آیا طالبان حقابه ایران را می‌دهد؟

تفاوت بین گفتار و عمل طالبان را ساکنان سیستان‌وبلوچستان بهتر از هرکسی دیده‌اند. هامون‌ها که به کلی خشک شده و چاه‌نیمه‌ها که منبع اصلی آب شرب مردمان سیستان و بلوچستان هستند فقط تا 2ماه دیگر آب دارند. 38درصد از آب مورد نیاز شهروندان استان سیستان و بلوچستان وابسته به رود هیرمند است و حالا طالبان کار را به جایی رسانده که دیگر حرف از آب برای کشاورزی و توسعه صنعت نیست، بلکه حرف آب شرب است؛ حداقل شرط تداوم حیات در هر جای دنیا. عدم‌پایبندی طالبان در تامین حقابه ایران در شرایطی رخ می‌دهد که ایران با روش‌های گوناگون، سعی کرده همسایه منصفی برای این کشور باشد.
حالا ماه‌های طلایی دریافت حقابه گذشته و با نزدیک شدن به تابستان هر آبی به سمت ایران روانه شود در ابتدا تشنگی زمین را برطرف خواهد کرد و بخش عمده‌ای از آن با گرم‌تر شدن هوا به آسمان بازخواهد گشت. اصولا حقابه‌های زیستی باید در فصل طبیعی خود و همراه با جریان دائمی رودخانه تامین شوند؛ فصلی که زراعت در آن انجام نمی‌شود و کشاورزان ایران و افغانستان روی آن حساب باز نکرده‌اند. نگهداری حقابه پشت سد‌ها و رها کردن آن در فصل نامناسب نه‌تنها فرصت برنامه‌ریزی را به کشور مقابل نمی‌دهد، بلکه عوارض زیست‌محیطی و تنش اجتماعی برای هر دو کشور ایجاد می‌کند. تالاب‌های سه‌گانه هامون به‌طور طبیعی باید پیش از شروع بادهای 120روزه موسمی پرآب باشند تا گردوغبار و گرما، امان ساکنان اطراف تالاب را نبرد.
مردم سیستان بیش از هر چیز چشم‌‌انتظار رسیدن آب به تالاب هامون هستند تا علاوه بر تامین آب شرب شرایط زیست آنها برای ماندگاری در محل سکونت‌شان افزایش یابد و تن به کوچ اجباری از سیستان به دیگر شهرهای ایران ندهند. اما آیا طالبان حقابه ایران را خواهد داد؟ کمیسیون سیاسی حکومت طالبان اعلام کرد که اجرای توافقنامه امضا شده بین کابل و تهران در سال۱۳۵۱ هجری شمسی در مورد حقابه ایران از رود هیرمند راه‌حل مناسبی است. سال آبی گذشته بود که مقامات هیأت حاکمه در افغانستان قول دادند نسبت به تخصیص حقابه ایران از رودخانه هیرمند اقدام کنند و قرار بود تیم فنی از وزارت نیرو راهی افغانستان ‌شود، ولی از آن روز مذاکرات با مقامات طالبان به جایی نرسید و آنها ضمن «تأکید بر حقابه ایران از هیرمند» آب را از پشت سد کچکی به شوره‌زار گودزره منتقل کردند.
اصل ماجرا اینجاست که به‌رغم تأکید هیأت حاکمه افغانستان مبنی بر پایبندی به دادن حقابه هامون از هیرمند، معلوم نیست حکومت مستقر در افغانستان به آنچه با هدف فروکش کردن تنش‌ها اعلام کرده است پایبند می‌ماند یا باز هم از تامین حقابه ایران خودداری می‌کند؟ تا آن زمان اما تشنگی، کوچ اجباری و ناامیدی از مذاکره با طالبان گریبان مردم سیستان و بلوچستان را رها نخواهد کرد؛ بنابراین تامین حقابه هامون اگر با مذاکره حل نشود، دود خشکیدگی تالاب به چشم ساکنان سیستان وبلوچستان و مردم افغانستان خواهد رفت و محیط‌زیست طبیعی و انسانی در هر دو کشور آسیب می‌بیند.