پذیرایی در قفس

فاطمه عسگری‌نیا-روزنامه‌نگار

باغ‌وحش ارم؛ جایی که برای خیلی‌هایمان غریبه نیست و همیشه گونه‌های جانوری نادرش برایمان جالب بوده است؛ از شیرهای سفیدی که کلی حضورشان خبرساز شده گرفته تا بچه فیلی که بالاخره در ایران به‌دنیا آمد و ‌ بازدید‌کنندگان را مهمان این باغ‌وحش کرد. اما حضور این‌بار ما در باغ‌وحش نه برای حضور گونه جدیدی از حیوانات نادر بود و نه وضعیت خوب و بد زندگی آنها، بلکه مقصود ما گپ‌و گفت با مراقبان بقا بود؛ مردانی که با جان و دل با وجود همه سختی‌های کاری، از این حیوانات مراقبت می‌کنند و به قول خودشان از این کار کلی هم لذت می‌برند. مهدی میکائیلو، مراقب قفس فیل‌های باغ‌وحش ازجمله این مردان است. به محض اینکه وارد قفس محاسن، مه‌هری و مایسا می‌شود، آن هم با دسته موزی رسیده و بزرگ، حسابی مورد استقبال این خانواده قرار می‌گیرد: «اینها روزی 100کیلو موز و 60کیلو خشکبار اعم از بادام‌زمینی و کشمش می‌خورند.» آقا مهدی، عدالت را در توزیع موزهای خوش‌آب و رنگی که در دست دارد، رعایت می‌کند و چند شاخه‌ای هم به محاسن می‌دهد؛ هرچند از خشم محاسن به‌خاطر تأخیر در تعارف موز در امان نمی‌ماند و او با خرطومش حجم زیادی از خاک را حواله‌اش می‌کند، اما مهدی با لبخندی گرم می‌گوید: «کار و زندگی با حیوانات سختی‌های خودش را دارد، اما باور کنید شیرینی‌هایش غالب است؛ به‌طوری‌که من اگر 3روز مرخصی بروم به‌شدت دلتنگ‌شان می‌شوم.» مهدی آنقدر عاشق کار با حیوانات است که سال92 تصمیم می‌گیرد کار اداری و پشت میزنشینی را رها کند و به داخل باغ‌وحش بیاید: «حاضر نیستم با هیچ رتبه و حقوق بالاتری شغلم را عوض کنم؛ چراکه بودن کنار این حیوانات رنگ و بوی دیگری به زندگی‌ام داده است.»

دلمان برای حیوانات تنگ این حیوانات می‌شود
همینطور که مشغول گپ و گفت با مهدی هستیم، عادل هم از راه می‌رسد‌مایسا، بچه فیل کوچک که از دیدن او حسابی خوشحال شده، شروع به جست‌وخیز می‌کند و البته از مهربانی عادل هم بی‌نصیب نمی‌ماند: «12سال است ‌سابقه کار در باغ‌وحش را دارم و قبلا در بخش گرگ‌ها، کفتارها و روباه‌ها بودم و الان در بخش فیل‌ها، اما این دلیل نمی‌شود که دلم برای حیوانات قبلی تنگ نشود. هنوز هم وقتی مرا از دور می‌بینند پشت قفس شروع به خوشحالی می‌کنند و این حکایت از قدرشناسی این حیوانات دارد. درواقع با زبان بی‌زبانی این را نشان می‌دهند. من هم در تمام طول زمانی که در خدمت‌شان بودم یاد گرفته‌ام قدر خوبی‌ها را بیشتر بدانم و این درس بزرگی برای من است.» عادل رجبی که 37ساله است هم مثل مهدی فکر می‌کند. او هم اگر 2روز این حیوانات را نبیند دلش حسابی برایشان تنگ می‌شود و می‌گوید: «باور کنید بیشتر از خانواده‌مان دلتنگ این حیوانات می‌شویم؛ چون دنیای زیبایی دارند. ما برای تولد مایسا یک‌ماه در همین قفس‌ها می‌خوابیدیم تا سلامتش به خطر نیفتد؛ درست‌ است که‌ جزو تکالیف‌مان بود، اما ما این تکلیف را با عشق انجام می‌دادیم.» مراقبت از حیوانات سخت است، اما لذتبخش. حالا چند سالی است که کامبیز محمدیان، خوش‌خنده و خوش‌اخلاق جای عادل را در بخش مراقبت از سگ‌سانان گرفته است. با عشق است و مهربان: «قبل از اینکه کارم را در باغ‌وحش شروع کنم در خانه پرنده نگهداری می‌کردم. عاشق حیوانات هستم و بعد از 20سال زندگی با این حیوانات تصور زندگی غیر از این برایم محال است.» کامبیز به‌خاطر خلق‌و‌خوی شوخ‌طبعش در میان دوستانش هم حسابی طرفدار دارد. خودش به شوخی می‌گوید به‌خاطر خوش‌خنده بودنم مرا در این بخش قرار دادند تا این حیوانات درنده هم خوش‌اخلاق شوند. همین هم شده است؛ چنان به هم دلبسته و وابسته شده‌اند که اگر یک روز همدیگر را نبینند دلتنگ هم می‌شوند: «مراقبت از این حیوانات سخت است؛ چون باید هم مراقب سلامتی خودمان باشیم و هم خانواده‌هایمان؛ به هر حال حیوانات بیماری‌های مشترکی با انسان‌ها دارند.»

دلم شور حیوانات را می‌زند
در گوشه دیگری از باغ‌وحش بزرگ ارم محسن محمدجعفری با همان آرامش مثال‌زدنی خود مشغول تمیز کردن دریاچه قوهای سفید است؛ جایی که او 13سال از عمرش را در آن سپری کرده و خوشحال است از این همزیستی زیبا و مسالمت‌آمیز: «همیشه نگران این پرنده‌ها و کروکودیل‌هایی هستم که در دریاچه‌اند. گاهی مردم با پرتاب سنگ و چوب آنها را آزار می‌دهند که من واقعا خونم به جوش می‌آید. عده‌ای فکر می‌کنند وقتی به باغ‌وحش می‌آیند حیوانات باید خبردار بایستند و با حرکت‌های نمایشی سرگرم‌شان کنند؛ درحالی‌که آنها هم زندگی خودشان را دارند. باورتان نمی‌شود به اندازه بچه‌هایم نگران اینها هستم.»

یک‌میلیاردو500میلیون تومان هزینه غذای حیوانات

قصه مراقبان بقا و حیواناتی که در باغ‌وحش زندگی می‌کنند طولانی و شنیدنی است و این تنها گوشه‌ای کوچک از این قصه بود. سعید بحیرایی، مدیر روابط‌عمومی باغ‌وحش ارم که مرا در تهیه این گزارش همراهی می‌کند، می‌گوید: «ماهانه یک‌میلیاردو500میلیون تومان هزینه تامین غذای این حیوانات است که از محل بازدید مردم از باغ‌وحش و مراکز تفریحی مجموعه ارم تامین می‌شود.» بنابراین بعد از خواندن این گزارش هنگام تهیه بلیت با رغبت بیشتری پول پرداخت کنید تا دیدن این زیبایی‌ها را از دست ندهید.