رویداد
نخستین جشنواره گردشگری عشایر در آرامگاه حافظ
نخستین رویداد ملی گردشگری عشایر مقابل مجموعه فرهنگی، تاریخی آرامگاه حافظ در شیراز از صبح امروز (سه‌شنبه، 23آبان) فعالیت خود را شروع کرد. قرار بود این نمایشگاه از 22آبان آغاز به‌کار کند، اما به‌دلیل اینکه در روز افتتاحیه معاون وزیر جهادکشاورزی هم حضور داشته باشد، یک روز تأخیر داشت.
رئیس مطالعات اداره کل امور عشایر فارس در این‌باره به همشهری گفت: «جامعه عشایری کشور در زمینه گردشگری جذابیت‌هایی دارد و دلیل آن به زندگی در طبیعت برمی‌گردد. جامعه عشایری در زمینه جذب گردشگر موفقیت‌های بسیاری دارد و خانواده‌های عشایری در سال‌های گذشته توریست‌های خارجی بسیاری را پذیرا بودند و ما گردشگران فعالی در این حوزه داریم.» امیر بیات ادامه داد: «برای اینکه فرهنگسازی صورت بگیرد و در کنار پذیرایی از گردشگران، صنایع‌دستی جامعه عشایری را هم عرضه کنیم، تصمیم گرفتیم نخستین رویداد ملی گردشگری عشایر را در شیراز برگزار کنیم. درواقع با برگزاری این نمایشگاه درصدد هستیم تا فعالان حوزه گردشگری را شناسایی کنیم و بتوانیم تعاملات بیشتری با این فعالان داشته باشیم.»
ویژه‌‌برنامه‌های جشنواره
در این نمایشگاه ویژه‌برنامه‌هایی از عشایر تا گردشگری، ورکشاپ‌های گردشگری عشایر، عشایر و محیط‌زیست، اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری، آموزش و شناسایی فعالان عشایر و رونمایی از بسته‌های تورگردانی عشایر به نمایش درمی‌آید. بیات با تأیید این موضوع گفت: «یکی از سیاست‌های سازمان امور عشایر به‌عنوان متولی امور عشایر این است که در کنار اقتصاد مبتنی بر دامداری، از شغل‌های دیگر جامعه عشایری همچون فروش محصولات داروهای گیاهی و صنایع‌دستی حمایت کند.
در عین حال، یکی از مباحث مهم جامعه عشایری در حوزه اقتصادی جذب گردشگر است.»
تشکیل میز ملی گردشگری در فارس
رئیس مطالعات اداره کل امور عشایر فارس عنوان کرد: «بر همین اساس، در وزارت میراث فرهنگی، میز ملی گردشگری عشایر تشکیل شد. از آنجا که فارس بیشترین جمعیت عشایر را در اختیار دارد و به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم عشایری محسوب می‌شود، میز ملی گردشگری عشایر در فارس تشکیل شد. به همین دلیل، نخستین نمایشگاه ملی گردشگری عشایر در استان فارس در حال برگزاری است. در جریان این نمایشگاه، یکسری برنامه‌های هنری و فرهنگی و آموزشی هم تدارک دیده شده است.»
گروه‌های عشایری از فارس، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و خوزستان در این جشنواره حضور دارند تا ظرفیت‌های عشایری این استان‌ها در معرض دید علاقه‌مندان قرار گیرد. این جشنواره ۲۶آبان به پایان می‌رسد.
راه‌های جایگزین برای معیشت
پیش از این، سیاوش احمدی میرقائد، سرپرست سازمان امور عشایر به همشهری گفته بود، تولیدات جامعه عشایر عمدتا مبتنی بر محصولات دامی است، اما با اتفاقاتی که در سال‌های اخیر رخ داده؛ مانند خشکسالی، روی پایداری محصولات دامی اثر منفی گذاشته است و به همین دلیل سازمان امور عشایری با ایجاد راه‌های جایگزین برای تامین درآمد و معیشت عشایر طرح‌هایی را اجرا کرده است.
یکی از این راه‌های جایگزین، گردشگری عنوان شده بود. براساس این طرح که میز گردشگری عشایر در راستای آن تشکیل شده و جشنواره گردشگری عشایر هم به همین منظور برپا شده، ایجاد درآمد جایگزین برای عشایر از طریق گردشگری جامع‌محور خواهد بود.
در گردشگری جامع‌محور در کنار آموزش جامعه محلی و همچنین تدوین منشور اخلاقی و فرهنگی برای گردشگران، آنها به متن جامعه عشایری برده می‌شوند و در این حضور، در تولید فرآورده‌ها هم مشارکت خواهند داشت و درواقع یک گردشگری تجربه‌گرا اتفاق می‌افتد. در پروسه گردشگری جامع‌محور که می‌تواند بین چند ساعت یا چند روز در مسیر کوچ، اتراقگاه‌ها، میان‌بندها، ییلاق و قشلاق اتفاق بیفتد، بخش اصلی سود و درآمد گردشگری به خانوارهای عشایر می‌رسد.
آیین رونمایی از میز ملی گردشگری عشایری کشور 14اردیبهشت امسال با حضور مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی برگزار شده بود. مدیر میز ملی تخصصی گردشگری عشایر فارس در این آیین گفته بود که ایران با داشتن تنوع بزرگ زیستی و اقوام مختلف، ظرفیت خوبی در زمینه گردشگری عشایر دارد و ضرورت دارد درگاه بین‌المللی راه‌اندازی شود و برای تخصصی‌کردن باید پکیج‌های تخصصی برنامه‌ریزی شود.
به‌گفته اسماعیل خسروانی، هدف از طرح میز ملی، برندسازی جهانی است، زیرا اگر توریست و گردشگری نباشد، اقتصادی هم نخواهد بود.
پیش از این، تشکل‌های عشایر رایزنی با افراد داوطلب و علاقه‌مند را در مسیر توسعه گردشگری عشایر آغاز کرده‌اند و فعلا یک مسیر گردشگری به‌صورت پایلوت در چهارمحال و بختیاری انتخاب شده است که برای دوره ییلاق در ابتدای سال1402 آغاز به‌کار کرد.
