اقتصاد 7استان، روی محور دریا
توسعه دریامحور بهصورت ویژه در 7استان ساحلی در دستور کار است
گروه ایرانشهر
اقتصاد «دریامحور» واژهای است که این روزها در اظهارنظر مسئولان تکرار میشود؛ رویکردی که علاوه بر سند آمایش سرزمینی در برنامه ششم توسعه و بودجههای سالانه مورد توجه قرار گرفته است. به گزارش همشهری، هدف اصلی از این رویکرد، خروج از اقتصاد نفتی مطرح شده است و مسئولان و کارشناسان در 4استان جنوبی و 3استان شمالی ساحلی هم معتقدند رشد اقتصاد بر پایه دریا، میتواند در حوزههای گردشگری، حملونقل، شیلات، صنایع، آبشیرینکن و مناطق آزاد و تجاری محقق شود. براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس که شهریور ۱۴۰۰ منتشر شد، کمتر از ۱۰درصد از تولید ناخالص ملی ایران از دریا تأمین میشود و ایران فقط یک درصد اقتصاد دریایی دنیا را بدون احتساب منابع نفتی و گازی بهخود اختصاص داده است. اقتصاد دریامحور درواقع استفاده پایدار از منابع و گسترههای آبی اعم از اقیانوسها، دریاها، دریاچهها، سواحل و جزایر برای رشد اقتصادی، بهبود وضعیت معیشت و ایجاد مشاغل است.
اهمیت اقتصاد دریامحور در گنج پنهان سواحل
استعداد زیادی در سواحل مکران وجود دارد که میتواند این سواحل را به نقطه بسیار مهم و راهبردی اقتصادی و تجاری، گردشگری و تولید در کشور تبدیل کند که نه فقط برای مردم روستاها و شهرهای منطقه بلکه برای بسیاری از مردم ما در نقاط کشور رونق ایجاد کند؛ این نکتهای است که رئیسجمهور درباره سواحل مکران ذکر کرده بود. معاون عمرانی استاندار سیستانوبلوچستان بهعنوان محور توسعه سواحل مکران نیز این موضوع را تأیید میکند و به همشهری میگوید: این ساحل هم به دریای عمان و اقیانوس و هم به آبهای آزاد وصل است. منصور بیجار با بیان اینکه بندر چابهار نخستین بندر اقیانوسی کشور است، میافزاید: حملونقل یکی از شاخصهای تأثیرگذار در دنیاست و حملو نقل دریایی اقتصادیترین نوع آن است. او معتقد است دسترسی استان به آبهای آزاد و همچنین منابع تغذیهای دریایی سواحل سیستانوبلوچستان میتواند موجب جذب سرمایهگذار و رونق اقتصاد در منطقه و کشور شود، زیرا سواحل مکران از نگاه مقام معظم رهبری گنجی پنهان است.
رویکرد استانهای ساحلی درباره اقتصاد دریامحور
طبق آمار، کشور ما 7استان ساحلی دارد که در مجموع ۵۸۰۰کیلومتر خط ساحلی دارند؛۸۹۰کیلومتر از این میزان متعلق به شمال و ۴۹۱۰کیلومترش نیز متعلق به جنوب است.
خوزستان: سند آمایش سرزمینی خوزستان بر صنایع پاییندستی و میاندستی، گردشگری آبی و اسقاط کشتی توجه دارد.
روند توسعهای در مجموعههای بندری استان شروع شده و محوریت این توسعه تجارت دریامحور است. پتروشیمی و فولاد، شیلات و پرورش میگو و گردشگری آبی در سواحل این استان در اولویت قرار دارند.
بوشهر: اجرای طرحهای دریاپایه و اقتصاد ساحلی یکی از اولویتهای استان است. علاوهبر واحدهای تولیدی و صنعتی آبزیپروری و گردشگری دریایی 22کارخانه کشتیسازی نیز در این استان فعال است. صنایع مرتبط با دریا و بهصورت خاص، شناورسازی یکی از راهبردهای توسعه استان قلمداد میشود.
هرمزگان: در هرمزگان، زیرساختهای بندری و تجاری و تفریحی در دستور کار است. بر همین اساس، علاوه بر طرح جامع توسعه بندرلنگه و مطالعات اولیه بندر اقیانوسی سواحل مکران، توجه به اسکلهها و بنادر گردشگری و پرورش و تکثیر آبزیان و امنیت غذایی و تولید انرژی از آب دریا نیز مورد توجه قرار گرفته است.
سیستانوبلوچستان: رویکرد اقتصاد دریامحور در این استان شروع شده و طرحهای زیادی در زمینه صنایع آببر مثل پتروشیمی نگین مکران، فولاد یکمیلیون تنی مکران و فولاد 10میلیون تنی سترگ در دست انجام است. توسعه صنایع شیلات و ایجاد هاب سوم خودروسازی هم از رویکردهایی است که پیگیری میشود.
گیلان: افزایش سهم گیلان از اقتصاد دریامحور بر رشد تولیدات در بخشهای صنعتی، کشاورزی و گردشگری در دستور کار است. این رویکرد با حمایت از توسعه شیلات مورد توجه قرار گرفته و به نهادهای متولی تکلیف شده است که تسهیلات کمبهرهبرای تجهیز امکانات صید و تامین سوخت مورد نیاز قایقهای صیادی بپردازند.
مازندران: نخستین قدم برای برخوردار کردن مازندران از اقتصاد دریامحور، آزادسازی سواحل بود که به حدود ۸۷ درصد رسیده است. پس از آن تعریف پروژههای اسکله دریایی در دستور کار قرار گرفت و کارگروه ویژهای تعریف شد. اسکلههای تفریحی، ظرفیتهای شیلاتی و تفریحی هم مورد توجه
قرار گرفته است.
گلستان: لایروبی کانال آشوراده و سایت 6هزار هکتاری پرورش میگو و سایت پرورش ماهی در ساحل گمیشان، مهمترین رویکرد در حوزه اقتصاد دریامحور استان است تا خلیج گرگان با گردشگری دریایی، زیستمحیطی و ماهیگیری و اشتغالزایی در اقتصاد استان مؤثر باشد.