آیین های محرم در استان ها

در روزهای منتهی به ‌ماه محرم، استان‌های کشور در تدارک برنامه‌ریزی مراسم‌‌ عزاداری هستند.
به گزارش همشهری، هرساله در این روزها حال و هوای محرم در استان‌های مختلف به چشم دیده می‌شود و مردم خود را برای دهه نخست ‌ماه محرم آماده می‌کنند.

تعزیه سیار در بازار اراک
با توجه به اینکه سابقه «سلطان‌آباد» یا اراک فعلی به دوره قاجار و حدود 200سال پیش بازمی‌گردد و هنر تعزیه در دوران قاجار به نوعی شکل امروزی را به‌خود گرفته، این هنر اصیل ایرانی به‌عنوان عزاداری اصلی مردم اراک در ماه‌های محرم و صفر مطرح است. این هنر بیشتر در بازار تاریخی اراک که محل تجمع مردم بوده برگزار می‌شده و به‌خاطر طولانی بودن مسیر این بازار مسقف، هنر تعزیه برخلاف دیگر نقاط استان و کشور، به‌صورت تعزیه سیار است. در گذشته تعزیه سیار توسط مردم 2محله «قلعه» و «حصار» برگزار می‌شد.

شب «چوب و دهل»
براساس یک سنت دیرین، شب تاسوعای حسینی در بین برخی از ساکنان چهارمحال‌وبختیاری به شب «چوب و دهل» معروف است و روز عاشورا را نیز آنان روز «تیغ» می‌نامند. جوانان بیشتر در هیأت‌های عزاداری به زنجیرزنی می‌پردازند و بزرگ‌ترها به‌ویژه در این استان در آیین‌های سینه‌زنی شرکت می‌کنند.

«محله‌گردی» یزدی‌ها در محرم
«محله‌گردی» با قدمتی بیش از 100سال یکی از آیین‌های سنتی مردم مهریز یزد در روز دوم‌ ماه محرم است. به گزارش مهر، عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) با سینه‌زنی و عزاداری همراه با قربانی کردن و دادن نذری از محله‌های قدیمی عبور و اهالی آنها را برای شرکت در مراسم عزاداری حسینیه باغ بهار دعوت می‌کنند.

گل‌اندود لرستانی‌ها
پیشینه آیین به گل افتادن مربوط به پیش از اسلام است و در ایران پیش از اسلام برای برگزاری مراسم سوگ بزرگان، قهرمانان و جوانان و عزیزترین درگذشتگان انجام می‌شده است. در استان لرستان هم این آیین در سوگ عزیزان ازدست‌رفته معمول بوده و حالا در سوگ سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایش انجام می‌شود. گل نماد عزاداری و ماتم، از داغ سوگ سیاوش است و لرها این رسم را زنده نگه داشته‌اند. گروهی از اهالی آذربایجان‌شرقی هم در ایام عزاداری به جای گل از زغال استفاده می‌کنند. آنها زغال را بر صورت خود مالیده و آن را سیاه می‌کنند.

«چاووشی‌خوانی» سیستانی‌ها
مراسم سیاهپوشی، مشعل‌گردانی، علم‌گردانی، گل‌دسته و تابوت‌گردانی، سقایی، شووی یا شبی‌گردانی، چاووشی، سینه‌زنی و دورخوانی، زنجیرزنی، روضه‌خوانی زنان و نذورات مختلف، پخت حلیم و شله‌زرد ازجمله آداب خاص مردم سیستان در‌ ماه محرم است. «چووه شیء یا چاووشی» یکی از رسوم دیرینه این خطه است که طی آن، یکی از پیرمردان یا مداحان با صدای حزن‌انگیز و زیبا اشعاری در راستای قیام عاشورا می‌خواند و مردم و جمعیت را آماده سینه‌زنی و شروع مراسم می‌کند.