پروژههایی که شکست خورد
بررسی پروژههای شکست خورده در پرتو دیپلماسی فعال همسایگی در گفتوگو با ظهرهوند، کارشناس ارشد مسائل بینالملل
توافق جمهوریاسلامی ایران و عربستانسعودی بهمنظور ازسرگیری روابط دیپلماتیک، از جنبههای مختلف سیاسی - اقتصادی قابل بررسی است، اما دراین میان باید به پروژههایی اشاره کرد که ازپس این توافق راهبردی، با شکست مواجه شده است؛ پروژههای ضدایرانی که راهبردهایی ازجمله «ایرانهراسی» و «منزویسازی» ایران را پیگیری میکردند. در ادامه در گفتوگو با ابوالفضل ظهرهوند، دیپلمات پیشین و کارشناس ارشد مسائل بینالملل، به تحلیل پروژههای شکست خورده ضدایرانی در پرتو توافق تهران - ریاض میپردازیم.
آب سردی بر پروژه اغتشاشسازی
ظهرهوند با اشاره به شکست پروژه اغتشاشات در ایران به همشهری گفت: یکی از مهمترین موضوعهایی که زمینهساز بازسازی روابط تهران - ریاض شد، شکست پروژه اغتشاشسازی در کشور بود که در ماههای اخیر بهصورت پیگیرانهای ازسوی جریانهای معاند و دولتهای غربی پیگیری شد. وی افزود: این شکست سنگین یکی از مولفههایی بود که گفتوگوهای رفع اختلاف ایران و عربستان را تسریع کرد، چراکه سعودیها به این درک روشن و شفاف رسیدند که مسیر گذشته به صلاح مصالح و منافعملی آنان نیست و دیگر قادر به گام برداشتن در این مسیر نیستند. این کارشناس مسائل بینالملل اضافه کرد: در واقع شکست پروژه اغتشاش سبب شد ریاض از فاز مخاصمه، وارد رویکرد تعامل و همگرایی شود.
بنبست راهبرد «تضعیف محور مقاومت»
ظهرهوند با اشاره به طراحیهای گذشته برای به بنبست کشاندن نقشآفرینی محور مقاومت، عنوان کرد: در هفتههای اخیر و در اثنای رایزنیهای ایران و عربستان برای توافق، شاهد بودیم روابط سوریه و دولتهای عربی نیز در مسیر تازهای درحال حرکت است و دولتهایی مانند مصر، که تا پیش از این درمسیر مخاصمه با دولتهای محور مقاومت، ازجمله سوریه گام برمیداشتند، اکنون درپی افزایش سطح مناسبات و همکاریها هستند. وی ادامه داد: نکته جالب توجه در پس تحولات جاری این است که کشورهایی که بهدنبال سرنگونی دولت اسد و تضعیف جمهوریاسلامی بودند، اکنون به درک شفافی از مناسبات منطقهای و جهانی رسیدهاند و درصدد اصلاح مسیر روابط خود هستند.
ناامیدی از منزویسازی ایران
ظهرهوند با بیان اینکه شکست پروژه «منزویسازی ایران» یکی از مهمترین دستاوردهای توافق ایران و عربستان بوده است، گفت: محور عبری - غربی گمان میکردند با طراحی یک پروژه چندوجهی علیه ایران که «طرح آبراهام» و عادیسازی روابط با دولتهای عربی، بخشی از آن بود، میتوانند جمهوریاسلامی را منزوی کنند؛ راهبردی که اکنون شکست آن، بیشاز هر زمان دیگری نمایان شدهاست. وی ادامه داد: امروز تحولات جاری در سرزمینهای اشغالی، بیش از هر زمان دیگری نشان میدهد که درحال حاضر کدام دولت منزوی شدهاست. این کارشناس مسائل بینالملل عنوان کرد: جمهوریاسلامی اکنون در قامت یک بازیگر مهم و فعال در تعریف نظم نوینی برای منطقه ظاهر شده است؛ موضوعی که شکست پروژه «منزویسازی ایران» را بیشاز پیش نمایان میکند.
شکست «ایرانهراسی»
ظهرهوند با اشاره به اینکه یکی از مهمترین دستاوردهای توافق ایران و عربستان، شکست رویکرد ایرانهراسانه در سطح منطقهای و بینالمللی است، گفت: واشنگتن با کارنامهای غیرقابلدفاع بهعنوان یک بازیگر بحرانساز، تلاش و سرمایهگذاری گستردهای برای معرفی ایران بهعنوان «عامل بحران» انجام داده بود؛ رویکردی که با شکست سنگینی مواجه شد. وی با بیان اینکه یکی از ثمرات توافق تهران - ریاض شکست این پروژه بود، افزود: این توافق بار دیگر نشان داد که ایران عامل ثباتساز در مسیر حفظ ژئوپلتیک منطقه است و در راستای ارتقای همگرایی منطقهای گام برمیدارد.