گزارش
تضمین فروش فقدان تنوع
کمدی‌ها می‌فروشند، اما بر سلیقه و ذائقه سینماروها تأثیر منفی گذاشته‌اند
مهتاب محمدی-روزنامه‌نگار
چه ذائقه تماشاگر باشد، چه برخی سیاست‌های مدیریتی که چنین ذائقه‌ای را پرورده؛ چه درخواست و ابرام سینماداران باشد که دل‌شان نمی‌خواهد صندلی‌های سینماهای‌شان خالی بماند، چه حساب و کتاب تهیه‌کننده‌هایی که به فیلم به چشم کالایی برای فروش نگاه می‌کنند، به هر حال در سینمای ایران ثابت شده که فیلم کمدی می‌فروشد، آن‌هم با هر کیفیت و با هر فیلمنامه‌ای و با هر مضمونی.
برای ساخت کمدی پرفروش لازم نیست حتما به نمونه‌های درجه یک این ژانر مثل «اجاره‌نشین‌ها» (داریوش مهرجویی، 1365) و «ای ایران» (ناصر تقوایی، 1368) یا نمونه‌های قابل‌قبولی مثل «آدم برفی» (داوود میرباقری، 1373)، «لیلی با من است» (کمال تبریزی، 1374)، «مومیایی 3» (محمدرضا هنرمند، 1379)، «مارمولک» (کمال تبریزی، 1382)، «مکس» (سامان مقدم، ۱۳۸۳) و چند فیلم دیگر نگاه کرد. اتفاقا همین که تعداد کمدی‌های قابل تماشا و درست و حسابی سینمای ایران خیلی زیاد نیست، نشان می‌دهد که نه سیاستگذاران سینما، نه سازندگان فیلم‌ها و نه تماشاگران چندان به کیفیت فیلم‌های کمدی توجه ندارند و همین که فیلمی با هر ترفندی بتواند لبخندی روی لب تماشاگر بیاورد، می‌تواند گلیم خودش را از گیشه بیرون بکشد و حتی سود خوبی نثار دست‌اندرکارانش کند. بر همین اساس هم معمولا در فصل‌های طلایی اکران، همیشه یک، دو و حتی 3 کمدی روی پرده وجود دارد و بارها پیش آمده که سازندگان یک فیلم کمدی از اینکه اکران فیلم‌شان با یکی، دو فیلم کمدی دیگر همزمان شده، در رسانه‌ها ابراز نارضایتی کرده و مدعی شده‌اند چنانچه چند فیلم کمدی همزمان روی پرده نمی‌رفتند، فیلم‌شان بیشتر می‌فروخت.
غریب از گزینه ها
در اکران نوروزی پیش رو هم چند فیلم کمدی روی پرده می‌روند. چند روز پیش که اسامی 4فیلم نوروزی مشخص شد، کمدی بودن 3فیلم از 4فیلم، 2 پیام واضح داشت: اول اینکه همچنان، مثل دو، سه سال گذشته، کمدی حداقل بهتر از بقیه ژانرها می‌فروشد و دوم اینکه سینمای ایران برای همه سلیقه‌ها و پسندها محصول ندارد. اگر بخش خصوصی برای بازگشت سرمایه، به تولید و نمایش کمدی تمایل دارد و در مقابل اگر بخش دولتی حامی فیلم‌های استراتژیک و دفاع مقدسی است، در این میان آنچه مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد نیازها و تمایلات سینماروهایی است که به فیلم ملودرام، فیلم جنایی، فیلم ترسناک، فیلم حادثه‌ای، فیلم اکشن و... علاقه‌مند‌ند.
با این حال، فروش تقریبا قابل‌قبول تعدادی از فیلم‌های کودک در همین چند سال اخیر نشان داده، می‌توان روی این ژانر هم برای سودآوری حساب کرد. با توجه به این موضوع و نیز همانطور که گفته شد، برای جلوگیری از ترافیک فیلم‌های کمدی و لطمه خوردن فروش آنها از این بابت، یکی از فیلم‌های کمدی نوروزی کنار گذاشته و یک فیلم کودک و نوجوان جایگزین آن شد.هفته گذشته، سازمان سینمایی 4فیلم «غریب» به کارگردانی‌محمدحسین لطیفی، «فسیل» به کارگردانی کریم امینی، «عروس خیابان فرشته» به کارگردانی مهدی خسروی و «ملاقات با جادوگر» به کارگردانی جمشید ابراهیمیان را به‌عنوان فیلم‌های اکران نوروزی سینماها معرفی کرد. با توجه به حضور 3فیلم کمدی در میان این 4فیلم و نیز با درنظر گرفتن احتمال ادامه اکران 3 فیلم کمدی «خط استوا»، «بخارست» و «چپ راست» در ایام نوروز، تعداد فیلم‌های کمدی روی پرده به 6فیلم می‌رسید که می‌توانست باعث نارضایتی صاحبان آثار و همینطور بی‌رغبتی سینماروهای علاقه‌مند به ژانرهای دیگر شود. دیروز خبر رسید که «ملاقات با جادوگر» از ترکیب اعلامی کنار گذاشته شده و «بچه‌های توفان» جایگزین آن شد.
«بچه‌های توفان» به جای «ملاقات با جادوگر»
روح‌الله سهرابی، مدیر کل اداره نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی، درخصوص ترکیب فیلم‌های اکران نوروزی گفت: پس از ارزیابی شرایط اکران و ایجاد توازن در ژانربندی آثار روی پرده مقرر شد فیلم سینمایی «بچه‌های توفان» با مضمون کودک و نوجوان، جایگزین فیلم سینمایی «ملاقات با جادوگر» (کمدی) شود تا توازن مضمونی آثار روی پرده حفظ شود. ترکیب نهایی فیلم‌ها عبارتند از «غریب»، «فسیل»، «عروس خیابان فرشته» و «بچه‌های توفان» که همراه با تعدادی از فیلم‌های دیگر از جمله «ملاقات خصوصی» و «بخارست» در نوروز به روی پرده خواهند رفت.
سهرابی درخصوص ترکیب فیلم‌های اکران عید فطر هم خاطرنشان کرد: تقاضا برای اکران عید فطر متنوع و زیاد است که شورای صنفی در نخستین جلسه پس از عید درخصوص نحوه چینش و ترکیب‌بندی این آثار بحث و بررسی کرده و به تصمیم نهایی خواهد رسید.
از همه فیلم‌هایی که برای اکران نوروزی انتخاب شده‌اند، اطلاعات زیادی در دست نیست، اما اینطور که ایسنا گزارش داده، فیلم «بچه‌های توفان» به کارگردانی‌صادق‌دقیقی حدود 3 سال قبل تولید شده که پیش‌تر نام آن «چهل کچل» بود و کارگردانش گفته بود «بچه‌های توفان» نام خارجی آن برای شرکت در جشنواره‌های خارجی است. این فیلم جایزه بهترین فیلم جشنواره رشد را گرفته و در جشنواره کودک هم پروانه زرین بهترین دستاورد هنری و بهترین بازیگر نوجوان را دریافت کرده است.
در «بچه‌های توفان» پژمان بازغی، مریم بوبانی، پرهام دلدار، ونوس حسن‌کانلی، رضا ناجی، سوگل طهماسبی، جواد زیتونی، تیمور عباسی و بازیگران نوجوانی همچون رضا مهاجری، طاها طاهری، حمیدرضا زواری و پونه سورتیچی بازی کرده‌اند.
«ملاقات با جادوگر» به کارگردانی جمشید ابراهیمیان و تهیه‌کنندگی حمید اعتباریان محصول سال ۹۸ است و بازیگرانی چون مانی حقیقی، هستی مهدوی‌فر، امیرمهدی ژوله و علیرضا خمسه در آن ایفای نقش می‌کنند. این ترکیب بازیگران با توجه به کمدی بودن فیلم احتمالا در اکران موفق می‌بود؛ هرچند احتمالا در اکران عید فطر باید منتظر این فیلم بود. فیلم‌های اکران نوروز ۱۴۰۲ از روز چهارشنبه ۲۴ اسفندماه روانه پرده سینماها می‌شوند.
مکث
«فسیل» مبهم
از فیلم کمدی «فسیل» به کارگردانی کریم امینی و تهیه‌کنندگی سیدابراهیم عامریان هم که قرار است از چهارشنبه ۲۴ اسفند در سینماهای سراسر کشور اکران شود اطلاعات زیادی در دست نیست. فعلا با انتشار پوستر فیلم می‌دانیم که بهرام افشاری، هادی کاظمی، الناز حبیبی، الهه حصاری، ایمان صفا، بابک کریمی، سیدجواد هاشمی، غلامرضا نیکخواه، سمانه منیری، امید روحانی، علیرضا استادی، قاسم زارع، خشایار راد و مجید شهریاری بازیگران «فسیل» هستند. فیلمنامه اولیه این فیلم کمدی توسط کریم امینی، علی باطنی و آرمین طهماسبی نوشته شده و نگارش نهایی آن را حمزه صالحی انجام داده است. سیدابراهیم عامریان پیش از این، تهیه‌کنندگی 2 فیلم «انفرادی» و «دینامیت» - رتبه اول و دوم پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران- را بر عهده داشته است.
