نگاه کردن به موبایل به چشم کودکان آسیب می‌زند؟

یکتا فراهانی؛ روزنامه‌نگار

خیره شدن طولانی‌مدت کودکان به گوشی‌های هوشمند می‌تواند منجر به مشکلات مختلفی مانند خستگی، خارش و خشکی چشم یا حتی تاری دید و سردرد شود. با توجه به اینکه آسیب چشمی ناشی از استفاده از تلفن همراه اغلب طولانی‌مدت است، بهتر است تا حد امکان از بروز این مشکل پیشگیری کنید.

توجه به وضعیت دید کودک
دکتر کاوه ابری اقدم، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران و فلوشیپ نوروافتالمولوژی، چشم‌پزشک کودکان و استرابیست در مورد مشکلات سلامت چشم کودکان هنگام استفاده از موبایل می‌گوید: مسئله وجود عیوب انکساری در کودکان موضوع مهمی است که توجه والدین را به‌خود جلب می‌کند و باعث نگرانی آنها می‌شود. اما توجه داشته باشیم این مشکلات همیشه نیاز به درمان ندارند و مسائلی مانند وضعیت دید کودک، وجود انحراف و تنبلی چشم بر تصمیم پزشک برای تجویز عینک تأثیر‌گذار است.

استفاده کودکان از موبایل و تبلت و مشکل نزدیک‌بینی
انجمن کودکان آمریکا تماشای تلویزیون و موبایل را برای کودکان زیر 2 سال توصیه نمی‌کند، البته نه فقط صرفاً به‌خاطر مسائل مربوط به چشم، بلکه به‌خاطر اختلالات احتمالی در تکامل مغز.
به‌گفته این چشم‌پزشک، نزدیک‌بینی مشکلی است که در حال حاضر به نوعی در همه جوامع دیده می‌شود؛ به‌خصوص در دوران کرونا که با یک اپیدمی نزدیک‌بینی مواجه بودیم؛ چون کودکان ساعت‌های متمادی تکالیف درسی خود را با استفاده از موبایل و تبلت انجام می‌دادند. تحقیقات زیادی در این زمینه نشان می‌دهد کار نزدیک خصوصاً کار با موبایل و تبلت در طولانی‌مدت می‌تواند باعث افزایش شماره چشم شود.

میزان مجاز استفاده کودکان از موبایل و تبلت
دکتر ابری اقدم در پاسخ به اینکه کودکان در چه سنی و چقدر مجاز به استفاده از تلویزیون و تبلت هستند؟ می‌گوید: هنوز هیچ دستورالعمل خاصی برای این موضوع وجود ندارد. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد هر قدر استفاده از این وسایل بیشتر باشد، احتمال پیشرفت نزدیک‌بینی به‌خصوص در افرادی که پدر و مادرشان عینکی هستند بیشتر است.

انتقال بازی و فیلم به صفحات بزرگ‌تر
به‌گفته این چشم‌پزشک بهتر است استفاده از بازی‌ها و فیلم‌های روی موبایل و تبلت بیشتر به صفحات بزرگ‌تر مثل صفحات تلویزیون منتقل شوند تا فشار از روی چشم برداشته شود. همچنین تا 18 سالگی هم که چشم به رشد کامل می‌رسد ممکن است شماره چشم تغییر کند. این تغییر می‌تواند هم در جهت بهبود و هم در جهت ضعیف‌تر شدن چشم‌ها باشد.

پرهیز از استفاده طولانی‌مدت از موبایل و تبلت
این چشم‌پزشک کودکان می‌گوید: در استفاده طولانی‌مدت از موبایل و تبلت اغلب با 2 موضوع روبه‌رو هستیم؛ شکایت والدین از پلک زدن زیاد و مالیدن مداوم چشم‌ها. اما توجه داشته باشیم در بسیاری موارد این قضیه به‌خاطر خیره شدن زیاد کودکان به صفحات موبایل و تبلت است که باعث خشکی چشم می‌شود.

پلک زدن مداوم و خشکی چشم
دکتر ابری اقدم می‌گوید: خیره شدن زیاد به صفحه تلویزیون، موبایل و تبلت باعث می‌شود پلک زدن و ترشح اشک کم شود و در نتیجه چشم خشک شود. در واقع کودک برای جبران خشک شدن چشم مدام پلک می‌زند تا پمپ اشکی شروع به فعالیت کند. به همین دلیل استفاده طولانی از موبایل و تبلت زمینه‌ساز خشکی چشم در کودک خواهد شد؛ مشکلی که می‌تواند باعث شود فرد مدت طولانی از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کند تا وضعیت چشم به حالت نرمال برگردد.

نقش عوامل محیطی
بررسی‌ها نشان داده‌اند هر چقدر فعالیت کودکان در محیط بیرون از خانه و فضای باز بیشتر باشد و بیشتر در معرض نور آفتاب قرار بگیرند احتمال پیشرفت نزدیک‌بینی کمتر خواهد بود. به‌گفته این چشم‌پزشک، در واقع هر چه حضور در فضای بسته بیشتر باشد و کودک بیشتر مشغول دیدن کتاب و دفتر به‌خصوص کار با تبلت و موبایل باشد، احتمال پیشرفت نزدیک‌بینی هم بیشتر خواهد شد.