آب صاحب وزیر می‌شود

فرزانه آیینی | خبر‌نگار:

با جدی شدن بحران آب در برخی استان‌های کشور و دعواهای آبی که اخیرا در برخی شهرها رخ داد جمعی از نمایندگان پیشگام شده و می‌خواهند در لوای طرح ایجاد وزارت آب، محیط‌زیست و منابع طبیعی چاره جدی برای این بحران بیندیشند.

طرح مذکور در جلسه علنی چهارشنبه گذشته از سوی هیأت رئیسه اعلام وصول شد و حالا در نوبت بررسی صحن علنی مجلس منتظر اعلام نمایندگان است.

پیشینه ایجاد وزارت آب از کجاست؟

 پیش‌تر و در اواسط فعالیت دولت یازدهم بحث‌هایی درباره تشکیل وزارت آب برای حل بحران آب مطرح شده بود. آذر سال 94بود که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در پیش‌نویس لایحه برنامه ششم توسعه به دولت پیشنهاد کرد ماموریت‌ها، وظایف، مؤسسات و شرکت‌های مرتبط با بخش انرژی از وزارت نیرو تفکیک و پس از ادغام با وزارت نفت، وزارت جدید انرژی تشکیل شود. این پیشنهاد، با واکنش‌های موافق و مخالف بسیاری مواجه شد تا اینکه دی 94موضوع انحلال وزارت نیرو و تشکیل وزارت انرژی در جلسه فوق‌العاده دولت با حضور رئیس‌جمهور مورد بحث قرار گرفت و رأی نیاورد.

به‌رغم منتفی شدن این موضوع در دولت مجلسی‌ها به‌شدت در تکاپوی به تحقق رساندن این موضوع بودند چنانچه در کنار لایحه تفکیک وزارتخانه‌ها طرح تشکیل 2 وزارتخانه «آب، محیط‌زیست و منابع طبیعی» و «انرژی» از سوی جمعی از نمایندگان مطرح شد. در این طرح پیش‌بینی شده تا بخش مدیریت منابع آب وزارت نیرو و سازمان محیط‌زیست و منابع طبیعی زیر چتر یک وزارتخانه با نام «وزارت آب، محیط‌زیست و منابع طبیعی» فعالیت کرده و همچنین بخش تأمین و توزیع برق وزارت نیرو در وزارت نفت ادغام شده و از ادغام این دو بخش «وزارت انرژی» تشکیل شود.

«نه » کمیسیون تخصصی به ساختارهای جدید

طرح ایجاد وزارت آب، محیط‌زیست و منابع طبیعی در حالی به هیأت رئیسه ارائه شده است که لایحه تفکیک 3وزارتخانه که دولت به‌صورت جدی پیگیر آن است، بررسی کمیسیون تخصصی‌اش - کمیسیون اصلاح ساختار دولت - به پایان رسیده است.

 براساس لایحه پیشنهادی دولت، وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت به وزارتخانه‌های «صنعت و معدن» و «بازرگانی» تبدیل می‌شود و وزارت ورزش و جوانان نیز به «وزارت ورزش» و «سازمان ملی جوانان» و وزارت راه و شهرسازی به وزارتخانه‌های «راه و ترابری» و «مسکن و شهرسازی» تبدیل می‌شود و به این ترتیب 6وزارتخانه جدید جای 3 وزارتخانه قدیمی را می‌گیرند.

قریب به یک سال است که این لایحه در کمیسیون مشترک اصلاح ساختار دولت مورد بررسی قرار گرفته و حالا به گفته قاسم میرزایی‌نکو، سخنگوی این کمیسیون، لایحه دولت مورد تأیید 10عضو کمیسیون مشترک قرار نگرفته است.

میرزایی نکو با اعلام این خبر به همشهری می‌گوید: ایجاد وزارتخانه جدید بار مالی زیادی در پی خواهد داشت و به واسطه همین امر هم از سوی شورای نگهبان رد خواهد شد.

میرزایی‌نکو در پاسخ به اینکه چرا به‌رغم ادله شما برای رد این لایحه اما جمعی از نمایندگان ایجاد وزارتخانه جدیدی را پیگیری می‌کنند، تأکید کرد: متأسفانه برخی از همکاران ما فکر می‌کنند برای ایجاد نتایج مطلوب باید صورت مسئله را تغییر دهند و هر چند صباحی طرحی به ذهن‌شان می‌رسد و بدون آنکه پختگی لازم را داشته باشند بر عملی شدن آن اصرار می‌کنند.

عضو فراکسیون امید با بیان اینکه مجلسی‌ها و دیگر مسئولان در شرایط فعلی کشور باید اولویت را به استفاده از پتانسیل‌های موجود بدهند نه هزینه‌تراشی‌های مضاعف، ادامه می‌‌دهد: واقعا اشکالات بروز کرده در روند اجرایی و مدیریتی کشور در ساختارها نیست و پرداختن به ساختارها دردی را دوا نمی‌کند بلکه ایراد اصلی در اجرای قانون و مدیریت مطلوب است که در جاهایی قربانی سیاست‌ورزی‌ها و منافع گروهی و سیاسی جریانات سیاسی شده است.

او در پاسخ به این سؤال که شاید بروز بحران آب در استان‌های مرکزی و بحرانی شدن مسئله آب در گوشه و کنار کشور آنها را به ارائه این طرح مشتاق و مصر کرده است، می‌گوید: آنچه برای کشور چالش‌ساز شده ساختارها نیستند بلکه موانعی هستند که در مسیر بهره‌وری قرار گرفته‌اند و ما باید این موانع را رفع کنیم. در موضوع آب مدتی است که کمیته‌ای وی‍ژه در وزارت نیرو و زیرنظر مستقیم وزیر نیرو تشکیل شده و به مسئله ورود کرده و موظف شده است یک برنامه جامع برای موضوع آب کشور ارائه کند  تا با یک برنامه مدون 5تا 10ساله همه مشکلات آبی کشور حل و فصل شود.

 او می‌افزاید: این کمیته بنا به دستور آقای اردکانیان (وزیر نیرو) موظف به شناسایی آبریزگاه‌های اصلی کشور و تقسیم نواحی کشور به 8حوضه آبریزگاهی است که بر این اساس همه مناطق در آن دیده می‌شوند. با این اقدام، مسئله آب حتما سامان می‌یابد و نیاز به اصلاح ساختار نداریم. من فکر می‌کنم همکاران دیگر هم اگر به این کمیته و برنامه وزارت نیرو آگاه بودند دیگر دنبال طرح تشکیل وزارت آب نمی‌رفتند.

   موافقان چه می‌گویند؟

 به‌رغم نظر میرزایی‌نکو، موافقان تشکیل وزارت انرژی معتقدند در همه جای جهان تصمیم‌گیران در حوزه‌های مختلف انرژی یک مجموعه واحد هستند، زیرا همه این حوزه‌ها به هم وابسته و مرتبط هستند و عدم‌هماهنگی بین تصمیمات هر حوزه به ایجاد مشکلاتی در بخش دیگر خواهد انجامید.

عباس پاپی‌زاده ازجمله موافقان این طرح است و تأکید می‌کند که هم‌اکنون منابع آبی کشور یک شرایط بحرانی و به نوعی در لبه پرتگاه قرار دارد، لذا ما اگر باز هم در این زمینه زمان هدر بدهیم، دیگر نمی‌توانیم کشور را به لحاظ مدیریت منابع آبی در یک نقطه مناسب و متعادل حفظ کنیم. او با بیان اینکه در موضوع حفظ منابع آبی کشور دیگر در شرایط آزمون و خطا نیستیم می‌افزاید: ما به اتفاق سایر نمایندگان مجلس به این جمع‌بندی رسیدیم تا پیشنهاد طرح تشکیل 2 وزارتخانه «آب، محیط‌زیست و منابع طبیعی» و«انرژی» را با محوریت فرار از بحران‌ها و چالش‌های زیست‌محیطی، مورد پیگیری قرار دهیم.