نیاز به بازنگری در مصوبه تأسیس دفاتر خدمات الکترونیک

محمود مولایی | خبرنگار:

نارضایتی شهروندان از ارائه خدمات شهرسازی و معماری یکی از موضوعات روز است. شهروندان برای حضور در دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران گاهی با مشکلاتی مواجه می‌شوند. زهرا نژاد‌بهرام، عضو کمیسیون معماری و شهرسازی در گفت‌وگو با همشهری درباره این مشکلات، منشأ آن و چگونگی برطرف شدن آن صحبت کرده است.

 خانم نژادبهرام، نارضایتی شهروندان از دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

تاسیس دفاتر خدمات الکترونیک شهر اتفاق خوبی بوده تا بتواند میزان توقف و معطلی مردم را کاهش دهد. در واقع فعالیت این دفاتر برای صدور پروانه، خدمات مربوط به حوزه شهرداری و گرفتن مجوزهای مختلف ساختمانی است. تمام تلاشی که برای ایجاد این دفاتر صورت گرفته اقدامی بسیار مثبت در راستای کاهش و برون‌سپاری بوده است. یعنی شهرداری قصد داشته این خدمات را برون‌سپاری و به بخش خصوصی واگذار کند اما با چالش‌هایی روبه‌رو شده است. طبیعی است، هر اقدام صورت گرفته ممکن است در بلندمدت با چالش‌هایی همراه شود. این چالش‌ها در همان راستای نظارت ارزیابی قابلیت برطرف شدن را دارد. اگر برطرف نشود، خودش تبدیل به یک معضل بزرگ می‌شود که نه‌تنها اهداف اولیه را تأمین نمی‌کند، بلکه منجر به بروز مشکلات جدی در این حوزه هم می‌شود. تعرفه‌های دفاتر خدمات الکترونیک شهری را معمولا شورای شهر (براساس لایحه‌ای که از طرف شهرداری به شورای شهر) مصوب می‌کند. امسال هم همچون سال‌های گذشته این لایحه از طرف شهرداری به شورا آمده، بررسی‌ها صورت گرفته و قرار شده در دستور کار قرار بگیرد. در واقع کمیسیون‌های مربوطه بررسی‌های خود را انجام دادند و نظرتشان را اعلام کردند تا در ادامه در صحن مطرح شود.

 در کنار نگرانی‌های شهروندان، مسئولان این دفاتر نیز خواسته‌هایی دارند. در این مورد توضیح می‌دهید؟

مسئولین دفاتر می‌گویند که ما نمی‌توانیم با افزایش هزینه‌ها دفاتر الکترونیک را اداره کنیم. معتقدند نه‌تنها اداره دفاتر سودی برایشان ندارد بلکه مجبور هستند هزینه‌های بیشتری را متحمل شوند.

 آمار تخلفات در دفاتر خدمات الکترونیک بالا رفته و آیا یکی از دلایل آن سخت شدن اداره این دفاتر نیست؟

بی‎تأثیر نیست ولی این هم یکی از دلایل آن است. اما من الان دارم مشکلات مسئولین دفاتر را عنوان می‌کنم. آنها معتقدند که تعرفه‌های جدید و افزایش نرخ ارائه خدمات باید اعلام شود تا بتوانند تأمین هزینه‌ کنند. آنها می‌گویند در غیر این صورت با ورشکستگی مواجه می‌شوند.

 مردم هم البته نگرانی‌هایی دارند که مطمئنا در جریان آن قرار دارید. نگرانی‌های مردم چگونه برطرف می‌شود؟

مراجعه‌کننده‌ها معتقدند که نه‌تنها هزینه‌های اضافی می‌دهند (موضوعی که مدنظر مردم نیست)، بلکه در برخی از مواقع تخلفات احتمالی ممکن است صورت بگیرد.

کمیسیون معماری و شهرسازی برای جلوگیری از این تخلفات چه برنامه‌ای دارد؟

ما بابت این تخلفات بررسی‌های زیادی انجام دادیم. یکی از دغدغه‌های من هم همین است. گفتم این دفاتر زده شده تا کار برون‌سپاری انجام شود و کار شهرداری کاهش یابد طوری که شهرداری به سمت کارهای ستادی حرکت کند. اما به‌رغم ایجاد دفاتر خدمات الکترونیک شهر تصمیم‌گیری نهایی برای صدور پروانه و خدمات دیگر به شهروندان باز هم در شهرداری صورت می‌گیرد. برای همین، میزان تخلفات احتمالی که صورت می‌گیرد، بسیار پایین است زیرا کار اصلی را شهرداری انجام می‌دهد. برعکس آنچه تصور می‌شود، به‌خاطر اتصال بیش از حد بین شهرداری و این دفاتر، بروز تخلف درون دفاتر خدمات الکترونیک به‌طور مستقیم امکان‌پذیر نیست؛ ضمن اینکه دفاتر به‌خاطر اینکه نمی‌توانند هزینه‌های خود را در برخی موارد تأمین کنند، با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند.

 شما پیش‌تر با رئیس صنف دفاتر خدمات الکترونیک شهر ملاقاتی داشتید، آیا این چالش‌ها در این ملاقات مطرح شد؟

 ارزیابی مجدد در راستای توسعه نظارت بیشتر می‌تواند موانع و شکاف‌های احتمالی که برای ارائه خدمات بهتر به شهروندان از سوی این دفاتر صورت می‌گیرد را بهبود ببخشد. برای همین من از رئیس این صنف درخواست کردم که تقاضای خود را ارائه دهند تا مصوبه 10سال پیش شورا برای تاسیس این دفاتر دوباره بازنگری شود. در عین حال، نگرانی‌های مردم هم در این زمینه برطرف شود تا دفاتر به همان هدف‌های اصلی که برون‌سپاری و کوچک‌ کردن شهرداری است، کمک کنند. اگر ارزیابی مجدد شود، اتفاق مبارکی می‌افتد. من از خود صنف درخواست کردم این اتفاق بیفتد، گزارش‌های متعددی هم از معاونت شهرسازی گرفتیم. آنها هم قرار بود لایحه‌ای را در این زمینه به ما ارائه دهند.

 یعنی بعد از گذشت 11سال از عمر دفاتر خدمات الکترونیک شهر مشکلات شهروندان برطرف خواهد شد؟

ما دنبال برطرف کردن مشکلات شهروندان هستیم. ما دنبال برقراری مشکل نیستیم و درصدد حل آن هستیم. برای برطرف کردن آن یکی شهرداری است که باید ببیند گره‌های کار کجاست و دیگری نیز صنف دفاتر است که در این حوزه فعالیت می‌کند. یک وقت هم ما هستیم به‌عنوان نماینده‌های مردم که ارزیابی می‌کنیم تا ببینیم مشکلات کجاست.

 در این مسیر به‌نظر می‌رسد کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؟

ما تمام تلاش خود را می‌کنیم تا ببینیم چطور می‌شود شهروندان کمترین هزینه را متحمل شوند و بیشترین بهره را هم شهرداری ببرد.

 فکر می‌کنید چقدر زمان ببرد؟

الان نمی‌توانم بگویم اما مطمئنا در کوتاه‌مدت کار را انجام می‌دهیم.