مدرسه‌ زندگی

روی تابلوی مدرسه صبح رویش، نه عنوان خیریه نوشته شده، نه عنوان کودکان کار. اهالی داوطلب اداره این مدرسه بیشتر از هر چیز به عزت‌نفس و کودکی سالم بچه‌ها اهمیت می‌دهند. همه فعالیت‌های این مدرسه برای ساختن یک زندگی بهتر برای کودکان کار انجام می‌شود و صبح‌ رویش سازمانی مردم‌نهاد، پیشرو و موفق در موضوع کودکان‌کار شناخته می‌شود که توانسته اقدامات تخصصی و مؤثر اجتماعی و فرهنگی را برای اهداف خود اجرا کند. صبح رویش حالا 8مرکز فعال دارد که هر کدام جامعه هدف مشخصی دارند و 1008کودک کار در مدرسه‌های صبح رویش درس می‌خوانند. بخش‌های این مؤسسه مردم‌نهاد و خیریه، متنوع و خلاقانه است و در هیچ مدرسه دیگری مشابه آن وجود ندارد.

ادب‌کده و عددکده
ادب‌کده برای بچه‌های این مدرسه جایگزین زنگ فارسی و ادبیات است. در ادب‌کده، با فضاسازی متناسب با محتوای درس ادبیات روی دیوار کلاسی، ادبیات فارسی آموزش داده می‌شود و تلاش دست‌اندرکاران اینجا بر تقویت مهارت‌های نوشتاری و داستان‌نویسی کودکان است. در عددکده نیز که جایگزین زنگ ریاضی است، فضاسازی متناسب با محتوای درس ریاضی روی دیوار کلاس انجام می‌شود و با نمایش اعداد و احجام به‌صورتی خلاقانه و جذاب، مفاهیم ریاضی را به کودکان یاد می‌دهند.

دهکده
طبیعت بستر ناب و مناسبی برای تجربه و یادگیری کودکان است. برای همین کلاس دهکده باغچه‌ای 200مترمربعی است که از طریق ایجاد فرصت زندگی نزدیک به طبیعت، روح زندگی، نشاط و خلاقیت را در مدرسه زنده می‌کند و کودکان با فاصله گرفتن از سبک زندگی مصرف‌زده شهری، علاوه بر بهره‌بردن از زیبایی‌های طبیعی، به خلق ایده‌های نوآورانه می‌پردازند. همچنین با فعالیت بدنی در دهکده هیجاناتی را همچون خشم، به‌صورت مناسبی تخلیه می‌کنند و با ارتقای خودکارآمدی به عزت‌نفس کودکان و نیز افزایش روحیه همکاری، همدلی، ارتباط با طبیعت، ارتباط با خدا و دیگران افزایش پیدا می‌کند. در دهکده، کودکان سبزیکاری، زراعت، ساخت خانه چوبی، نگهداری از دام و طیور و... را تجربه می‌کنند.

زیست‌کده
کلاس زیست‌کده برای آموزش مهارت‌های زندگی است؛ مهارت‌هایی که هر انسانی در زندگی به آن احتیاج دارد مانند خودآگاهی، جرات‌ورزی، کنترل خشم، حل مسائل زندگی، ارتباط مؤثر با دیگران، نه گفتن و... .
در صبح رویش کودکانی که در این سن کم به‌دلیل شرایط کار در جامعه ناسالم با شرایط سختی همچون پیشنهاد جابه‌جایی مواد‌مخدر و جرم و جنایت مواجه می‌شوند، بیش از سایر کودکان نیازمند یادگیری مهارت‌های کلاس زیست‌کده هستند. از این‌رو زیست‌کده تلاش دارد برای آگاهی‌بخشی و مهارت افزایی آنها گام بردارد.

عجب‌کده و بازی‌کده
عجب‌کده جایی است برای انجام آزمایش، خطا و کشف چیستی‌ها و چراهایی که در ذهن کودک نقش می‌بندد. در این بخش، ابزارهای متنوع برای انجام آزمایش و پژوهشگری در اختیار دانش‌آموزان قرار‌می‌گیرد. علاوه بر اینها کلاس بازی‌کده جایی برای کودکی است. در زنگ بازی‌کده هم با انجام بازی‌های جذاب و هدفمند، ضمن افزایش ساعات نشاط‌انگیز کودکان در مدرسه، ابزاری مؤثر در فرایند رشد کودک و تربیت و یادگیری او فراهم می‌شود.

وطن‌کده
وطن‌کده کلاسی است با فضا و شکلی مشابه مکتبخانه‌های قدیم که در آن کودکان با فرهنگ ایرانی و اسلامی آشنا می‌شوند. قصه‌های کهن، شاهنامه‌خوانی، آشنایی با قهرمان‌های ملی و مذهبی، آشنایی با قصه‌های قرآنی و نمایش خلاق اقداماتی است که کودکان را با این فرهنگ آشنا می‌کند.

زنگ حال‌خوب
زنگ حال خوب در راهروی مدرسه قرار‌گرفته و علاوه بر کودکان، کادر مدرسه و همچنین مهمانان هم می‌توانند با نواختن آن، دیگران را در حال خوب خویش شریک کنند. نواختن زنگ حال خوب، بهانه‌ای است برای اعلام حال خوب و انتشار شادمانی، نشاط و امید به‌عنوان یکی از سرمایه‌های روانشناختی مثبت در فضای مدرسه. کودکان با نواختن زنگوله شادمانی در مدرسه، تجربه شاد بودن با بهانه‌های ساده و شریک کردن دیگران در این حال خوب را تمرین می‌کنند.

تابلوی‌ دلنوشته
تابلوی دلنوشته فرصتی است که کودکان می‌توانند آرزوها و دلنوشته‌های خود را روی کاغذی بنویسند و روی تابلویی که برای این منظور در راهروی مدرسه قرار‌گرفته است، قرار دهند. نوشتن، هم ابزاری مناسب برای تخلیه هیجانی کودک است و هم روزنه‌ای را به‌منظور شناخت بهتر ذهن و دنیای کودک، پیش روی مربیان و درمانگران باز می‌کند. نوشتن آرزوی بچه‌ها به این معنا نیست که قرار است مسئولان یا حامیان مدرسه آرزوها را برآورده کنند، بلکه آنها کودکان را برای رسیدن به آرزوهای‌شان با تلاش خودشان آماده می‌کنند.

زنگ آراستگی و هم‌سفرگی
10دقیقه آخر زنگ پایانی کلاس‌ها در هر روز، زنگ آراستگی نام دارد. در این زمان، دانش‌آموزان با مشارکت یکدیگر به نظافت و آراستن محیط مدرسه و کلاس می‌پردازند. بخش دیگر فعالیت‌های دانش‌آموزان هم با هم‌سفرگی است و در فضایی مانند خانه ضمن مشارکت در فراهم آوردن وسایل صبحانه و ناهار، با پهن کردن سفره روی میز، به‌صورت گروهی، هم‌سفره می‌شوند و آداب اجتماعی ازجمله در کنار هم بودن، بر سر یک سفره نشستن و مشارکت جمعی را تمرین می‌کنند.

ناظم روانشناس
صبح رویش با رویکرد کنترل بیرونی و اجبار برای منظم کردن بچه‌ها و مدرسه مخالف است. ناظم مدرسه نه‌تنها برای بچه‌ها سختگیر و ترسناک نیست، بلکه مانند خواهر یا برادر مهربان بزرگ‌تر، مشاور و همراه آنهاست. صحنه‌هایی از نوع از سر و کول ناظم بالا رفتن، بازی‌کردن، دست گردن ناظم انداختن در مدرسه زیاد به چشم می‌آید. چنین شخصی باید تخصص ارتباط مؤثر و روانشناسی کودک داشته باشد. به همین دلیل حضور حداقل یک ناظم دارای تحصیلات روانشناسی الزامی است. ناظم‌روانشناس به‌دلیل نوع کار خود، ارتباط بالایی با همه دانش‌آموزان دارد و با نگاه دقیق و ریشه‌ای، مشکلات رفتاری دانش‌آموزان را رصد کرده و راهکارهای مناسب را پیش‌بینی می‌کند.