دیپلماسی التماسی ممنوع

رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از سفیران جمهوری اسلامی، ضمن تبیین ضوابط 6گانه سیاست خارجی موفق، فرمودند: «چند سال قبل که مفهوم «نرمش قهرمانانه» مطرح شد، در خارج و برخی در داخل برداشت غلط کردند؛ چراکه مصلحت یعنی یافتن راهی برای گذشتن از کنار موانع دشوار و ادامه دادن راه برای رسیدن به هدف.» در ادامه بخش‌هایی از بیانات معظم‌له در دیدار دیروز را می‌خوانید:

حکمت یعنی نداشتن اعتماد بی‌جا به طرف‌های مقابل
معنای حقیقی «حکمت» رفتار و گفتار «خردمندانه، اندیشیده‌شده و محاسبه‌شده» است. هر حرکتی در سیاست خارجی باید عقلانی و فکر‌شده باشد و تصمیمات و اقدامات دفعی و بدون حساب در مقاطعی به کشور ضربه زده است.نداشتن اعتماد بی‌جا به طرف‌های مقابل روی دیگر مفهوم «حکمت» است. البته نباید هر حرفی را در عالم سیاست دروغ دانست؛ چراکه حرف‌های صادقانه و قابل‌قبول وجود دارد، اما نباید به همه حرف‌ها اعتماد کرد.

حفظ اصول منافاتی با «مصلحت» ندارد
«مصلحت» به مفهوم داشتن انعطاف در موارد لازم برای دور زدن موانع سخت و صخره‌ای و ادامه دادن مسیر است. حفظ اصول منافاتی با مصلحت به‌معنای یادشده ندارد.

تحول در نظم جهانی یک فرایند طولانی است
تحول در نظم جهانی یک فرایند پرفراز و نشیب، بلندمدت و متأثر از حوادث احتمالی پیش‌بینی نشده است و کشورهای مختلف نظرات و رویکردهای متعارض و گوناگونی به آن دارند.

سیاست ارتباط با همسایگان مهم و درست است
ایران مرزهای طولانی با کشورهای متعدد و بعضاً مهم و اثرگذار دارد و سیاست دولت کنونی برای ارتباط با همسایگان بسیار مهم و درست است. دست‌های بیگانه برای ایجاد مشکل بین ایران و همسایگان آن، فعال است که نباید اجازه بدهید این سیاست آنها محقق شود.

همراهی برخی کشورها با ایران پدیده‌ای بی‌سابقه است
سیاست ارتباط با کشورهای اسلامی ولو در دوردست و همچنین سیاست ارتباط با کشورهای هم‌جهت و همراه نیز مهم است. امروز همراهی و هم‌جهتی برخی کشورهای بزرگ و مهم دنیا با جمهوری اسلامی ایران در برخی جریان‌ها و خطوط اساسی سیاست بین‌الملل پدیده‌ای بی‌سابقه است که باید با قدردانستن این فرصت، ارتباطات با آن کشورها را تقویت کنیم.

سیاست خارجی خوب؛ رکنی اساسی برای اداره موفق کشور
سیاست خارجی خوب و دستگاه دیپلماسی کارآمد، رکنی اساسی برای اداره موفق کشور است و ۶ضابطه الزامی برای آن وجود دارد. رعایت این شاخص‌ها، نشانه سیاست خارجی موفق است و اگر این ضابطه‌ها مشاهده نشد، یا در نظریه سیاست خارجی یا در کارکرد و عملیات دیپلماسی دچار مشکل هستیم.

از نرمش قهرمانانه برداشت غلط کردند
 البته چند سال قبل که مفهوم «نرمش قهرمانانه» مطرح شد، در خارج و برخی در داخل برداشت غلط کردند؛ چراکه مصلحت یعنی یافتن راهی برای گذشتن از کنار موانع دشوار و ادامه دادن راه برای رسیدن به هدف.

عزت یعنی نفی دیپلماسی التماسی
 «عزت»، نفی «دیپلماسی التماسی چه در کلام و چه در محتوا» و پرهیز از چشم دوختن به حرف و تصمیم مقامات کشورهای دیگر است.تکیه نکردن بر اصول در سیاست خارجی خلاف عزت و باعث تذبذب است. در همه مسائل جهانی در «حرف و اقدام و مواجهه با اقدام دیگران»، عزتمندانه و متکی بر اصول حرکت می‌کنیم.

دیپلمات ایرانی باید نماینده ایمان و عزت باشد
نمایندگان ایران در خارج از کشور نماینده مردم هستند و نوع رفتار آنها نشان‌دهنده هویت و ماهیت ملت ایران است. دیپلمات ایرانی باید نماد ایمان، عشق به ایران عزیز، غیرت، عزم، اراده، تحرک و پر کاری باشد و گفتار و رفتارشان برای ملت ایران هم احترام‌برانگیز باشد.

لازمه جانمایی مناسب ایران در نظم جدید جهان
لازمه جانمایی مناسب ایران در نظم جدید رصد و ارزیابی تحولات جهانی و شناخت دقیق سمت‌وسو و پشت پرده حوادث است. براساس این رصد و ارزیابی باید پیشنهادهای عملی استخراج شود که در این زمینه هم سفرا و رؤسای نمایندگی‌ها به‌خصوص در کشورهای اثرگذار نقش مهمی دارند.

ابتکارات شخصی‌ بموقع ضروری است
ابتکارات شخصی «خوب، بموقع و فکرشده» به‌خصوص در تعاملات سفیران مهم و ضروری است.

ویژگی‌های مهم برای نیروهای وزارت خارجه
وزارت امور خارجه باید نیروهایی جذب کند که عمیقا و از بن دندان به مبانی فکری و سیاسی انقلاب و جمهوری اسلامی باور داشته باشند و با انگیزه کافی و اراده‌ای قوی و تحرک و فعالیت در مقابل توفان‌های فکری و تبلیغاتی بیگانگان بایستند و خم نشوند.مراقبت از انگیزه، ایمان و اراده نیروها، وظیفه مهم دستگاه وزارت امور خارجه است.

غالبا از مباحث سیاست خارجی غفلت می‌شود
با وجود توجه به عوامل اقتصادی و فرهنگی در تحلیل وضع کنونی کشور، غالباً در مباحث از عامل سیاست خارجی غفلت می‌شود؛ درحالی‌که سیاست خارجی خوب و موفق حتماً موجب بهبود وضع کشور می‌شود و در مقابل، اختلال و اشکال در سیاست خارجی باعث بروز مشکل در وضع عمومی کشور می‌شود که نمونه‌های آن نیز کم نبوده است.

ضوابط 6گانه سیاست خارجی موفق
1 « توانایی تبیین اقناع‌کننده منطق رویکردهای کشور در مسائل مختلف»
2 «حضور اثرگذار و جهت‌بخش در پدیده‌ها، حوادث و جریان‌های مختلف سیاسی-اقتصادی جهان»
3«رفع و کاهش سیاست‌ها و تصمیمات تهدیدآمیز علیه ایران»
4«تضعیف کانون‌های خطرآفرین»
5«تقویت دولت‌ها و مجموعه‌های متحد و همراه با ایران و توسعه عمق راهبردی کشور»
6«قدرت تشخیص لایه‌های پنهان در تصمیمات و اقدامات منطقه‌ای و جهانی»