غول خفته گردوغبار بیدار شد

محمد باریکانی- روزنامه‌نگار

همزمان با آغاز گرم‌ترین روزهای ایران، غول‌های خفته گردوغبار در غرب و شرق کشور بیدار شده‌اند و همین حالا که این گزارش را می‌خوانید، آسمان 6 استان غرب کشور با توفان گردوغبار ناشی از کانون‌های گردوغبار عراق تیره شده است. در سیستان و بلوچستان هم کانون‌های گردوغبار برخاسته‌اند و به مدد بادهای 120روزه این استان که زمانی برای ساکنان شرق و جنوب شرق کشور نعمت بودند و حالا تبدیل به نقمت شده‌اند، خانه‌های مردم زیر گردوخاک برخاسته از چشمه‌های گردوغبار ایران و افغانستان دفن شده است. سازمان هواشناسی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که با افزایش سرعت باد و نفوذ گردوغبار از کشورهای همسایه، کاهش دید و کیفیت هوا در آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان و غرب استان‌های کرمانشاه، ایلام و خوزستان تا فردا ادامه دارد. این سازمان در اطلاعیه خود آورده است که شدت گردوغبار در استان‌های غربی کشور که میزبان گردوخاک عراق شده‌اند، به اندازه‌ای است که می‌تواند پروازها را مختل و بیماران تنفسی، کودکان و سالمندان را با مشکل سلامتی مواجه کند.
در شرق کشور نیز سیستان و بلوچستان چند هفته است که با برخاستن غول گردوخاک به مدد بادهای موسمی 120روزه با مشکلات جدی اسکان و امداد و درمان مواجه شده است. اما چرا امسال هجوم گردوخاک به غرب و شرق ایران بیشتر از سال گذشته است؟ ایران خشک‌تر شده و امسال نیز گرم‌ترین سال کره زمین لقب گرفته است. سال گذشته عراق و سوریه با بارش‌های نسبتا خوب غول گردوخاک را تا حد زیادی به مدد ‌تر‌شدن بستر خشکیده چشمه‌های گردوغبار مهار کرده بودند، اما امسال خبری از بارش‌های خوب نبود و به همین دلیل توفان‌های گردوغبار با شدت بیشتری گریبان ایران را گرفته است.
محمد درویش، کارشناس و فعال محیط‌زیست به همشهری گفته است که سدسازی‌های ترکیه منجر به خشکیدگی بیشتر 2کشور عراق و سوریه شده و به همین دلیل کانون‌های گردوغبار بیشتری در این دو کشور شکل گرفته ‌و غرب کشور را درگیر توفان‌  کرده است. به‌گفته او، در شرق ایران نیز حاکمان افغانستان قدرت بیشتری برای مهار آب با احداث سدها یافته‌اند و بر میزان خشکیدگی تالاب‌های بین‌المللی هامون افزوده‌اند تا با وزش بادهای 120روزه که حالا دیگر تبدیل به بادهای 160روزه شده است، گردوغبار بیشتری نصیب مردم سیستان و بلوچستان کند.