلودگی هوا، بیماری‌های فصلی و مصرف آنتی‌بیوتیک و دلایلی از این قبیل، مردم کمتر از خانه بیرون می‌آیند و در نتیجه آمار اهدای خون در این فصول کمتر می‌شود. دلیل دیگر این است که چون به پایان سال نزدیک می‌شویم مردم وقت کمتری برای مراجعه به مراکز انتقال خون دارند. کلا در فصل سرما مراجعه مردم برای اهدای خون کمتر است. هر سال همینطور است.
کمبود ذخایر خونی نداریم
کاهش آمار اهدای خون در فصول سرد چشمگیر نیست و ما هیچ‌ وقت در فصل سرما با کمبود ذخایر فرآورده‌های خونی مواجه نمی‌شویم. درواقع برای حفظ مطلوب ذخایر فرآورده‌های خونی است که هر سال در فصل سرما فراخوان اهدای خون می‌دهیم. این موضوع در تمام دنیا رایج است تا اگر موارد اورژانسی پیش آمد از همه گروه‌های خونی داشته باشند و به کمبود نخورند.
آمار ناچیز اهدای خون در زنان
خانم‌ها به‌دلیل خودمراقبتی بیشتر از سالم‌ترین اهداکنندگان خون هستند، اما با این حال آمار اهدای خون آنها در ایران ۴.۶درصد است که عدد خیلی کمی است. درحالی‌که میانگین اهدای خون زنان در دنیا ۳۳درصد است. در بعضی از کشورهای غربی آمار اهدای خون زنان مثل آقایان است.
زنان این استان‌ها بیشتر خون می‌دهند
بیشترین آمار اهدای خون زنان در ایران مربوط به استان‌های کردستان، لرستان، ایلام، خراسان شمالی و سیستان و بلوچستان است ولی آمار اهدای خون بانوان در این ۵ استان هم زیر ۱۰درصد است. تهران اصلا در این لیست نیست.
چرا زنان از اهدای خون می‌ترسند؟
خیلی از خانم‌ها به‌دلیل قاعدگی ماهانه و وضعیت فیزیولوژیکی می‌ترسند و تصور می‌کنند اگر خون بدهند بیمار یا ضعیف می‌شوند یا دچار کم‌خونی و افت فشار می‌شوند.
۲۰ میلیون زن شرایط اهدای خون دارند
۲۰میلیون نفر از زنان در کشور ما شرایط اهدای خون دارند که آمار خیلی بالایی است. ولی کل آمار اهدای خون زنان زیر ۵درصد است. ۹۵درصد اهدای خون متعلق به آقایان است. درحالی‌که در ایران خانم‌ها به‌دلیل مسائل فیزیولوژیکی سالانه می‌توانند ۳بار خون بدهند. آقایان ۴بار در سال می‌توانند.
در دوره قاعدگی می‌توان خون اهدا کرد؟
اگر قاعدگی زنان همراه با درد باشد توصیه این است که اهدای خون انجام نشود، ولی اگر دوره قاعدگی طبیعی و سابقه کم‌خونی هم نداشته باشند اهدای خون در این دوره منعی ندارد.
گروه سنی زنان اهداکننده خون
بیشترین مراجعات برای اهدای خون در هر 2 جنسیت، مربوط به سنین ۳۰ تا ۴۵ سال است. درضمن زنان اگر سابقه کم‌خونی نداشته باشند از ۱۸ تا ۶۰ سالگی می‌توانند
به راحتی خون اهدا کنند. اهداکنندگان مستمر هم تا ۶۵سالگی می‌توانند برای اهدای خون اقدام کنند.