اوراق بدهی چیست؟

در دنیای جدید روش‌های زیادی برای تامین مالی وجود دارد یکی از این روش‌ها استفاده از اوراق بدهی است که بیشتر برای تامین مالی شرکت‌ها، دولت و شهرداری‌ها کاربرد دارد اما مردم هم می‌توانند این اوراق را بخرند و سود ثابت دریافت کنند. معتبر‌ترین این اوراق، اوراق بدهی دولت‌ها و شهرداری‌هاست.
بسیاری از مردم در زمان‌هایی که با مشکل مالی مواجه می‌شوند برای دریافت وام به بانک مراجعه می‌کنند حتی برای خرید مسکن، خودرو یا سایر دارایی‌ها از تسهیلات بانکی استفاده می‌کنند. به‌طورسنتی بانک‌ها شناخته‌شده‌ترین نهادها در زمینه تامین مالی هستند اما این فقط بانک‌ها نیستند که می‌توانند مشکلات مالی مردم و شرکت‌ها را حل کنند و در دنیای امروز راه‌ها و الگو‌های زیادی برای تامین مالی وجود دارد. یکی از ابزار‌های مالی که در دنیای حاضر کاربرد بسیار وسیعی دارد اوراق بدهی است.
اوراق بدهی 2وجه اصلی دارد، این اوراق از یک طرف بهترین گزینه برای وام گرفتن شرکت‌ها و سازمان‌ها از جامعه است و از طرف دیگر ابزار مناسبی برای مردم و سرمایه‌گذاران برای کاهش ریسک‌های مالی‌شان است چرا که این اوراق سود ثابتی دارند و حتی در بسیاری مواقع نرخ سود این اوراق از سپرده‌گذاری در بانک‌ها نیز بیشتر است.
در واقع انواع اوراق بدهی نظیر اوراق مشارکت، اوراق خزانه سلامی و اوراق مرابحه دارای سود ثابتی هستند به همین دلیل به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن و کم‌ریسک، شناخته می‌شود.

مشخصات اوراق بدهی
تمام انواع اوراق بدهی که در بازار سرمایه مورد خرید‌و‌فروش قرار می‌گیرند، دارای ۵ویژگی‌ مشترک شامل ارزش اسمی، نرخ سود اسمی، تاریخ سررسید، قیمت فروش و نرخ سود تا سررسید هستند.
به اصل مبلغ این اوراق، ارزش اسمی گفته می‌شود که این مبلغ در تاریخ سررسید اوراق بدهی، به خریدار اوراق بازپرداخت می‌شود ارزش اسمی این اوراق به‌طور معمول 100هزار تومان است.
تاریخ سررسید اوراق بدهی نیز مشخصه دوم این اوراق است. به تاریخ پایان یک دوره‌ در اوراق بدهی، تاریخ سررسید گفته می‌شود. در این تاریخ صاحبان اوراق بدهی، ارزش اسمی اوراق خود را دریافت می‌کنند.
 منظور از نرخ سود اسمی اوراق بدهی نیز بهره‌ای است که به‌صورت دوره‌ای و تا سررسید اوراق، پرداخت می‌شود. برای مثال اگر اوراق بدهی یک فرد به ارزش اسمی۱۰۰هزار تومان و با نرخ سود اسمی۲۰درصد با تعداد 2 دوره در سال باشد؛ به این معنی است که آن فرد هر۶‌ماه یک‌بار به میزان ۱۰درصد و به مبلغ ۱۰هزار تومان به‌عنوان نرخ سود اسمی، تا سررسید اوراق دریافت خواهد کرد.
قیمت فروش این اوراق نیز بسیار مهم است و در واقع نرخ سود این اوراق تا سررسید را مشخص می‌کند. اگر مالک قصد انتظار تا سررسید اوراق را نداشته باشد، می‌تواند اوراق خود را در بازار سرمایه و به قیمت همان روز به فرد دیگری بفروشد. اما قیمت کشف شده در بازار با توجه به مولفه‌های مختلفی تعیین می‌شود.
 نرخ سود اوراق بدهی تا سررسید به‌عنوان پنجمین مشخصه اثرگذار در این اوراق اهمیت زیادی داردکه در واقع میزان بازده سرمایه‌گذاری در این اوراق را مشخص می‌کند. اگر شخصی اوراق بدهی را در نخستین روز انتشار خریداری کند، نرخ سودش همان نرخ سود اسمی خواهد بود. ولی اگر بعد از انتشار و به قیمت بازار اوراق مورد نظر را از بازار سرمایه خریداری کند و آنها را تا تاریخ سر رسید نگه دارد، نرخ سود تا سررسید نامیده می‌شود. معمولا اوراق بدهی با نرخ سود تا سررسید شناخته می‌شوند. به‌عبارت دیگر، اوراق در هر لحظه با یک قیمت خاص در بازار خرید و فروش می‌شود. سرمایه‌گذاران این نرخ را به‌صورت لحظه‌ای محاسبه می‌کنند و برای خرید و فروش اوراق بر این مبنا تصمیم می‌گیرند.