ورود شورای بورس به چالش مالی خودروسازان

به‌دنبال افزایش چالش مالی در صنعت خودرو‌سازی،‌ شورای بورس برای نخستین‌بار درباره بررسی وضعیت شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا تشکیل جلسه داد. رئیس سازمان بورس در همین باره گفت: اعضای شورا به اتفاق بر انجام یکسری اقدامات اصلاحی عاجل تأکید کردند و قرار شد وزیر صنعت نیز در جلسه بعدی حضور داشته باشد. به گزارش همشهری، زیان سنگین شرکت‌های خودرو‌ساز موضوع تازه‌ای نیست، اما آنچه تازه است، افزایش سرعت تولید زیان در این دو کارخانه بزرگ کشور در سال‌جاری است.

بحران زیان انباشته
آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد زیان این دو شرکت در سال‌جاری به شکلی بی‌سابقه در حال بزرگ‌تر شدن است و فقط زیان انباشته شرکت مادر یا اصلی ایران‌خودرو در 6ماهه امسال بیش از زیان انباشته 12ماهه این شرکت به همراه شرکت‌های زیرمجموعه‌اش بوده است. این موضوع نگرانی‌هایی را در میان مقامات بازار سرمایه به‌وجودآورده است؛ به همین دلیل شورای بورس در تازه‌ترین نشست خود به بررسی عملکرد مالی شرکت‌های خودرو‌سازی‌ پرداخت. آنطور که روز گذشته رئیس سازمان بورس گفت: با توجه به مشکلات و چالش‌های موجود در این صنعت که بعضا مزمن شده است، اعضای شورا به اتفاق بر انجام یکسری اقدامات اصلاحی عاجل برای برون‌رفت از این وضعیت تأکید کردند و مقرر شد در جلسات آتی شورای‌عالی بورس، با وزیر صنعت، مباحث کارشناسی تکمیلی مطرح و تصمیم مربوطه اتخاذ شود.

 بودن یا نبودن؛ مساله این است
  به‌گفته مجید عشقی در کنار موضوع تجدید ارزیابی دارایی‌ها، اصلاح ساختار مالکیتی این دو خودروساز و بازنگری در نظام تصدی‌گری دولت در آنها، لزوم واگذاری سهام تودلی، خروج از سرمایه‌گذاری‌های غیرمرتبط و همچنین افزایش بهره‌وری و مدیریت هزینه‌ها از دیگر موارد مطرح شده در جلسه شورای‌عالی بورس بود. رئیس سازمان بورس حتی تلویحا به بودن یا نبودن شرکت‌های خودرو‌ساز در بورس اشاره کرد و گفت: وضعیت حضور 2خودروساز بزرگ در بورس نیز در جلسه اخیر شورای‌عالی بورس مطرح شد. سخنان عشقی احتمالا به‌معنای آن است که اگر ساختار مالی این دو شرکت اصلاح نشود، احتمال اخراج آنها از بورس نیز وجود دارد. طبق دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار، چنانچه عملکرد یک شرکت در 2دوره مالی متوالی منجر به زیان شود و عملیات 6ماهه بعدی، منتج به سود نشود، پذیرش این شرکت در بورس می‌تواند از سوی هیأت پذیرش بورس لغو شود.

ابعاد چالش چقدر است؟
اما پرسش این است که چه چیزی شورای بورس را بر آن داشته است که وضعیت شرکت‌های خودرو‌ساز را بررسی کند؟ آمار‌ها نشان می‌دهد جمع کل زیان انباشته شرکت ایران‌خودرو به‌علاوه شرکت‌های زیرمجموعه‌اش در پایان سال مالی قبل رقمی بالغ بر 88هزارو698میلیارد تومان و شرکت سایپا و زیرمجموعه‌هایش 77هزارو847میلیارد تومان بوده است و این یعنی اینکه این دو شرکت در پایان سال مالی قبل جمعا 166هزارو545میلیارد تومان زیان داشته‌اند، اما امسال وضعیت به‌مراتب بدتر است. در نیمه نخست امسال جمع کل زیان‌انباشته شرکت ایران‌خودرو بدون درنظر گرفتن شرکت‌های زیرمجموعه‌اش به 97هزار میلیارد تومان و شرکت سایپا بدون شرکت‌های زیرمجموعه‌اش به 45هزارو600میلیارد تومان رسیده و این یعنی اینکه زیان شرکت مادر‌ایران‌خودرو در 6ماهه امسال بیش از کل زیان گروه در طول 12ماهه گذشته بوده و جمع کل زیان این دو شرکت بدون احتساب سایر شرکت‌ها در نیمه نخست امسال به 142هزارو638میلیارد تومان رسیده است.  احتمالا در پایان سال‌جاری زیان انباشته 2شرکت اصلی ایران‌خودرو و سایپا از مرز 170هزار میلیارد تومان عبور خواهد کرد و چنانچه زیان شرکت‌های زیرمجموعه این دو گروه را هم اضافه کنیم این میزان احتمالا از مرز 250هزار میلیارد تومان فراتر خواهد رفت.