نمایش مرد ساسانی در موزه ایران باستان

«نقش برجسته نجیب‌زاده ساسانی» بالاخره در ایران به نمایش گذاشته شد. سنگ‌نگاره (نقش برجسته) ساسانی که هفتم تیر به ایران بازگردانده شده بود با حضور کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی در موزه ملی ایران رونمایی شد.
این نجیب‌زاده که احتمال می‌رود یک فرد نظامی باشد ٣۵ سال پیش، غیرقانونی از ایران خارج و حدود 7 سال پیش در انگلیس کشف شد و با اقدام و پیگیری‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت امورخارجه، به ایران بازگردانده شد.
زمان دقیق خروج این سنگ‌نگاره از ایران مشخص نیست، اما با توجه به زمان ورود آن به امارات که مصادف با ۱۳۶۷ شمسی است، به‌احتمال زیاد این اثر در زمان جنگ تحمیلی به شکل غیرقانونی از کشور خارج شده است. تاریخ‌گذاری این اثر احتمالا مربوط به قرن سوم میلادی است چرا که از قرن چهارم میلادی به بعد هنر ساسانی را به این شکل دیگر نداریم. گمانه‌ها بر این استوار است که این سنگ‌نگاره از بخش مرکزی یا جنوبی استان فارس جدا شده است و این نکته نیز نیاز به بررسی و کنکاش بیشتری دارد.
در قرن سوم میلادی، دوره‌ای که اردشیر یکم در برابر فرهنگ اشکانی، ایران را دوباره احیا می‌کند شاپور یکم بیشاپور را بنیان می‌گذارد و بهرام‌ها، فرزندان شاپور از همان سبک و سیاق آثار هنری پدران خود استفاده می‌کنند.
با توجه به تمرکز مراکز مذهبی ساسانیان، مخصوصا بین فیروزآباد، کازرون، بیشاپور و منظر ساسانی فارس که ثبت جهانی شده است، احتمالا این اثر در همان حوزه منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس قرار می‌گیرد، یعنی در حوزه کازرون، فراشبند، فیروزآباد و بخش مرکزی فارس. از نظر جنس سنگ هم تقریبا در بخش مرکزی و حاشیه جنوبی فارس تاریخ‌گذاری می‌شود. گمان می‌رود جنس سنگ‌نگاره مربوط به معادن بخش مرکزی و حاشیه جنوبی فارس باشد.
به اعتقاد علیرضا عسگری چاوردی، باستان‌شناس، این نقش‌برجسته متعلق به یک بزرگ‌زاده ساسانی است؛ چرا که نقوشی که از سربازان ساسانی در بیشاپور داریم، چنین تشریفات و تزئیناتی ندارند. او می‌گوید: یک سرباز گردنبند ندارد و حرکت دست نشان می‌دهد که یک شخصیت مهم و صاحب‌جاه است. لباس و تزئینات هنری روی آن، نشان می‌دهد که یک فرد بسیار ممتاز در دوران ساسانی است. ولی نمی‌توان با اطمینان گفت که این نقش‌برجسته یک پادشاه یا کرتیر (روحانی) ساسانی را به تصویر کشیده باشد.
فارس خاستگاه ساسانیان است و از میان ۳۸ نقش‌برجسته ساسانی، حدود ۳۰ نقش‌برجسته در استان فارس شناسایی شده است. نقش برجسته مرد ساسانی تا 31تیر‌ماه در موزه ملی ایران به نمایش گذاشته شده است.