موسیقی
با اجازه آثار قدیمی را بخوانید
پری ملکی: خانواده هنرمندان فقید عرصه را بیشتر از این برای موسیقی بانوان تنگ نکنند
فهیمه پناه‌آذر | خبر‌نگار:
«طبق آخرین جلسه‌ای که حدود 2هفته پیش با علی ترابی، مدیرکل دفتر موسیقی داشتیم، متوجه شدیم که ظاهرا شورای شعر دفتر موسیقی مجوز بازخوانی آثار قدیمی را نمی‌دهد؛ مگر آنکه در گذشته مجوز اجرایشان صادر شده باشد.» این صحبت یکی از هنرمندان گروه موسیقی نوشه است که قرار است‌ماه آینده اجرای برنامه داشته باشند.
در این سال‌ها به انحای مختلف فعالیت در عرصه موسیقی دشوار شده است؛ حتی به‌خاطر سلیقه‌های شخصی و اعمال نظرهای فردی. به زعم بسیاری از هنرمندان فعال در عرصه موسیقی بانوان، در میان محدودیت‌های بزرگ و کوچک در این حوزه اگر بازخوانی آثار قدیمی نیز وجود نداشته باشد، به‌طور حتم در گذر زمان بانوانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، خانه‌نشین خواهند شد. بهاره میرزاآقا، خواننده موسیقی سنتی در این‌باره به ایلنا گفته: «چند قطعه را برای دریافت مجوز بازخوانی در کنسرت‌مان به شورای شعر دفتر موسیقی ارائه دادیم ولی گفتند این شورا دیگر اجازه بازخوانی نمی‌دهد. گفتند ظاهرا دیگر قرار است مجوز بازخوانی ندهند و شعرِ آهنگ‌های پاپ قدیمی را دیگر نمی‌شود بازخوانی کرد؛ مگر قطعاتی که قبلا مجوز اجرایشان صادر شده باشد که در‌واقع می‌توان در قالب تمدید کنسرت‌های قبلی روی صحنه بردشان. پس ما ناچاریم کنسرت‌های پیش رویمان را به اسم تمدید کنسرت‌های قبلی اجرا کنیم.»
اما دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به موضوع رضایت صاحبان اثر اشاره کرده و در اطلاعیه‌ای آورده است: «اجازه صاحبان اثر برای بازخوانی آثار پاپ قدیمی الزامی است و بازخوانی آثار منوط به رضایت و اجازه آفریننده اثر است».
دفتر موسیقی در ادامه این اطلاعیه آورده است: «هیچ تصمیمی برای عدم‌صدور مجوز بازخوانی آثار قدیمی پاپ گرفته نشده است و به‌منظور حمایت از حقوق پدیدآورندگان و هنرمندان، شرط اجازه آفریننده اثر مورد نظر برای مجوز بازخوانی الزامی است. دفتر موسیقی برای بازخوانی آثار قدیمی پاپ مجوز صادر می‌کند اما برای دریافت مجوز بازخوانی آثار، اجازه آفریننده اثر(آهنگساز و ترانه‌سرا) ضروری است و براساس ضوابط برای آثار، مجوز می‌گیرند.» پری ملکی، خواننده و موسیقیدان درباره تصمیم وزارتخانه درباره بازخوانی آثار قدیمی با اشاره به تصمیم برخی از خانواده‌های هنرمندان فقید اشاره کرد و به همشهری می‌گوید: «هم‌اکنون اتفاقی که می‌افتد این است که خانواده برخی از هنرمندان هیچ احترامی به هنرمندان حاضر و اجراهایشان نمی‌گذارند و اجازه استفاده به بازخوانی آثار را نمی‌دهند. مسئله این است که از زمان تولید و پخش کارهای قدیمی 40تا 50سال گذشته است. هنرمندان فقید در زمان حیات خود حق پخش و حقوق خودشان را گرفته‌اند. حتی در این میان برخی از هنرمندان کارمند صدا و سیما بودند و در زمان حیات بهره آنها را برده‌اند». او ادامه داد: «با توجه به این موضوع، نمی‌دانم چرا برخی خانواده‌ها برای اجرای کارها رضایت نمی‌دهند. این کارها جزو آثار ملی محسوب می‌شوند و برای همه مردم ایران هستند. به‌طور حتم اگر این آثار خوانده نشود، گذر زمان باعث فراموشی آثار می‌شود».
ملکی به نقش وزارت ارشاد در این میان اشاره کرده و یادآور شد: «به‌نظرم ارشاد باید با خانواده هنرمندان صحبت کند و آنها را مجاب کند که اجازه بازخوانی را بدهند.» ملکی معتقد است که اگر آثار خوانده نشوند حتما تا چند سال دیگر مردم آنها را فراموش می‌کنند. وزارت ارشاد باید نقش میانجی را در این میان داشته باشد.
او به نبود قانون کپی‌رایت در ایران اشاره کرد و نبود آن را یک ضعف تلقی می‌کند اما خوانده نشدن آثار قدیمی را صحیح نمی‌داند: «درست است که در ایران کپی‌رایت وجود ندارد اما این سؤال است که چرا نباید این آثار بار دیگر بازخوانی شوند؟ چرا برخی ادعا می‌کنند که باید به آنها مبلغی داده شود و در این میان عده‌ای به‌عنوان واسطه کار را سخت‌تر می‌کنند؟»
او در پایان می‌افزاید: «هم‌اکنون فعالیت برای اهالی موسیقی سخت است به‌خصوص در حوزه موسیقی بانوان، هنرمندان تحت فشار هستند و خانواده هنرمندان خوب است این عرصه را تنگ‌تر نکنند و بیشتر از این فعالان حوزه را تحت فشار قرار ندهند. اگر بازخوانی آثار توسط خانواده‌ها اجازه داده نشود و ارشاد هم کاری نکند به‌طور حتم موسیقی بانوان به تعطیلی کشیده می‌شود».
در همینه زمینه :
