یلدا؛ شب خانواده

شب صحبت غنیمت دان که بعد از روزگار ما
بسی گردش کند گردون، بسی لیل و نهار آرد

یلدا، شب خانواده است، شب دورهمی، شبی به صرف انار و شعر و شربت و شیرینی! اما انگار حافظ شیراز هم نگران حفظ این هم‌صحبتی صمیمانه است. او در سومین بیت غزل115 و از دل تاریخ، به ما یادآور می‌شود که باید قدردان بودن در کنار عزیزانمان باشیم؛ چون روزگار در گذر است و زمانه کوتاه و فرصت باهم‌بودن، ‌اندک!

آیین جهانی انقلاب زمستانی
همزمان با ما ایرانی‌ها که شب یلدا یا همان چله را جشن می‌گیریم، مردم و فرهنگ‌های مختلف در جهان هم این شب را عزیز می‌دانند و مراسم و آیین خاصی در آن دارند. امشب، انقلاب زمستانی و همانطور که می‌دانیم بلندترین شب سال، البته در نیمکره ‌شمالی است. برخی از این آیین‌ها اینها هستند:
اسکاندیناوی: آیین‌های باستانی با سنت‌های کمی جدیدتر در این منطقه ترکیب شده و مردم، روز جشن مسیحی سنت لوسیا را همزمان با انقلاب زمستانی جشن می‌گیرند. زنان جوان، لباس سفید می‌پوشند و شب‌ها در خیابان شمع به ‌دست قدم می‌زنند و همینطور روشن کردن آتش و پختن غذاهای خاص، بخشی از مراسم به همین منظور است.
چین: مردم در این کشور کهن، 3 شب را جشن می‌گیرند و غذای مخصوصی هم برای آن دارند. آنها هم همچون ما ایرانی‌ها، مفهوم برتری روشنایی بر تاریکی را در این شب‌ها جشن می‌گیرند.
ژاپن: شبی را که ما آن را شب یلدا می‌خوانیم در ژاپن توجی نام دارد. آنها در این شب یک کدوی مخصوص پخته شده می‌خورند که در ایام گذشته، تنها محصول موجود در این فصل از سال بوده است. مردم همچنین معتقدند حمام آب داغ در این شب همراه آب برخی مرکبات، به سلامت آنها کمک خواهد کرد.
گواتمالا: مردم در این کشور، جشنی دارند که ترکیبی از یک جشن کلیسایی و یک آیین مربوط به تمدن باستانی مایایی است. رژه خیابانی، پوشیدن لباس‌ها و ماسک‌های رنگی و البته رقص و موسیقی بخشی از این مراسم است.
بومیان آمریکا: مردم قبیله هوپی که امروزه در شمال آریزونا در آمریکا هستند، در مراسم خود برای انقلاب زمستانی، ارواح نیاکان خود را ارج می‌نهند. رئیس قبیله، پیشاپیش دیگران، بازگشت خورشید را تبریک می‌گوید. هدیه به کودکان و دعا برای بهبود اوضاع در سال جدید، بخش‌های دیگری از این مراسم است.