اثبات ناکارآمدی سیاست تحریمی واشنگتن

فواد ایزدی*

در موضوع توافق اخیر ایران و آمریکا، پیش ‌از هر چیز باید به این نکته توجه داشت که آمریکایی‌ها نسبت به آزادسازی منابع مالی مسدود شده متعلق به ایران اقدام کرده‌اند. این درحالی ‌است که اصولا مسدود‌کردن دارایی‌های ایران در بانک‌های خارجی اقدامی خلاف قوانین بین‌المللی به‌ حساب می‌آید. چنین رویکردی براساس مصوبه‌های تحریمی کنگره آمریکا انجام می‌شود و ناقض حق حاکمیت دیگر کشورها به‌ حساب می‌آید و نه‌تنها در قبال ایران، بلکه نقض حق حاکمیت کشورهایی مانند عراق و کره‌جنوبی نیز به ‌شمار می‌رود که با مصوبه یک کشور دیگر، قادر به پیشبرد مناسبات اقتصادی خود با ایران نخواهند بود؛ بنابراین اصل اعمال چنین محدودیت‌هایی، غیرقانونی است و ضربه‌هایی نه‌تنها به ایران، بلکه به دیگر کشورها به ‌حساب می‌آید. از این نظر باید تأکید کرد که آزادسازی منابع مسدود شده ایران از سوی طرف آمریکایی، جبران بخشی از اشتباه‌های گذشته واشنگتن در قبال جمهوری ‌اسلامی در این عرصه است. این‌ در حالی‌ است که ایران طی ماه‌های گذشته ثابت کرده سیاست و رویکردهایش در قبال رفتارهای خصمانه آمریکا با چنین اقدام‌هایی تغییر نخواهد کرد؛ آن ‌هم در شرایطی که اتخاذ اینگونه سیاست‌های تحریمی از سوی آمریکا در مواجهه با ایران، کارآمدی خود را از دست داده بود. با وجود این اما برخی بر این اعتقادند که توافق اخیر می‌تواند زمینه‌ای برای تغییر رویکردهای واشنگتن در قبال تهران باشد. برخلاف چنین دیدگاهی، معتقدم تغییر رویکردهای واشنگتن در مواجهه با ایران، بعیدتر از آن چیزی است که برخی تصور می‌کنند. در این میان بیش‌ از هر چیز باید به این موضوع توجه داشت که بایدن در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، به‌دنبال بهره‌برداری انتخاباتی از این توافق است و می‌خواهد اینگونه القا کند که در آزاد کردن زندانی‌های امنیتی در ایران موفقیت‌هایی به‌دست آورده‌ است؛ بنابراین با این گزاره که این توافق تغییر رویکردی ازسوی آمریکا در قبال رایزنی‌ها با ایران محسوب می‌شود، موافق نیستم و آن را گمانه‌ای خوش‌بینانه تلقی می‌کنم.