جهان نما
نقشه‌های ترامپ برای ایجاد شکاف در اروپا
در آستانه سفر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به اروپا برای شرکت در نشست ناتو و ملاقات تاریخی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، حملات او به اتحادیه اروپا و دیگر ستون‌های مفهوم غرب در جهان، تلاش‌های دولت خودش را برای عادی نشان دادن روابط در دو سوی اقیانوس اطلس ناکام می‌گذارد.
به گزارش واشنگتن پست به نقل از دو مقام اروپایی، ترامپ در ملاقات خصوصی در کاخ سفید با امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه، درباره تجارت صحبت کرد و حتی از همتای فرانسوی خود پرسید: «چرا از اتحادیه اروپا بیرون نمی‌آیید؟» او سپس به مکرون گفت که درصورت خروج فرانسه از اتحادیه، به او یک توافق تجاری دوجانبه که شرایط بهتری نسبت به توافق آمریکا و اتحادیه اروپا دارد پیشنهاد خواهد داد. چنین پیشنهادی از سوی ترامپ، در نگاه اول به این معناست که او هیچ شناختی از نظرات مکرون و کسانی که به او رأی داده‌اند ندارد. علاوه بر آن، این کار یعنی رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، برخلاف سیاست‌های دولت آمریکا، انگیزه‌ای برای از بین بردن یک سازمان متشکل از متحدان کشورش ارائه می‌دهد.
ترامپ از زمان تبلیغاتش برای ریاست‌جمهوری به‌صورتی عمومی به ناتو و اتحادیه اروپا حمله کرده اما سرعت و خشونت حملات او افزایش یافته است. او چند روز پیش، در یک کارزار انتخاباتی در داکوتای شمالی، گفت: «اتحادیه اروپا اصلا برای این تاسیس شده است که از ایالات متحده سوءاستفاده کند و به قلک ما حمله کند.» او در ادامه از کسری تجاری 150میلیاردی با اتحادیه اروپا گله کرد. براساس دیگر گزارش‌ها، ترامپ در جمع رهبران گروه 7 گفته که «ناتو به اندازه (پیمان تجاری) نفتا بد است»، به نخست‌وزیر سوئد گفته که آمریکا باید از اتحاد ناتو کنار بکشد، و آشکارا در فضای عمومی در دوران ضعف آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، به او حمله کرده است. این برخورد ترامپ، روندی در حال تشدید شدن است که نتیجه‌ای اجتناب‌ناپذیر به همراه دارد؛ ترامپ به حرمت اتحادیه اروپا و تعهدات کشورش به هر دوی این اتحادها اعتقاد ندارد.
این دیدگاه در همان سال اول حضور ترامپ در کاخ سفید قابل مشاهده بود؛ البته آمریکا تلاش کرد به متحدان اروپایی اطمینان بدهد اما در سال دوم، ترامپ قید و بندهای پیشین را کنار گذاشته است. تیم جدید مشاوران امنیت ملی تنها کاری که می‌توانند بکنند این است که نگرانی‌ها را کاهش دهند و سیاست «نخست آمریکا» را یک استراتژی منطقی جلوه دهند.
این تلاش‌ها اما شکست خورده‌اند. مقامات اروپایی دیگر تمام حرف‌های ترامپ را جدی می‌گیرند. از نظر آنها، شکاف در اتحاد با آمریکا، موقتی نیست. از نظر آنها، غیرممکن است که با وجود زلزله‌ای به بزرگی ترامپ بتوان پل‌های ترنس‌آتلانتیک (دو سوی اقیانوس اطلس) را تعمیر کرد. کشورهای اروپایی چاره‌ای ندارند جز اینکه به‌دنبال جایگزینی برای رهبری آمریکا باشند.
تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین انگلیس می‌گوید: «اگر به دنیای امروز نگاه کنید، متوجه می‌شوید که جایگاه غرب برای نخستین بار در چند قرن اخیر به چالش کشیده می‌شود و اگر غرب نامتحد باشد، توانایی کمتری برای مقابله با این چالش‌ها خواهد داشت.»
بلر همچنین معتقد است که اگر اروپا احساس نکند که آمریکا واقعا در کنارش است، این خطر وجود دارد که کشورهای منفرد اروپایی به‌دنبال نیروهای ژئوپلتیک دیگری بروند و این برای آمریکا هم بد است. در چنین شرایطی، حمله ترامپ به اتحادیه اروپا و (سطح پایین) روابط آمریکا و اتحادیه اروپا، یک پیروزی استراتژیک بزرگ برای روسیه به‌شمار می‌رود. جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور سابق آمریکا می‌گوید: «وجود یک اروپای متحد که نظم لیبرال بین‌المللی را حفظ می‌کند، یک فاجعه برای دیکتاتوری مانند پوتین است. به همین‌خاطر است که پوتین، کارهایی را می‌کند که همه می‌بینیم.» اروپا و آمریکا پیش‌تر هم مناقشه داشته‌اند. ممکن است که این مناقشات در نهایت برطرف شوند. در همین حال، صدماتی غیرضروری و بزرگ وارد می‌کند. اقدامات تعمدی و فجیع او برای نادیده‌گرفتن اتحادیه اروپا و ناتو را دیگر نمی‌توان نادیده گرفت. این اقدامات، همانطور که هستند باید دیده شوند؛ تلاشی گستاخانه برای از بین بردن زیرساخت استراتژیکی که آمریکا و اروپا بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارند.
