کارت قرمز به تبعیض

امیر قشقایی-روزنامه‌نگار

پس از صعود تیم ملی فوتبال ایران به جام‌جهانی قطر، هیأت‌وزیران مصوب کرد تا امتیاز واردات خودرو به بازیکنان تیم ملی داده شود، اما این موضوع اعتراض ورزشکاران سایر رشته‌های ورزشی و اقشار مردم را به‌دنبال داشت. در نهایت، دیوان عدالت اداری این موضوع را در صحن به رأی گذاشت و سرانجام سه‌شنبه 28آذرماه رأی به ابطال این مصوبه داده شد.


شروع ماجرا از کجا بود؟
1 موضوع هدیه حواله خودرو به ورزشکاران، برای اولین‌بار در جام‌جهانی 2014از سوی محمود احمدی‌نژاد برای پاداش به فوتبالیست‌های ایرانی مطرح شد، اما آن زمان بازار خودرو التهابی نداشت و قیمت‌ها روندی عادی را دنبال می‌کردند.

2 پس از صعود تیم ملی فوتبال ایران به جام‌جهانی 2022 بازیکنان تیم ملی پس از صعود به جام‌جهانی، قول واردات خودرو را از مسئولان گرفتند. در ادامه، عملکرد بازیکنان تیم ملی در جام‌جهانی مناسب ارزیابی نشد و آنان پس از شکست سنگین در مقابل انگلیس در شب دیدار با آمریکا، مجوز ورود یک دستگاه خودروی خارجی را برای ایجاد روحیه برد دریافت کردند.

3 تیم ملی فوتبال ایران در مقابل آمریکا نیز شکست خورد، اما حواله خودروی بازیکنان به قوت خود باقی ماند. این موضوع مورد اعتراض شدید مردم و سایر ورزشکاران قرار گرفت و درنهایت بنا شد دیوان عدالت اداری این مصوبه را مورد بررسی قرار دهد.


دلایل هفت‌گانه دیوان عدالت اداری برای ممنوعیت واردات خودرو
مصوبه هیأت وزیران دولت در مورد واردات خودرو از سوی بازیکنان تیم ملی فوتبال توسط هیأت عمومی دیوان عدالت اداری باطل شد و طبق آن، بازیکنان و کادر فنی تیم ملی فوتبال که پیش از این اقدام به واردات خودرو کردند نیز مشمول رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری شدند. در ادامه، دیوان عدالت اداری کشور با 7دلیل که مهم‌ترین آن استناد به بند نهم از اصل سوم قانون اساسی در حوزه رفع تبعیضات ناروا بود، مصوبه هیأت وزیران در اعطای مجوز واردات خودرو به اعضای تیم ملی فوتبال ایران را باطل دانست. دلایل دیوان عدالت اداری به شرح ذیل است:

مصوبه مصداق تبعیض ناروا و خلاف اصل سوم قانون اساسی است.
عدم‌رعایت شرایط ماده ۴قانون ساماندهی صنعت خودرو
عدم‌رعایت شرط ماده ۱۷قانون صادرات و واردات
عدم‌رعایت شرایط ماده ۵آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات و ماده ۴۰ قانون امور گمرکی
عدم‌شمول معافیت گمرکی در ماده ۱۹ قانون امور گمرکی و سایر قوانین بر خودروی سواری خارجی
عدم‌شمول شرایط ماده ۱۳۸ آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی بر خودروی خارجی
وضع این مصوبه خارج از اختیار هیأت وزیران بوده است.

اعتراضات به مصوبه واردات خودروی فوتبالیست‌ها
تبعیض نسبت به دیگر ورزشکاران: مصوبه واردات خودرو از سوی بازیکنان تیم ملی با وجود نتایج ضعیف آنان در جام‌جهانی مورد اعتراض ورزشکاران دیگر رشته‌ها قرار گرفت. ایجاد تبعیض میان فوتبالیست‌ها و سایر ورزشکاران مهم‌ترین علت اعتراض‌ها به حواله واردات خودروی بازیکنان تیم ملی بوده است؛ چراکه دیگر ورزشکاران با وجود کسب رتبه‌های اول تا سوم در رشته‌های خود در نهایت با هدیه‌ای ناچیز مورد تقدیر قرار گرفتند، اما بازیکنان تیم ملی با وجود عملکرد ضعیف در جام‌جهانی یکی از مهم‌ترین رانت‌ها را به‌دست آوردند.
 الف: یونس امامی، کشتی‌گیر وزن ۷۴کیلوگرم توانست مدال طلای مسابقات بازی‌های آسیایی هانگژو را به‌دست آورد، ولی مسئولان مربوطه با اهدای یک‌ربع سکه از وی قدردانی کردند که این موضوع موجب ناراحتی و ترک مراسم تقدیر از سوی امامی شد.
 ب: سارا عبدالملکی، ورزشکار رشته پاراکانو نیز که در مسابقات قهرمانی زیر 23سال آسیا موفق به کسب یک مدال نقره شده بود، با اهدای


« کتری‌وقوری» از او تقدیر شد!
 تبعیض نسبت به دیگر قهرمانان و افتخارآفرینان: واردات خودرو از سوی فوتبالیست‌های تیم ملی، فقط منجر به تبعیض نسبت به دیگر ورزشکاران نبود، بلکه دیگر اقشار افتخارآور کشور نیز در این موضوع دچار تبعیض شدند؛ یعنی کسانی که در المپیادهای جهانی یا کنکور، هیچ‌وقت مانند بازیکنان تیم ملی فوتبال مورد حمایت و تقدیر قرار نگرفته‌اند.
 واردکردن فوتبالیست‌ها به بازار دلالی: با توجه به ممنوع بودن واردات خودروهای لوکس خارجی به ایران، مجوز واردات خودرو به بازیکنان تیم ملی در تقابل با قانون و نوعی رانت برای وارد‌کنندگان آن خواهد بود؛ به‌خصوص که در شرایط فعلی و ممنوعیت واردات خودروهای لوکس خارجی، چنین مجوزی سود چند ده میلیاردی، برای وارد‌کنندگان آن به همراه خواهد داشت. بازیکنانی که صاحب چنین مجوزی هستند، طبیعتا سراغ گران‌قیمت‌ترین خودروها می‌روند تا آن را با قیمت چندبرابری در ایران بفروشند و بیشترین سود را از آن خود کنند. بعضی‌ها هم حواله‌ خود را به دلال‌های اتومبیل واگذار می‌کنند و واردکردن خودرو، توسط آنها انجام می‌شود.

همکاری پلیس راهور با دیوان عدالت اداری
برخی از فوتبالیست‌هایی که اجازه واردات خودروی خارجی را پیدا کرده بودند، خودروهای خود را وارد کرده و برخی دیگر هنوز اقدام به واردات نکرده‌اند؛ این در حالی است که چند روز قبل از رأی دیوان عدالت اداری به ابطال مصوبه دولت، رئیس پلیس راهور کشور از عدم‌پلاک شدن خودروهای وارداتی فوتبالیست‌ها خبر داده بود. سردار سیدکمال هادیان‌فر، رئیس پلیس راهور اعلام کرده بود که خودروهای واردشده توسط بازیکنان تیم ملی پلاک نخواهد شد. او در این خصوص گفت: تا مصوبه صریح دولت را نبینیم، اجازه پلاک شدن خودروهای وارداتی توسط بازیکنان تیم ملی فوتبال را نمی‌دهیم. خودروهای لوکس و آمریکایی که عامل تفاخر است را پلاک نمی‌کنیم. بعضی از این خودروها مشکلات گمرکی دارند، ولی باید بگویم تا الان هیچ‌کدام از آنها پلاک نشده‌اند. موضع‌گیری پلیس راهور نیز نشان داد علاوه بر مردم و ورزشکاران رشته‌های دیگر، سایر ارگان‌ها نیز به مصوبه واردات خودرو از سوی بازیکنان تیم ملی، معترض هستند.
محمدحسین کنعانی‌زادگان، بازیکن تیم ملی فوتبال که حواله ورود خودروی خارجی را کسب کرده بود، اخیرا در مصاحبه‌ای اعلام کرده که یک خودروی رنجروورولار وارد کرده است که ارزش آن در کشورهای خارجی از ۶۰هزار دلار آغاز می‌شود و در ایران حدود ۱۰۰میلیارد تومان قیمت دارد. او در ادامه و مصاحبه با شبکه ورزش، قیمت ۱۰۰میلیاردی خودروی خود را تأیید کرد؛ ادعایی که بازتاب وسیعی در میان مردم داشت و انتقادهای بسیار زیادی به ملی‌پوشان وارد کرد. امیرمحمد یزدانی، دارنده ۲ مدال نقره جهان در واکنش به مصاحبه محمدحسین کنعانی‌زادگان، در حساب مجازی خود نوشت: خوبه‌ها؛ ببازی جایزه بگیری.