یک نقشه شبیهسازیشده از ساطعکنندههای امواج گرانشی در کهکشان ما، وعدهای را که پشت «نجوم چند پیامرسانی» نهفته است، نشان میدهد. این نقشه از کهکشان راه شیری به شکلی که در امواج گرانشی بهنظر میرسد، تصور قدرتمندی از آنچه آشکارسازهای فضایی آینده مشاهده خواهند کرد، ارائه کرده است.
بیش از 90رویداد «موج گرانشی» تاکنون توسط «رصدخانه موج گرانشی تداخلسنج لیزری» (LIGO) در آمریکا، ویرگو در ایتالیا و کاگرا در ژاپن شناسایی شده است. همه این رویدادهای شناساییشده، ادغام سیاهچالهها با جرم ستارهای و یا ستارههای نوترونی در کهکشانهای دور هستند. در عین حال، هیچ رویداد موج گرانشی از کهکشان راه شیری ما پیدا نشده است. با وجود این، کهکشان ما مملو از بهاصطلاح دوگانههای فوق فشرده است که پیشتر، ستارگان دوگانه بودند، اما از آن زمان به بعد تکامل یافته و به بقایای ستاره تبدیل شدند.
«سیسیلیا چیرنتی»، از دانشگاه مریلند و مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا در این خصوص میگوید: «سیستمهای دوگانه، کهکشان راه شیری را پر میکنند و ما انتظار داریم که بسیاری از آنها دارای اجرام فشرده، مانند کوتولههای سفید، ستارههای نوترونی و سیاهچالهها در مدارهای تنگ باشند، اما ما به یک رصدخانه فضایی برای شنیدن آنها نیاز داریم، زیرا امواج گرانشی آنها در فرکانسهای بسیار پایین هستند.»
رصدخانههای زمینی مانند LIGO قادر به تشخیص امواج گرانشی با فرکانسهای بین 5 تا 20هزار هرتز هستند. دوگانههای فوقفشرده در کهکشان ما، همانطور که به دور یکدیگر میچرخند و در نهایت ادغام میشوند، فرکانسهایی در محدوده میلی هرتز دارند.
چندین آشکارساز امواج گرانشی مبتنی بر فضا در حال کار هستند. آنتن فضایی تداخلسنج لیزری آژانس فضایی اروپا (LISA) در خط مقدم قرار دارد و پیشبینی میشود که در دهه2030 به فضا پرتاب شود؛ درحالیکه دانشمندان چینی نیز 2 مفهوم مأموریتی به نامهای تیانچین و تایجی دارند. تا به امروز، اخترشناسان تنها تعداد انگشتشماری از دوگانههای فوقفشرده با دورههای مداری کمتر از یک ساعت را میشناسند که میتوانند اجرام فشرده را به اندازهای نزدیک به یکدیگر قرار دهند تا امواج گرانشی قابل تشخیص را ساطع کنند. یافتن آنها دشوار است، زیرا ستارههای نوترونی و سیاهچالهها نور زیادی از خود ساطع نمیکنند. هر چه دوره مداری یک دوگانه فوقفشرده کوتاهتر باشد، فرکانس بالاتر و دامنه امواج گرانشی ساطع میشود. اگر آنها واقعا نزدیک به هم باشند، حتی ممکن است مقداری انتقال جرم بین 2 جرم وجود داشته باشد که ستارهشناسان میتوانند با تلسکوپهای نوری، پرتو ایکس و پرتو گاما آن را دنبال کنند. دانشمندان از این ادغام رصدهای الکترومغناطیسی و امواج گرانشی بهعنوان «نجوم چند پیامرسانی» یاد میکنند.
کهکشان راه شیری در امواج گرانشی چگونه بهنظر میرسد
در همینه زمینه :