فتح اورست بدون پا

مهتاب خسروشاهی

آدم‌ها گاهی چیزی را جایی جا می‌گذارند تا جای دیگر شگفتی بیافرینند؛ درست مثل کهنه سرباز نپالی که دو پای خود را در جنگ افغانستان جا می‌گذارد تا 13 سال بعد، جهان را شگفت‌زده کند.
«هاری بودا ماگار»، کهنه سربازی نپالی است که در عملیات جنگی بریتانیا در افغانستان، هر دو پای خود را از دست می‌دهد. او که اکنون در کانتربری زندگی می‌کند، جمعه گذشته، بیستم می‌2023 میلادی توانست به‌عنوان نخستین فرد قطع عضو هر دو پا از بالای زانو، بلندترین قله جهان یعنی اورست را فتح کند.
ماگار درحالی روز جمعه، ساعت 3بعدازظهر به قله رسید که صعود خود را از 17آوریل آغاز کرده بود و توانست با دو پای مصنوعی، 13 سال پس از از دست دادن هر دو پایش، روی بلندترین نقطه جهان ایستاده و به جهان لبخند بزند. این فتح شاید خیلی عجیب نباشد، برای کسی که از گروه غورک‌هاست (گورها یا غورک‌ها اصطلاحی تاریخی برای جنگجویان نپالی است که طبق کنوانسیون ژنو، مزدور محسوب نمی‌شود).
اراده او مثال‌زدنی است؛ چراکه 13 سال پیش پس از قطع هر دو پا، ماگار درگیر افسردگی شدید و اعتیاد به الکل شد. او دراین باره می‌گوید:« من تا سن 19سالگی در کشور نپال زندگی می‌کردم و می‌دیدم که در آن روستاهای دورافتاده چطور با افراد معلول برخورد می‌شود. بسیاری از مردم نپال تصور می‌کنند ناتوانی ناشی از گناه قبلی تو است و تو سرباز زمین‌ هستی! من نیز این را باور کرده بودم چون در آن فرهنگ بزرگ شدم.» او حتی چندبار دست به‌خودکشی می‌زند تا در نهایت تصمیم می‌گیرد تا اورست را فتح کند. ماگار درنهایت می‌تواند برفراز قله‌ای بایستد که پرندگان به سختی می‌توانند به آن نقطه صعود کنند. نکته اینجاست که براساس قوانین دولت نپال، صعود افراد غیرحرفه‌ای و معلول به کوه ممنوع است؛ چراکه هر ساله عده‌ای از این افراد حین صعود جان خود را از دست می‌دهند. اما ماگار توانست با غلبه بر موانع این کار را انجام دهد. البته گروهی از افراد مجرب او را در این صعود یاری کردند.بودا ماگار درباره سرمای قله می‌گوید: «تمام ژاکت‌هایم یخ زده بودند. آب گرم درون قمقمه یخ زده بود و حتی نمی‌توانستیم آب بنوشیم.»
هاری بودا ماگار برای صعود از پروتزهای متعدد پا استفاده کرد که از آن جمله می‌توان به پروتزهای مجهز به میخ‌های یخ و بعضی از انواع چکمه‌های کوهنوردی اشاره کرد.
پس از این صعود او می‌خواهد به همان نقطه‌ای از افغانستان که پاهایش را آنجا جاگذاشته‌، برگردد و از آن، «تشکر» کند. چراکه اگر این حادثه اتفاق نمی‌افتاد، او هرگز به اورست صعود نمی‌کرد.