گزارش
نقشه جدید برای خیابان سی‌تیر
جزئیات طرح جدید ساماندهی اغذیه‌فروشان خیابان سی‌تیر که برای همسایگانش مشکلات زیادی ایجاد کرده بودند
سیدمحمد فخار-روزنامه‌نگار
همه‌اش شایعه بود. اغذیه‌فروشان از خیابان سی‌تیر نمی‌روند. شهرداری طرحی را درنظر دارد که تا شب عید این خیابان را از مشکلات ترافیکی و بهداشتی نجات دهد تا هم اغذیه‌فروشان، هم شهروندان و هم همسایگان این مسیر بتوانند شرایط بهتری داشته باشند.
پاییز سال96 بود که نخستین استریت‌فود تهران با نظر مساعد شهردار وقت، در خیابان سی‌تیر کلید خورد. این طرح با محور بازگرداندن زندگی به معابر قدیمی و تاریخی تهران کلید خورد، اما این طرح موقت بود و هیچ سازوکاری برای کاهش ترافیک مسیر از سد معبر، ایجاد سیستم راه‌آب کافه‌ها و تهویه اغذیه‌فروشان درنظر گرفته نشده بود. حالا پس از 6سال شهرداری طرحی را مدنظر قرار داده که مشکلات این خیابان تاریخی را رفع کند.
3روز پیش بود علیرضا زاکانی، شهردار تهران درباره جمع‌آوری اغذیه‌فروشان گذر گردشگری سی‌تیرگفت: موزه ملی اعلام کرده وجود اغذیه‌فروشی‌ها در کنار موزه ملی آثار سویی برای نفایس دارد. زاکانی افزود: قصد داریم با تدبیری که از سوی شهرداری تهران به‌کار بسته می‌شود، از آسیب به این نفایس ملی و آثار تاریخی جلوگیری کنیم.
7 ایراد و 3شاکی
برای روشن شدن ابعاد طرحی که شهرداری برای آینده خیابان سی‌تیر درنظر دارد، اصل ماجرا را از مدیرعامل شرکت ساماندهی مشاغل تهران جویا شدیم. سعید بیگی در گفت‌وگو با همشهری، آینده این خیابان را تصویر کرد. به‌گفته وی، چند سالی هست که اغذیه‌فروشان خیابان سی‌تیر درحال کاسبی در این محور هستند؛ البته که شهردار تهران و مدیریت شهری هیچ مخالفتی با فعالیت این صنف ندارند، اما وجود و فعالیت آنها با چند شاکی مواجه است؛ یکی موزه ملی که به‌خاطر طبخ غذا نگرانی تخریب بناها و آثارش را دارد و دیگری بیمارستان همجوار آن‌که شاکی دود غذاهاست و سومی وزارت خارجه که ترددهای اصلی آن از میان کافه‌ها انجام می‌شود و حضور اغذیه‌فروشانی در آن شکل برای هریک از این 3نهاد مشکل‌ساز است. از سوی دیگر سیستم آب و فاضلاب درستی ندارد و در آخرین بررسی‌ای که داشتیم، جوی آب خیابان را بازکردیم و دیدیم روغن سوخته تا سقف راه‌آب را گرفته است. واترجت آوردیم و محل را به‌طور کامل شست‌وشو کردیم. از سویی خود این کانکس‌ها برای 3ماه طراحی شده بود، اما 7سال است که غذا در آنها طبخ می‌شود و در جداره آنها اصول بهداشتی رعایت نمی‌شود. روی فضای سبز و المان‌های شهری خیابان نیز روغن نشسته بود که شست‌وشو شد.
غرفه‌های سی‌تیر ساماندهی می‌شوند
در پی بررسی وضع موجود، با شهرداری منطقه جلسه گذاشتیم تا هم مشکلات ترافیکی محل را حل کنیم و هم شکایت همسایگان رفع شود. همچنین اصول بهداشتی را نیز در محل ارتقا دهیم. طبق صحبتی که با یکی از مشاوران انجام شد، طرح اولیه‌ای پی‌ریزی شد که با المان‌های اطراف معبر همخوانی داشته و مناسب یک گذر گردشگری باشد. غرفه‌بندی را شروع کردیم و لازم دیدیم اغذیه‌فروشان نیز متناسب با معبر باشند و تأییدیه بهداشت را نیز دریافت کنند؛ حتی متناسب با معبر تاریخی سی‌تیر، غرفه‌هایی برای ارائه صنایع‌دستی و فروش سوغات شهرهای مختلف درنظر گرفتیم. طرح آماده شد برای فراخوان و 2بار مزایده برگزار شد. درحال حاضر برنده مزایده مشخص شده تا بازطراحی مسیر طبق رعایت همه اصول مدنظر اجرا شود. طرح جدید متناسب نیاز کسبه، همسایگان و شهروندانی است که در این مسیر حضور پیدا می‌کنند. حالا باید سازه‌های قدیمی جمع شوند و زیرسازی‌ها عملیاتی شود تا غرف، نزدیک شب عید مستقر شوند. در این‌باره شایعاتی مطرح شده که قرار هست اغذیه‌فروشان جمع‌آوری شوند، ولی این از اساس کذب است. در گذر باب همایون نیز طرحی برای ساماندهی غرف اجرا شده است. شهرداری با شادی مردم و کاسبی اغذیه‌فروشان مشکلی ندارد، ولی باید اصولی رعایت شود تا همه بتوانند از معبر جدید نهایت استفاده را ببرند.
مکث
هشدار 5ساله آتش‌نشانی
سابقه هشدار آتش‌نشانی به اغذیه‌فروشان خیابان سی‌تیر به 5سال پیش بازمی‌گردد. شهریور1397 نخستین هشدار درباره ایمنی خیابان سی‌تیر را سازمان آتش‌نشانی صادر کرد. این هشدار به‌علت تداوم حضور این صنف غیررسمی همچنان باپرجاست. آنگونه که جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران گفته، قطعا اطراف محل‌هایی که دارای حساسیت هستند باید خلوت باشد؛ چراکه حادثه خبر نمی‌کند و ممکن است هر آن یکی از دکه‌ها دچار حریق و آتش‌سوزی شود. با توجه به اینکه ماشین‌های اغذیه‌فروشی در آن مکان غیراستاندارد و غیر اصولی هستند و تبدیل به یک اجاق گاز شده‌اند، بنابراین رعایت نکات ایمنی بسیار حائز اهمیت است. ازدحامی که در آن خیابان وجود دارد می‌تواند خطرناک باشد و باید نکات ایمنی رعایت شود. به‌گفته ملکی، درست است که خیابان سی‌تیر به یک جذابیت شهری و نقطه گردشگری تبدیل شده است، اما باید رعایت نکات ایمنی را نیز مدنظر قرار دهیم. براساس هشدار صادره آتش‌نشانی، موزه‌ها باید در ایمنی کامل باشند؛ چراکه یک موزه همانند خودرو یا ساختمان نیست؛ چراکه اگر دچار آتش‌سوزی شود و یک اثر باستانی از بین برود، قابل جبران نیست؛ به همین دلیل موزه‌ها دارای اهمیت بالایی هستند و باید از نظر ایمنی در بالاترین وضعیت ممکن قرار بگیرند. البته در یک دهه اخیر حادثه خاصی در موزه‌های ایران اتفاق نیفتاده، اما به هر ترتیب ایمنی خیابان سی‌تیر و نزدیکی آن به موزه ملی نیز باید در اولویت قرار گیرد و با توجه به اینکه آن خیابان شلوغی‌های خاص خود را دارد و در هنگام حادثه خودروهای امدادی و آتش‌نشانی خیلی سخت می‌توانند وارد عمل شوند، بنابراین ساماندهی این خیابان بسیار حائز اهمیت است و اگر در نابسامانی‌ها مشکلاتی در خیابان سی‌تیر ایجاد شود و حادثه‌ای رخ دهد، قطعا با مشکلات زیادی مواجه خواهیم شد.
