شبکه‌های اجتماعی
عقب‌نشینی روسیه از فیلترینگ تلگرام
دولت روسیه ۸ میلیون آی‌پی بسته شده در زمان فیلترینگ تلگرام را باز کرده و گزارش خبرنگاران اعزامی همشهری به مسکو از دسترسی اکثریت مردم روسیه به این پیام‌رسان با سرعت بالا حکایت دارد
خبری که سازمان نظارت بر ارتباطات الکترونیک روسیه اخیرا اعلام کرده، مثل بمب در دنیا سروصدا به راه انداخته است. صحبت از دولتی است که تا همین چند وقت پیش، کمر به قتل تلگرام بسته بود، دوروف را غیرخودی می‌دانست و پیام‌رسانش را به همکاری نکردن با دولت متهم می‌کرد. حالا روسیه 8میلیون آی‌پی مسدود شده در دوران فیلترینگ تلگرام را باز کرده است. بررسی‌های بیشتر همشهری و گفت‌وگوی خبرنگاران روزنامه با شهروندان روسیه نشان می‌دهد، فیلترینگ تلگرام فقط چند روز دوام داشته و حتی در دوران اوج سختگیری‌ها نیز موفق نبوده است.
عقب‌نشینی بی‌صدا
فیلترینگ تلگرام در روسیه بعد از آن اجرا شد که پاول دوروف، مدیر تلگرام قبول نکرد کلید رمزگشایی پیام‌رسانش را در اختیار دولت روسیه بگذارد. دادگاهی در روسیه تقریبا بلافاصله در آوریل امسال اعلام کرد: دسترسی به این پیام‌رسان باید مسدود شود. این تصمیم آن‌قدر محکم و کوبنده گرفته شد که گمان می‌شد کشور با یک حکم قطعی و همیشگی روبه‌روست.
آی‌پی‌هایی که فیلترشکن‌ها روی آن ایجاد شده بودند، با سرورهای آمازون، گوگل و چند شرکت بزرگ فناورانه دنیا مشترک بودند. در نتیجه بستن آنها در این کشور به‌معنای ایجاد مشکل برای دسترسی به اینترنت 144میلیون نفری بود. تلگرام دو هفته‌ای با اختلال روبه‌رو شد و ۱۸میلیون آی‌پی در این کشور مسدود شدند اما سختگیری‌ها راه به جایی نبرد و حالا دولت هرروز بیشتر در مقابل غول پیام‌رسان عقب‌نشینی می‌کند.
تازه‌ترین واکنش، همین دیروز در شبکه‌های خبری بزرگ جهان منتشر شد. خبر می‌گفت: دولت روسیه اعلام کرده 8میلیون آی‌پی را که برای دور زدن فیلترینگ تلگرام در روسیه استفاده می‌شد، مسدود کرده است. سایت «اشر2» که بر وضعیت سایت‌های فیلتر شده نظارت می‌کند، اعلام کرده که این آی‌پی‌ها باز شده‌اند. به این ترتیب نیمی از آی‌پی‌های بسته شده برای فیلترینگ تلگرام اکنون در دسترس هستند. دولت روسیه این خبر را تأیید کرده و گفته است که این آی‌پی‌ها در رنج آی‌پی‌های شرکت آمازون بوده است و بسته بودن آنها دیگر ضروری به‌نظر نمی‌رسد.
تلگرام با سرعت بالا در مسکو
خبرنگاران همشهری که برای پوشش رخدادهای جام جهانی به روسیه سفر کرده‌اند، می‌گویند بدون استفاده از نرم‌افزارهای تغییر آی‌پی(فیلترشکن)می‌توانند از تلگرام استفاده کنند. فرشاد عباسی، عکاس همشهری می‌گوید: «سرعت ارسال و دریافت تلگرام در این کشور بسیار بالاست و هیچ اختلالی دیده نمی‌شود. ما مثل گردشگرهای عادی، سیم‌کارت روسیه را خریدیم که به اینترنت پرسرعت مجهز بود و تلگرام بدون هیچ مشکلی روی آن کار می‌کرد. به غیراز ما، شهروندان عادی روس که با آنها گفت‌وگو کرده‌ایم، از اینترنت عادی روسیه استفاده می‌کنند و هیچ مشکلی درباره تلگرام ندارند.» اظهارات کسانی که خبرنگاران همشهری با آنها در این‌باره گفت‌وگو کرده‌اند، نشان می‌دهد، تلگرام فقط 2هفته بعد از رأی دادگاه فیلتر بوده است. هیوا یوسفی، سردبیر بخش ورزشی همشهری که اکنون در روسیه مستقر است، می‌گوید: «شهروندانی که با آنها گفت‌وگو کرده‌ایم، می‌گویند بعد از اعتراض‌های مردم و احتمالا به‌خاطر در پیش بودن بازی‌های جام جهانی فیلترینگ تلگرام روسیه خیلی زود رفع شده‌است.»
اختلال اینترنت؛ دلیل عقب‌نشینی دولت
هرچند دولت روسیه از کلیدواژه شکست به‌طور مستقیم استفاده نکرده اما واکنش‌های مقام‌های ارشد دولت نشان می‌دهد، اختلال اینترنت و مشکلاتی که در دسترسی‌های عادی مردم پیش آمده، دلیل این عقب‌نشینی بوده است. وزیر توسعه دیجیتال، ارتباطات و رسانه‌های روسیه اخیرا گفته بود: دولت به جای بلوکه‌کردن تلگرام دنبال گزینه‌های جدیدی است. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد در زمانی که بیشترین سختگیری‌ها در این‌باره در کشور اجرا می‌شد، 60درصد کاربران همچنان می‌توانستند بدون مشکل از تلگرام استفاده کنند. به گزارش خبرگزاری دولتی ایتارتاس، الکساندر زاروف، رئیس اداره نظارت بر ابزارهای ارتباطاتی و رسانه‌های جمعی روسیه هم به تازگی در نشستی خبری اعلام کرد: «تلگرام به‌طور کامل در روسیه مسدود نشده و معمولا بین 15تا 40درصد کاربران با اختلال روبه‌رو می‌شوند.»
