در جست و جوی قدهای آبرفته
زمان طلایی حداکثر رشد قد را بدانید و بلندتر شدن فرزندانتان رامدیریت کنید
مریم سرخوش-روزنامهنگار
شاید کمتر خانوادهای بداند که رشد قدی کودکش تا یک بازه زمانی مشخص ادامه دارد و حداکثر تلاشها باید در این دوره صورت بگیرد که تأخیر رشدی رقم نخورد. این دوران طلایی برای پسرها تا 14، 15سالگی است و برای دخترها تا 12، 13سالگی است و پس از آن منحنی رشد قدی کودکان در حالت افقی با سرعت کمتری پیش میرود و شاید 3 تا 5 سانت افزایش قد بیشتر. مجید حاجیفرجی، متخصص تغذیه در اینباره به آمارها و نکتههای خوبی اشاره میکند و اینکه خانوادهها با اطلاع از چه آمارهایی میتوانند نسبت به متناسب نبودن رشد قدی و وزنی کودکشان آگاه باشند و مدیریت بهتری در اینباره انجام دهند.
نکته اول: سنجش رشد کودک
بازه زمانی مهم، درباره قد و وزن کودکان، 12، 13سالگی است. در اینباره منحنیهایی وجود دارند که بهصورت بینالمللی چاپ و بهصورت ملی هم اصلاح شده و متوسط یا میانگین مورد نظر قد و وزن با آنها سنجیده میشود. برخی خانوادهها عنوان میکنند که فرزندانشان کوتاهقد هستند. نخستین سؤال این است که قد والدین چه میزان است. چون یک مسئله کاملا ژنتیک است. مرحله دوم هم قد و وزن زمان تولد کودک است و پس از آن هم رشدی که تا 2 و سپس تا 5 سالگی داشته است. این اعداد سنجیده میشوند و روی منحنی قرار میگیرند که کودک دوران رشد خوبی دارد یا خیر؟
نکته دوم: تأخیر رشد
در برخی موارد بهدلیل بیماریها، عادات غذایی بد و بدخوریهای کودکان بهویژه تا 2سالگی و پس از آن 2 تا 5 سالگی افت وزنی و قدی برای بچهها وجود دارد که به آن تأخیر رشد میگویند. رشد کودک توسط منحنیها سنجیده و این تأخیر اعلام میشود. بر این اساس در 7سالگی قد کودک باید حدود 101 تا 120 سانتی متر باشد که البته بر اساس جنسیت این اعداد میتواند کمی متفاوت باشد. وزن آنها هم باید بین 20 تا 25 کیلوگرم باشد. از 25کیلوگرم به بالا اضافه وزن محسوب میشود و اگر کودک زیر 25 بهویژه 10کیلوگرم باشد، دچار تأخیر در رشد است.
نکته سوم: زمان طلایی رشد قدی
پسرها تا سن 14، 15سالگی و دخترها تا 12، 13سالگی و سن بلوغ رشد صعود قدی دارند. در این منحنیها از این سنین به بعد رشد قد حالت افقی پیدا میکند و با سرعت کمتری پیش میرود. تلاش خانوادهها و پزشکان باید این باشد که کودک در این دوران حداکثر رشد، مشکلی نداشته باشد. چون بعد از بسته شدن صفحات رشد از نظر قدی مطلقا سرعت وجود ندارد. البته افزایش رشد قدی تا سن 18سالگی ادامه دارد اما شتاب آن بسیار کم است و چیزی حدود 3تا 5سانتی متر افزایش قد رخ میدهد و نباید انتظار بیش از آن داشت.