فراز و فرود روشهای قانونی استخراج رمزارز
فعالان صنعت استخراج رمزارزها با استقبال از روشهای جدید تأمین انرژی خواستار رعایت قانون در تعرفهگذاری برق هستند
عمادالدین قاسمیپناه- روزنامهنگار
مقررات تأمین برق مراکز استخراج رمزارز در حالی تصویب شده که بهای هر کیلووات ساعت برابر با قیمت میانگین صادراتی و براساس نرخ تسعیر سامانه نیما 2530تومان تعیین شده است. این نرخ درحالیکه برای 3ماه تعیین شده، اما مقررات مربوطه تخفیفهایی هم برای مراکز درنظر گرفته است. با این حال، فعالان استخراج این تعرفهگذاری را با ابهاماتی همراه میدانند که مانع از سرمایهگذاری در کشور میشود. بهگفته آنها، آنچه در این نرخگذاری مشاهده میشود، نبود شفافیت و حجم و تناسب وزنی میانگین صادراتی، رعایت نشدن ضریب تکرار شوندگی نرخ در کل سال، محاسبه نشدن هزینههای نیرورسانی و هزینههای پروژههای صادراتی است.
روشهای متنوع تأمین برق
علی بابکنیا، رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن فناوران زنجیره بلوک در گفتوگو با همشهری با اشاره به اینکه وزارت نیرو بهعنوان اصلیترین دستگاه مرتبط با صنعت استخراج رمزارز در تاریخ 22اسفند1401با یک تأخیر 4ماهه مقررات مصوبه هیأت وزیران را ابلاغ کرد، به ابعاد مثبت این آییننامه اشاره میکند. بابکنیا با تاکید بر تنوع در روشهای تامین برق ماینرها در مقایسه با دوره قبلی میگوید: «پیش از این، متقاضی مجاز بود یا از برق شبکه یا از طریق شبکه گاز و نیروگاه خودتامین، نیاز خود را برآورده کند. در مصوبه جدید اما سبد متنوعی از روشها مشاهده میشود و این اختیار به متقاضی داده شده که بهصورت همزمان از 5روش تامین برق بهره ببرد.» او، این روشها را شامل دریافت برق از شبکه سراسری، احداث نیروگاه گازی کوچکمقیاس خودتامین خودمصرف، استفاده از گواهیهای صرفهجویی و بهینهسازی، استفاده از نیروگاههای تجدیدپذیر و استفاده از ظرفیت گاز فلر میداند.
نحوه نرخگذاری
رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاکچین با اشاره به اینکه در مصوبه هیأتوزیران، نحوه تعیین نرخ بهصورت میانگین صادراتی درنظر گرفته شده و موضوع به دستگاههای ذیربط محول شده است، میگوید: «در این بخش ما شاهد نگاه منصفانهای از سوی وزارت نیرو و نفت نیستیم. به این معنی که قانون به این وزارتخانهها اجازه داده که تعرفه را بهصورت میانگین صادراتی حساب کنند. درحالیکه به لحاظ قانونی، شرعی و عرفی میانگین ساعتی و میانگین وزنی را هم باید درنظر گرفت.»
بابکنیا میانگین ساعتی را به این معنی میداند که «اگر از 8700ساعت شبانهروز فقط 200ساعت، محصولی را با قیمت جهانی میفروشیم نمیتوانیم آن را به کل 8700ساعت سالانه تعمیم دهیم و علیالقاعده باید میانگین کل سال را درنظر بگیریم.»
او در مورد میانگین وزنی هم توضیح میدهد: «بهعنوان مثال، هزار واحد از یک محصول را به قیمت 3سنت میفروشیم، اما 100واحد از آن محصول را به قیمت 11سنت میفروشیم. قطعا میانگین وزنی در اینجا بسیار پایینتر از آن چیزی است که وزارت نیرو و نفت تعیین کردهاند.»
محدودیتها ساعتی است
رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاکچین همچنین از مسئله خاموشیهای دستوری یاد میکند و ادامه میدهد: «ما از محدودیتها و کمبود انرژی و برق در کشور مطلع هستیم و تقاضای زیادی هم نداریم. اما مسئله این است که این محدودیتها فصلی نیست، بلکه محدودیتها ساعتی است.»
بابک نیا در این مورد توضیح میدهد: «در فصل تابستان محدودیت برق در یک بازه ساعتی(مثلا 10 صبح تا 10شب) وجود دارد. این در حالی است که از ساعت 10 شب تا 10صبح مصرف برق کشور بسیار پایین است و بخشهای دیگر صنعت میتوانند در این بازه فعالیت داشته باشند. به این ترتیب از تعطیلی کامل صنعت ماینینگ در تابستان جلوگیری و کشور هم از منافع آن برخوردار میشود.
درخواست رعایت انصاف
رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاکچین با تأکید بر اینکه فعالان صنعت استخراج تقاضای برق ارزان ندارند، بلکه بهدنبال نگاه قانونی همهجانبه هستند، معتقد است که در این تعرفهگذاری به وضوح تخلف مشاهده میشود.
بابکنیا با اشاره به اینکه در یک محیط شفاف با بررسی میانگینهای وزنی و میانگینهای ساعتی نرخ برق و گاز میتوان جلوی این اختلاف را گرفت، میگوید: «وقتی نرخگذاری پشت درهای بسته صورت میگیرد و پس از آن میگویند همین است ولاغیر، شائبههایی را دامن میزند که شایسته دولت مردمی نیست.»
او به ابهام و تخلف بزرگتری اشاره میکند و میگوید: «وقتی یک محصول صادر میشود، قطعا تعرفه آن بیشتر از تعرفه داخلی است. اما یک تفاوت مهم وجود دارد و آن این است که آن محصول صادراتی شامل عوارض، مالیات و ارزشافزوده نمیشود. درحالیکه نرخ انرژی ماینرها بهصورت میانگین صادراتی تعیین شده، اما علاوهبر آن، دوباره عوارض، مالیات و ارزشافزوده به آن تعلق میگیرد و از نرخ تعیینشده تجاوز میکند.»