ناپرهیزی پلاستیک

فاطمه عباسی

از اواخر قرن بیستم بود که پلاستیک به‌عنوان ماده‌ای مقرون‌به‌صرفه، همه‌کاره و به نسبت با دوام، وارد محیط زندگی ما شد و این یعنی نخستین قطعه پلاستیکی که به‌عنوان زباله رها شده، احتمالا همچنان در گوشه‌ای از طبیعت وجود دارد. بنابراین پربیراه نیست اگر بگوییم کیسه‌های پلاستیکی این روزها بلای جان محیط‌زیست و دنیای ما هستند؛ کیسه‌های اغلب یکبار‌مصرفی که در حجم بالا تولید می‌شوند، در برخی کشورها ازجمله ایران رایگان توزیع می‌شوند و اثرات مخرب زیست‌محیطی برجای می‌گذارند. براساس آمارهای جهانی ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا در تولید زباله‌های ‌پلاستیکی است و سالانه حدود ۴ میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می‌کند و از زباله‌های تولید شده در کشور نیم‌میلیون تن به کیسه پلاستیکی اختصاص دارد، یعنی هر ایرانی روزانه به‌طور متوسط 3کیسه پلاستیکی مصرف می‌کند که ۹۶درصد آن مستقیم وارد سطل‌های زباله می‌شود. در پایتخت هم آمار عجیبی از مصرف پلاستیک وجود دارد که تأسف‌بار است؛ به‌گفته رئیس کمیته سلامت شورای اسلامی شهر تهران، بخش قابل‌توجهی از حجم پسماند تولید شده در شهر تهران پلاستیک است که حدود ۱۰ درصد آن مربوط به کیسه‌های پلاستیکی است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای اروپایی، تهیه کیسه‌های پلاستیکی در فروشگاه‌هایی که خرید از آن انجام می‌شود، نیاز به پرداخت هزینه بیشتری دارد و همین، موجب می‌شود مردم یا کمتر از کیسه‌های پلاستیکی استفاده کنند یا اینکه کیسه‌های پارچه‌ای بادوام را جایگزین کیسه‌های پلاستیکی کنند. ما هم می‌توانیم این تجربه‌ها را به‌کار گیریم و با استفاده بیشتر و افزایش عمر وسایل پلاستیکی در چرخه مصرف  و همچنین استفاده کمتر از کیسه‌های پلاستیکی، به کاهش آلودگی محیط‌زیست کمک کنیم. طی سال‌های گذشته پویش‌هایی توسط دوستداران محیط‌زیست در کشور فعال شده است که دستاوردهای خوبی به‌خصوص در زمینه تغییر نگرش و ایجاد فرهنگ زیست‌محیطی در مردم داشته است؛ ازجمله پویش «نه به کیسه پلاستیکی.» اما آنچه مشخص است اینکه  نگرش و رفتار ما نسبت به پلاستیک باید تغییر کند تا آینده‌ای ایمن و سالم روی کره زمین داشته باشیم. تغییرات بزرگ با قدم‌های کوچک شروع می‌شود و همه ما قدرت تغییر را داریم. فقط کافی است هر یک از ما از خود بپرسیم برای شروع کاهش مصرف پلاستیک در زندگی روزانه چه کار باید بکنیم؟