جریمههای میلیونی برای ورود به خط ویژه
در شهرهای بزرگ جهان، خط ویژه اتوبوسرانی با رنگ از بقیه خیابان جدا میشود، نه نرده، میله و موانع بتنی
محمد سرابی؛ روزنامهنگار
خطوط ویژه اتوبوسرانی در هر شهر با توجه به فرهنگ رانندگی جامعه مشخص میشوند و رایجترین روش خطکشی سطح آسفالت است. خطوط مخصوص اتوبوس حدود 50سال پیش در شهرهای اروپای غربی ساخته شدند. در کشور آلمان این خطوط برای عبور تراموا ساخته شده بود اما دیگر کشورها از آن برای جدا کردن مسیر اتوبوسها استفاده کردند که نمونههای آن به سرعت در لندن ایجاد شد. امروزه میتوان این خطوط را در شهرهای بزرگ و پرترافیک جهان دید. معمولا خطکشی و نصب تابلو برای اینکه سواریهای شخصی وارد این خطوط نشوند کافی است و گاهی تمام سطح خط ویژه با آسفالت رنگی پوشانده میشود تا به رانندگان و موتورسواران اخطار دهد که درصورت ورود به این محدوده جریمه خواهند شد. محصور نکردن خط ویژه این امکان را فراهم میکند که در بعضی ساعتهای شبانهروز یا در هنگام وقوع بحران ترافیکی، بتوان حجم خودروهای سواری را از طریق خطویژه تخلیه کرد.
آمریکا
نیویورک دارای چند نوع خط ویژه در حاشیه خیابان یا در وسط آن است که فقط با رنگ و خطکشی از بقیه خیابان جدا شده است. خطوط حاشیه خیابان در ساعتهای خاصی برای سواریها هم قابل تردد است که تابلوهای نصبشده، این ساعتها را نشان میدهد. ورود به خطوط میانی خیابان برای سواریها ممنوع است مگر موارد خاص مانند تاکسیهایی که قصد پیادهکردن مسافر دارند. ورود به خط ویژه اتوبوس بین 50 تا 250دلار جریمه دارد که با توجه به ساعتهای مختلف روز و نوع تخلف از پارککردن تا رانندگی طولانی تفاوت دارد. خودروهای متخلف با دوربین شناسایی میشوند و سواریهایی که در خط ویژه توقف کرده باشند با جرثقیل جابهجا خواهندشد.
انگلیس
لندن دارای خطوط ویژه اتوبوسرانی است که با خطکشی سفید از بقیه خیابان جدا شده است. جریمه خودروهایی که وارد این محدوده شوند با دوربین انجام میشود و نظارت آنقدر دقیق و جریمهها آنقدر سنگین است که شایعاتی درباره درآمدزا بودن جریمه خودروهای متخلف بهوجود آمده است. در مناطق حاشیهای لندن، جریمه ورود به خطوط ویژه از 30 تا 65 پوند است که در مناطق مرکزی شهر به 80تا160پوند هم میرسد. مبلغ30پوند (معادل یکمیلیون و 888هزارتومان) جریمه ممنوعیت ورود به خط ویژه دائمی است مگر اینکه زمان مشخصی برای آن اعلام شده باشد. بعضی خطوط هم به روی تاکسیهای دارای مجوز و دوچرخهها باز هستند که در تابلوهای ابتدای آن خطوط مشخص است. پس از صدور جریمه نیز میتوان در مهلت 14روزه شکایت کرد و خواستار بررسی عکسها شد و کار را به دادگاه واگذار کرد. پرداخت جریمه در این مدت تخفیف دارد.
کرهجنوبی
در شهر سئول مسیر خط ویژه اتوبوس در بیشتر نقاط با خطکشی آبی از بقیه خطوط سوارهرو جدا شده است. خطوط ممتد آبی به معنی محدوده کاملا ممنوع است ولی از خطوط آبی منقطع و بریدهبریده میتوان برای سوار و پیاده کردن مسافر یا موارد ضروری استفاده کرد. خطوط آبی درون بزرگراه هم صبحها و عصرها برای سواریهای شخصی ممنوع هستند. ونهایی که تعداد سرنشین زیادی داشته باشند در بزرگراهها میتوانند وارد این خطوط شوند. خطوط ویژه از سال2008 در کرهجنوبی بهصورت رسمی کاربرد پیدا کرده است و جریمه تخلف برای سواریها 50هزار وون (تقریبا یکمیلیونو900 هزارتومان) است. البته سواریهایی که به اشتباه وارد این محدوده شوند به سرعت جریمه نمیشوند و به آنها فرصت داده میشود که دوباره به جریان اصلی ترافیک بپیوندند. ورود به خط ویژه اتوبوس علاوه بر جریمه باعث ثبت امتیاز منفی در گواهینامهها میشود.