لاهه علیه محور مسکو-پکن
برخی تحلیلگران معتقدند حکم بازداشت دادگاه لاهه علیه رئیسجمهور روسیه، تلاشی است تا سفر تاریخی رهبر چین به مسکو را تحتتأثیر قرار دهد
تنها 2روز پیش از سفر تاریخی شی جینپینگ، رئیسجمهور چین به مسکو مجمع مقدماتی دادگاه بینالمللی کیفری (لاهه) حکم دستگیری ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور و ماریا لووا بلووا مسئول حقوق کودکان روسیه را بهدلیل آنچه خروج غیرقانونی کودکان از اوکراین خوانده، صادر کرد. این حکم در شرایطی صادر شده که روسیه وجاهت حقوقی آن را به رسمیت نمیشناسد. دیمیتری مدودف، نایبرئیس شورای امنیت روسیه، در واکنش به تصمیم دادگاه لاهه در توییتر با انتشار تصویری از دستمال کاغذی نوشت: «لزومی نیست توضیح دهم که کجا باید از این سند استفاده کرد.» جو بایدن رئیسجمهور آمریکا، در مقابل در شرایطی از این حکم استقبال کرده که واشنگتن نیز این دادگاه را به رسمیت نمیشناسد.
حکم لاهه تنها 48ساعت پیش از سفر تاریخی شی جینپینگ رئیسجمهور چین، به روسیه صادر شده است. این نخستین سفر رهبر چین به مسکو از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین است. پس از آغاز جنگ اوکراین، چین از بهکار بردن واژههای «جنگ» و «اشغال» که اغلب از سوی کشورهای اروپایی استفاده میشود، اجتناب کرد و ازجمله کشورهایی بوده که با رأی ممتنع در مجمع عمومی سازمان ملل، مسکو را محکوم نکرده است.
اگرچه دولت پکن پس از جنگ در تحریمهای بینالمللی علیه روسیه شرکت نکرده، اما تا حد زیادی چارچوب تحریمها را رعایت کرده تا به روابط اقتصادی خود با آمریکا و اروپا آسیب نرساند. پکنماه گذشته و همزمان با نخستین سالگرد جنگ، در سندی 12مادهای پیشنهادهای خود را برای پایان دیپلماتیک جنگ اوکراین ارائه کرد که مورد استقبال اوکراین و کشورهای غربی قرار نگرفت. در این سند تأکید شده که باید به حاکمیت کشورها احترام گذاشته شود، نگرانیهای امنیتی مشروع درنظر گرفته شود، تحریمهای یکجانبه پایان یابد و با کاهش تدریجی تنشها آتشبس برقرار شود. بهاعتقاد کارشناسان، یکی از اهداف حکم دیوان لاهه تحتتأثیر قرار دادن سفر رهبر چین به روسیه است. آسوشیتدپرس به نقل از چند مقام آمریکایی نوشته: «دولت بایدن بر این باور است حالا که پوتین بهعنوان جنایتکار جنگی معرفی شده احتمالا چین برای ایفای نقش میانجی در جنگ روسیه و اوکراین راه دشوارتری در پیش خواهد داشت. آمریکا امیدوار است که این حکم کشورهای بیطرف را وادار کند تا علیه روسیه موضعگیری کنند.»