دست های پر برای جنگ با سنگ و آهن

مهدی اسماعیل پور؛ روزنامه‌نگار

سال‌هاست که یگان امداد و نجات شهرداری تهران یعنی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی با مشکل کمبود و حتی می‌شود گفت نبود تجهیزات آواربرداری در حوادث مربوط به ریزش آوار دست و پنجه نرم می‌کند. این موضوع بیش از هر زمان دیگری در 30دی‌ماه سال1395 و حادثه تلخ ریزش ساختمان پلاسکو احساس شد؛ آسمانخراش 17طبقه و 42متری چهارراه استانبول که سال1341 احداث شد و در زمان خودش بلند‌ترین ساختمان پایتخت بود. این حادثه نشان داد که شهر تهران و همچنین دیگر کلانشهرهای کشور در این زمینه با ضعف و مشکلات بسیار جدی روبه‌رو هستند.
در سال1401 هم حادثه ریزش ساختمان متروپل آبادان دوباره به همه یادآوری کرد که مشکلات و کمبود‌های مربوط به این حوزه همچنان به قوت خود باقی است و باید برای آن فکر عاجل کرد. مرداد امسال بود که حادثه آوار خلازیر پیش آمد که هرچند حجم و ابعاد و خسارت‌های ناشی از آن با 2حادثه دیگر  قابل مقایسه نبود، اما تلنگر دیگری زد. در شرایطی که خطر قریب‌الوقوع زلزله هم سال‌هاست که پایتخت را تهدید می‌کند، حادثه خلازیر مسئولان شهری و کشوری را به تکاپو انداخت تا به فکر برطرف کردن این مشکل و ضعف چنددهه‌ای در پایتخت و کشور بیفتند. مدیران شهری و کشوری در جریان بازدید میدانی از این حادثه خودشان از نزدیک در جریان مشکلات و کمبود‌ها قرار گرفتند و به چشم دیدند که ورود یک دستگاه کوچک آواربرداری چقدر سرعت عملیات را افزایش داد. همچنین قدرت‌الله محمدی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری با حضور در جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران برای تشریح جزئیات حادثه ریزش ساختمان خلازیر، بر لزوم خریداری تجهیزات آواربرداری برای آتش‌نشانی شهر تهران تأکید کرد و گفت: «امکانات ما در تهران بیشتر به سمت اطفای حریق سوق پیدا کرده و درخصوص موضوع آواربرداری نیازمند کمک هستیم؛ البته باید متولی این حوزه نیز معرفی شود و از سوی دیگر تجهیزات آواربرداری برای آتش‌نشانی شهر تهران خریداری شود. در آبادان نیز به این تجهیزات نیاز داشتیم که نبود و حدود 5روز درگیر بودیم که یک بیل مکانیکی از گمرک آزاد شود.»
همچنین برخی از اعضای شورای شهر تهران ازجمله میثم مظفر، رئیس کمیته نظارت مالی، در این زمینه تذکر‌هایی دادند. مظفر در این رابطه گفته بود: «کمبود امکانات و ماشین‌آلات آواربرداری مشهود است؛ درحالی‌که اگر این لوازم وجود داشت، آواربرداری حادثه خلازیر با سرعت بیشتری انجام می‌شد.»
سرانجام در ششمین دوره از مدیریت شهری مشکل قدیمی و کهنه پایتخت، کمبود امکانات آواربرداری درحال برطرف شدن است و مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران از راه‌اندازی ایستگاه ویژه آوار‌برداری در تهران خبر داد و گفت: «ایستگاه ویژه آواربرداری مرکزی امسال افتتاح خواهد شد تا چنانچه در هر گوشه‌ای از تهران یا کشور اتفاقی رخ داد، به‌صورت تخصصی ورود کنیم. سعی می‌کنیم در خاک‌برداری‌های تهران شرکت کنیم تا تجربه بیشتری برای حوادث احتمالی به دست آوریم.» گفتنی است که این بخش برای نخستین‌بار در کشور راه‌اندازی می‌شود و فعلا در مرحله جذب نیروی متخصص قرار دارد تا در ادامه دستگاه، ادوات و امکانات موردنیاز هم تامین شود.