آمار‌ها نشان می‌دهد ارزش کل معاملات بازار سهام درآخرین روز معاملاتی هفته قبل به پایین‌ترین میزان از ابتدای سال تاکنون رسید که نشان‌دهنده یک رکود فراگیر در بازار سهام است. به زعم تحلیلگران تغییر برخی سیاست‌های اقتصادی منجر به تردید سهامداران شده و همین بورس را وارد دوره رکود کرده و برآورد آینده بورس را نیز دشوار کرده است.
به‌گزارش همشهری، هشتم آبان‌ماه سال گذشته بعد از 26ماه نزول در شاخص کل بورس تهران یکباره با رشد مواجه شد و این رشد در طول نزدیک به 6ماه ادامه یافت، تا اینکه 17اردیبهشت امسال شاخص کل یکباره با افت معنادار و سنگینی مواجه شد که بعد‌ها مشخص شد علت این نزول تصویب افزایش نرخ سوخت و خوراک گاز شرکت‌های صنایع به‌ویژه شرکت‌های تولید‌کننده محصولات پتروشیمی بوده است. نکته قابل توجه اما این بود که برخی ذینفعان بازار سرمایه که از این خبر مطلع بودند با فروش گسترده منجر به افت سنگین شاخص شدند. آنطورکه چند هفته بعد از این رویداد مشخص شد 21فرد حقیقی و حقوقی با فروش دست‌کم 2500میلیارد تومان سهام، زمینه‌های این نزول را فراهم کرده بودند. با وجود آنکه سازمان بورس در حال رسیدگی به موضوع است و پرونده‌های قضایی در این‌باره تشکیل شده و موضوع افزایش نرخ گاز صنایع نیز در مجلس در حال پیگیری است، اما همچنان روند نزولی بورس متوقف نشده و اطلاعات موجود نشان می‌دهد که بازار سهام وارد یک دوره رکود عمیق شده که به‌نظر می‌رسد ابعاد آن حتی فراتر از نزول سال1399 است.
رکود در بازار سهام
آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد از زمان آغاز نزول بورس از 17اردیبهشت امسال تاکنون، ارزش کل بازار سهام 2854هزار میلیارد تومان نزول کرده و شاخص کل بورس تهران نیز 22درصد افت کرده است.
این اطلاعات همچنین نشان می‌دهد در این مدت نزدیک به 34هزار میلیارد تومان نقدینگی سهامداران خرد از بازار سهام خارج شده و قیمت سهام برخی شرکت‌ها با وجود افت 22درصدی شاخص حتی تا 50درصد نزول کرده‌اند. اما نکته مهم‌تر کاهش شدید ارزش معاملات خرد در بازار سهام است. طبق آمار‌های موجود ارزش روزانه معاملات خرد بازارسهام در آخرین روزکاری هفته قبل به 3165میلیارد تومان رسید که کمترین میزان از ابتدای سال است و یک هفتم ارزش معاملات تا قبل از آغاز نزول بورس است. آمار روزانه معاملات خرد بازار سهام یکی از مهم‌ترین نماگرهای بازار سهام است که نبض معاملات بورس را نشان می‌دهد و اهمیت آن حتی از شاخص بورس نیز بیشتر است. اما چرا با وجود آنکه دلایل نزول شاخص بورس تا حدودی مشخص شده و سازمان بورس نیز اقدامات نظارتی خود را انجام داده است بازار سهام همچنان در حال نزول است و این رکود تا کجا ادامه دارد؟
دلایل رکود
بسیاری از سهامداران علت اصلی نزول شاخص بورس را به مصوبه افزایش نرخ خوراک صنایع و پتروشیمی مرتبط می‌دانند اما نمودار نقشه بازار و نوسان قیمت سهام شرکت‌های بورس نشان می‌دهد که در این مدت تقریبا هیچ شرکتی از اثرات نزول بازار سهام در امان نبوده است. یک بخش از دلایل این موضوع به وابستگی قیمت سهام شرکت‌های بورس به شاخص کل بورس بازمی‌گردد که تحت‌تأثیر آن قیمت سهام اغلب شرکت‌های بورس همه با هم با نوسان مواجه می‌شوند اما در دوره فعلی به‌نظر می‌رسد سهامداران نسبت به‌وجود محرک‌های بنیادی برای رشد شاخص بورس تردید دارند و همین موضوع منجر به رکود در بازارسهام و کاهش شدید ارزش معاملات شده است. به این معنا که از یک طرف چشم‌اندازی برای رشد قیمت دلار متصور نیستند و از طرف دیگر به‌دلیل تغییر برخی سیاست‌های اقتصادی نسبت به افزایش حاشیه سود شرکت‌ها تردید دارند. در گذشته بازار سهام عموما تحت‌تأثیر این دو عامل مهم با رشد مواجه شده است و به‌نظر می‌رسد در حال حاضر هیچ‌یک از 2محرک بنیادی برای رشد شاخص‌های بورس وجود ندارد.
ندا کریمی یک کارشناس بازار سرمایه در این‌باره گفت: انتظار نمی‌رود که بازار سهام بتواند بازده قابل ملاحظه‌ای را در هفته‌های پیش رو داشته باشد. یکی از نشانه‌های قوی این موضوع پایین‌بودن حجم معاملات است و مادامی که ارزش معاملات افزایش نیابد نمی‌توان انتظار یک رشد قوی را در بورس داشت. او ادامه داد: مهم‌ترین دلیل نزول بورس به سیاست‌هایی در مورد افزایش قیمت نهاده‌های تولید و کنترل قیمت‌ها بازمی‌گردد و این دو موضوع از زوایای مختلف نمایان است به‌طور مثال قیمت گاز به چند برابر قیمت جهانی افزایش یافت و بنگاه‌ها اجازه افزایش قیمت ندارند ضمن اینکه احتمال افزایش نرخ بهره تا 30درصد هم وجود دارد.
احسان مدنی یک کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز در این‌باره گفت: در شرایط فعلی تنها عاملی که می‌تواند محرک رشد شاخص‌های بورس باشد افزایش قیمت ارزاست چرا که به‌دلیل تحریم‌ها و همینطور افزایش مشکلات صنایع فروش و صادرات آنها منتفی است.به‌گفته او قیمت ارز نیز فعلا با اخبار آزادسازی دلار و سیاست‌های مبتنی بر تنش‌زدایی کنترل شده است.
پیام الیاس‌کردی یک کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز گفت: اگر از نرخ ارز به‌عنوان یک محرک برای رشد شاخص‌های بورس صرف‌نظر کنیم می‌توان گفت یکی از دلایل رکود فعلی بورس افزایش ریسک‌های موجود در بازار است که منجر به ترس سهامداران شده است.
او با بیان اینکه روند فعلی شاخص بورس ادامه دارخواهد بود تأکیدکرد: بعید است حتی با رشد شاخص، اتفاق ویژه‌ای در سهام شرکت‌ها بیفتد.
سایه تردید در بازارسهام
همشهری دلایل رکود در بازار سهام را بررسی کرد
در همینه زمینه :
بازار سرمایه
نبض بازار